مذاکرات مجلس شورای ملی ۶ دی ۱۳۴۳ نشست ۱۳۱
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم | تصمیمهای مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز شنبه ۶ دی ۱۳۴۳ نشست ۱۳۱
فهرست مطالب:
مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره۲۱
جلسه: ۱۳۱
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه (۶) دی ماه ۱۳۴۳
فهرست مطالب:
۱- قرائت اسامی غایبین جلسه قبل
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: حیدر صائبی- زهتابفرد- مهندس والا
۳- تصویب صورتجلسه
۴- تقدیم یک فقره سؤال به وسیله آقای معتمدی
۵- شور اول گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به اجازه استخدام ۱۶ نفر فارغالتحصیلان آموزشگاه عالی جنگل
۶- طرح لایحه قانونی واصله از مجلس سنا راجع به اجازه خرید لوازم فنی مربوط به اجرای طرحهای تحقیقاتی وزارت کشاورزی بدون تشریفات مناقصه و ارجاع به کمیسیون کشاورزی
۷- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به معافیت حقوق و عوارض گمرکی و سود بازرگانی نشانها و مدالهای کار و ارسال به مجلس سنا.
۸- شور و تصویب گزارش کمیسیون بودجه راجع به اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی اجازه پرداخت فوقالعاده و حقالزحمه کارکنان اداره کل هواشناسی و ابلاغ به دولت
۹- طرح و تصویب یک فوریت و مذاکره در گزارش کمیسیون بودجه راجع به انتشار اسناد خزانه تا ماده ۱۲
۱۰- قرائت دستور و تعیین جلسه بعد- ختم جلسه
مجلس ساعت نه و پانزده دقیقه صبح بریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید
۱- قرائت اسامس غائبین جلسه قبل
رئیسـ اسامی غائبین جلسه قبل قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
غائبین با اجازه- آقایان:
ارسنجانی - مهندس آراسته- دکتر الموتی- دکتر رهنوردی - ساگینیان - سرتیپپور - شکیبا- نیری- دکتر ضیائی- مهندس معینیزند- بانو دکتر پارسای.
غائبین بیاجازه- آقایان:
بختیار بختیاریها- دکتر مصباحزاده.
غائبین مریض- آقایان:
دکتر حاتم - سلیمانی - مهندس صائبی- دکتر غنی- موقر - مهرزاد- و بانوان: بانو نفیسی- بانو تربیت.
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: حید صائبی - زهتاب فرد - مهندس والا
رئیسـ نطقهای قبل از دستور را شروع میکنیم آقای صائبی تشریف بیاورند.
حیدر صائبیـ با اجازه ریاست معظم و نمایندگان محترم مجلس شورای ملی میخواهم چند دقیقه مصدع اوقات همکاران ارجمندم بشوم بنده همیشه معتقد بوده و هستم که وقت گرانبهای مجلس شواری ملی و همکاران عزیزم نباید بیجهت گرفته شود بهمین مناسب وقتی حس میکنم که نظریات من توسط یک نمایندهخ در پشت این تریبون مقدس عنوان میشودـ اول اینکه خودم را بینیاز میبینم از سخن اضافه گفتن دوم متوجه این نکته میشوم که ما و کلای ثمره انقلاب ششم بهمن چه خوب تجانس فکری ونظری با هم داریم که این مطلب خود باعث خوشوقتی کامل ملت و دولت و خود مجلسین است، زیرا در مجالس گذشته کشمکشهائی وجود داشت که نتیجتاً دنباله آن بخارج از مجلس کشیده میشد و آن شد همه میدانید که نباید میشد، و اما خوشبختانه در این مجلس در بین گروههای اکثریت و اقلیت و منفرد ممکن است اختلاف سلیقه بین ما نمایندگان پیدا شود، اما اختلاف عقیده در راه به ثمر رساندن انقلاب عظیم شاه و ملت هرگز پیدا نشده و نخواهد شد (صحیح است) و این همفکری و هم گامی نمایندگان محترم نه اینکه چوبی لای چرخ دولت نخواهد گذاشت بلکه راهنما و قوه محرکهای برای پیشرفت سریع برنامههای دولت در راه ترقی کشور خواهد شد.
اما مسئله ناصر که من نمیخواستم امروز عنوان کنم زیرا توسط همکاران ارجمندم قبلا ذکر شده واصلا مطلب فوقالعاده کوچک و بیاهمیتی است، لیکن نمایندگان کارگران استان تهران در خانه کارگر به بنده مأموریت دادهاند که احساسات پاک و بیشائبه این طبقه شریف را در این مکان مقدس بازگو نمایم (مصطفوی نائینیـ بموت الباطل بترک ذکرهـ اسمش را نباید برد خودش از بین میرود) عرض کردم بنده مأمور هستم آنها میگویند تمام دولتهای هم پیمان و سایر کشورهائیکه با ما دم از دوستی میزنند، آیا میدانند که روح هیتلر نازی در کالبد کثیف عبدالناصر حلول کرده و خیال کشور گشائی در مغز خود میپروراند.
آیا میدانند که این مردلئیم از خدا بیخبر بنام مسلمان و مسلمانی خون صدها نفر زن و مرد و بچه بیگناه را در کشور یمن ریخته و میریزد زمانیکه تمام دنیا برای آرامش و صلح جهانی از کوشش و تلاش دقیقهای غافل نمیشوند زمانیکه در لابراتورها و آزمایشگاههای بزرگ دنیا با بودجه میلیونها دلار دانشمندان شب و روز کوشش میکنند تا شاید بتوانند جان یک بیمار غیر قابل علاج را نجات دهند، زمانیکه بعضی از کشورهای دنیا حتی محکومین بمرگ را میخواهند از مجازات اعدام معاف کنند این مرد خودخواه که خودخواهی را از سلف خود فرعون که ادعای خدائی میکرد به ارث برده برای قسمتی از خاک عزیز ما دندان تیز کرده است- اما باید بداند که خون میلیونها نفر ایرانی ضامن یک ذره از خاک ایران است (صحیح است- احسنت).
یک ذره از ایران نفروشیم بخورشید
آری نفروشیم که این خاکگران است (احسنت)
ما از کشورهای هم پیمان و سایر کشورهای دوست و بخصوص ملت نجیب و مسلمان مصر میخواهیم که هر چه زودتر این دیکتاتور قرن بیستم را محکوم و بیش از این نگذارند احساسات پاک ملت رشید ایران جریحه دار گردد. این مرد حسود با اینکه میداند که با حکومت لرزانش قدم از قدم نمیتواند بردارد با مالیاتهای سنگینی که از ملت نجیب و فقیر مصر وصول میکند میلیاردها دلار اسلحه میخردتا بدیگران تجاوزان کند غافل از اینکه دنیای امروز اجازه تجاوز را بکسی نمیدهد خلاصه با این اعمال زشت و فلاکت بارش شاید نمیداند که دنیا او را یک متجاوز بافطره و یک آدم دزد بیشرم میداند آنوقت این مرد با کمال وقاحت و بیشرمی بمقدسات ما توهین میکند در حالیکه او میداند دنیا سند افتخار را بدست رهبر
عالیقدر ما داده است (صحیح است) شاهنشاهی زمام کشور ما را در دست دارد که شبانه روز بفکر رفاه حال ملت خود بوده و ابتکارات انقلابی معظمله مورد تحسین تمام جهانیان است (صحیح است) ملت رشید و غیور ایران با رهبر عالیقدر خود پیوند ناگسستنی دارد (صحیح است) و در راه استقلال و عظمت ایران عزیز در زیر پرچم سه رنگ ایران همیشه گوش بفرمان شاهنشاه خود آماده جانبازی است شاهنشاه ما بارها در مواردی که بیگانگان چشم طمع بحاکمیت کشور مادوخته بودند تصمیم قاطع خود را اتخاذ فرمودند و همین چند روز پیش بود که خاطره سالروز ۲۱ آذر روز نجات آذربایجان و اراده شاهنشاه تجلی نمود. این اراده تونا همیشه در نیت رهبر عالیقدر و ملت وطنپرست ایران وجود دارد و بموقع متجاوزان را سر جای خود خواهد نشاند این دیگر بسته بفهم ناصر است.
من از ریاست محترم مجلس شورای ملی تقاضا دارم که دستور فرمایند سخنان مرا بزبانهای عربی و سایر زبانهای بینالمللی ترجمه و در رادیو ایران پخش گردانند تا تمام مردم دنیا بخصوص برادران مسلمان عرب زبان از نظریات ملت ایران اطلاع حاصل کنند (صحیح است).
قسمت دیگر عرایضم مربوط به بیماران سرطانی است دولت در چند سال پیش که هنوز بیماری خانمانسوز سرطان در مملکت ما تا این حد شیوع نداشت قانونی بتصویب مجلسین رسانید که بیماران ریوی که در دستگاههای دولتی اعم از کارمند و کارگر اشتغال دارند در زمان بیماری تمام حقوق و مزایای خود را دریافت دارند من میخواستم یا آورشوم که دولت تبصرهای بماده قانونی فوق اضافه و در موقعیکه مقتضی بداند بمجلس تقدیم نماید تا بیماران سرطانی هم از این قانون بتوانند استفاده کنند (صحیح است) و اما یک پیشنهاد اجتماعی و اصلاحی هم برای دولت داشتم که چنانچه امکان دارد عمل نمایند و آن عبارت از این است که در تمام ادارات و سازمانهای دولتی جهت ارشاد بعضی از کارمندانی که احیاناً منحط باشند در هر ماه یک مجمع عمومی در خود همان سازمان تشکیل و در آن مجمع رئیس اداره مربوطه کارمندان صدیق را تشویق و سپس توسط یک دانشمند سخنرانیهائی درباره سستی ورخوت، بدبینی و حسد و ناامیدی اتفاق و اتحاد ایمان کامل و اعتقاد سالم، وجدان پاک و راستی و درستی و حسن تعاون بحث بشود بطور مسلم نتیجه خوبی عاید ملت ایران خواهد شد.
در خاتمه از پشت این تریبون از جناب آقای دکتر شادمان شهردار محترم تهران که هر وقت در انجمنهای شهر از ایشان دعوت نمودم با کملا رغبت تشریف آوردند و بنظریات مردم توجه لازم مبذول داشتند و همچنین جناب آقای شجاع ملایری که در امور ترافیک شهر کوشش و فعالیت جهت رفاه مردم پایتخت میفرمایند قدر دانی بعمل آورم (احسنت).
رئیسـ آقای زهتابفرد تشریف بیاورید.
زهتابفردـ با کسب اجازه از مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی. پنچشنبه گذشته آقای سعید وزیری سؤالی تقدیم مقام ریاست راجع به سکوت دولت درباره تحریکات ناصر کردند و من نیز در همان جلسه خواهش کردم که اسم من را هم در جزو اسامی آقایان احتشامی و سعید وزیری یادداشت کنند و واقع امر اینستکه سکوت دولت درباره ناصر و تحریکات ناصر و ریشه این تحریکات برای من و برای عده کثیری از هم میهنان ما با حیرت و تعجب تلقی گردیده پنجشنبه اتفاقاً وقتی بنده رفتم دیدم از طرف حزب پانایرانیسم دعوتی کردهاند و من در این دعوت شرکت کردم و دیدم اجتماعی است بسیار عظیم از طبقه تحصیل کرده نه از طبقه زرنگهای مدعی تحصیل، از طبقه اقتصاددان نه از طبقه مدعی اقتصاد از آن طبقهای که ادعاها را برای رسیدن بمقام بهانه قرار دادهاند متأسفانه از مدتی به این طرف باید واقعیت را با تندی و تلخی اشاره کرد که بر ما یک مشت زرنگها حکومت میکنند ولی من آنجا دیدم که پاسداران واقعی مملکت یعنی جوانان پرشور و افراد تحصیل کرده و افراد غیور هنوز هم با آن شور و هیجان واقعی خودشان خطرات را احساس میکنند و مانند گذشته که همیشه در بحرانها و در روزهای تاریک بدون معاملهگری بدون اینکه قصد ارتقاء مقام و عنوان داشته باشند در برابر خطرات ایستادگی میکنند من در آنجا شاهد شور و احساسات عده زیادی از طبقة تحصیل کرده مملکت بودم که همهشان آمادگی خود را در برابر
این خطرات احتمالی اعلام میداشتند در آنجا اعلامیهای دیدم که من انتظار داشتم آن اعلامیه و عکسالعمل را قبل از آنکه حزب پانایرانیسم بدهد سایر احزاب که امروز مدعی اکثریت، مدعی زمامداری و مدعی سیاست داری در این مملکت هستند صادر میکردند (چند نفر از نمایندگانـ قبلا صادر کردهاند) خانم تربیت فرمودید چه کردند (بانو تربیتـ در متینگها و در همان اجتماع رئیس دولت با صراحت جواب کافی دادند) هر چند دیر شده بود مثل اینکه نک زبانی گفته شده است (روحانیـ جواب کافی داده شده بود) انتظار مردم این بود که این حادثه که چند ماه است در این مملکت ایجاد وحشت و نگرانی کرده و افکار عامه را نگران کرده است و چند ماه است که عربدههای یک معاملهگر بینالمللی در افکار عامه ایجاد وحشت و نگرانی کرده است انتظار این بود که این تشکیلات این حزب، این اکثریت جوابگو باشد (عدهای از نمایندگانـ جواب دادهاند) دوستان عزیز من، این اعتراضات شما برای من ذیقیمت است این اعتراضات حاکی از غرور ملی ما است من بیک یک شما احترام میگذارم ولی قبول کنید که از لحاظ کادر حزبی مثل اینکه کمی غفلت شده یا بنظر من چنین میباشد (یکنفر از نمایندگانـ خیر غفلت نشده) انشاءالله که غفلت نشده و یا منبعد این احساسات و غرور شما دستگاه را متوجه خواهد کرد که در برابر یک شخص معاملهگر بینالمللی بیش از پیش از نیروی ملی و تشکیلات حزبی خودمان استفاده بشود (دکتر زعفرانلوـ هیچ ایجاد وحشت نکرده است این یاوهگوئیها) من ممنوع میشوم که یکی یکی بفرمائید ما و شما همفکریم ولی متشکر میشوم که بفرمائید کدام اعلامیه را دادهاید؟ کدام بیانیه را دادهاید مستقلاً باید در برابر این تحریکات عنوان میشد و با سکوت برگزار نمیشد. بهر حال مثل اینکه عکسالعمل آقایان و خانمها یک اعلامیهایست بسیار بسیار ذیقیمت برعلیه عملیات ناصر من امروز میبینم اکثریت مجلس اکثریت حزب ایران نوین اعتراض میکنند به عملیات ناصر (دکتر مهذبـ همیشه اعتراض میکردند) امروز موجی که تشکیل شده موجی است بر علیه ناصر (مهندس معینیـ آقای زهتابفرد اکثریت و اقلیت در این موضوع مطرح نیست) (مهندس عطائیـ یاوهگوئیهای ناصر در هیچکس ایجاد وحشت نکرده است) یاوهگوئیهای ناصر در هیچکس ایجاد وحشت نمیکند ولی این سکوت ایجاد نگرانی میکند این متننامه حزب پانایرانیسمها است که روز پنجشنبه صادر شده آقا پاسداران واقعی ملت ایران از تمام گروهها هستند تنها آنهائی نیستند که امروز از دولت و سازمانهای دولتی بهرهمند هستند ملت خود پاسدار واقعی مملکت است متننامه اینست:«جناب آقای اوتانت دبیرکل سازمان ملل متحد از آنجا که بموجب مقررات مندرج در منشور سازمان ملل متحد آن مقام محترم مرجع نظارت برحوادث و وقایعی میباشند که ممکن است صلح و امنیت منطقهای و بینالمللی را مورد تهدید قرار دهد. از آنجا که سرهنگ جمال عبدالناصر رئیس دولت جمهوری متحده عربی با مشارکت مقامات دولت عراق دستاندکار ایجاد حوادث و وقایعی در خلیج فارس و مناطق دیگر خاورمیانه میباشد که امنیت و صلح منطقهای و در نتیجه امنیت و صلح جهانی رامورد مخاطره و تهدید صریح و آشکار قرار داده است از آنجا که این اقدامات تحریک آمیز سرهنگ جمال عبدالناصر و دولت عراق مستقیماً توأم با قصد تجاوز صریح به تمامیت ارضی ایران و تعرض بحقوق و مالکیت تاریخی ملت ایران در خلیج فارس میباشد.
حزب پانایرانیست که با سابقه بیست ساله کوششهای خود نماینده تمایلات عمیق ملت ایران برای حفظ تمامیت ارضی میهن ایرانیان و مبارزه با هر گونه اقدامات تجزیه طلبانه شناخته شده است و از میراث تمامی جنبشهای ملی ایران در طول تاریخ چند هزار ساله این مرزوبوم، که همواره مدافع عالیترین حقوق انسانی بوده است برخوردار میباشد، نظر آن جناب را بمراتب زیر معطوف میدارد:
۱- بشهادت تاریخ مدون انسانی خلیجی که در جنوب ایران قرار دارد جزئی است از محدوده میهن ایرانیان و در
طول تاریخ بنام «خلیج فارس» شناخته شده است. تلاش جمهوری متحده عربی برای تعییر نام تاریخی «خلیج فارس» به «خلیج عربی» گذشته از آنکه قلب حقایق تاریخی و تعدی بمیراث فرهنگی انسانی میباشد، منجر بجریحهدار شدن عواطف میلیونها ایرانی و همه دوستداران حقیقت گردیده استـ بخصوص آنکه حوادث بعدی نشان داد این کوشش بای تغییر نام خلیج فارس مقدمهای تبلیغاتی برای اقداماتی تجاوز آمیز عبدالناصر میباشد (صحیح است).
۲- طرح اعزام گروه بسیاری از عوامل نفوذی و نظامی جمهوری متحده عربی بعنوان کارشناس و معلم به سواحل جنوبی خلیج فارس که سپس با فرستادن عبدالخالق حسونه دبیر کل اتحادیه عرب به خلیجفارس تکمیل شده است بطور آشکار حاکی از اقدامات و توطئههای تحریک آمیز و تجاوزی جوی دولت جمهوری متحده عربی نسبت به حقوق و مالکیت تاریخی ایانیان ساکن خلیجفارس میباشد. این تحریکات به آن حد از شدت رسیده است که عبدالخالق حسونه آشکارا ایرانیان را که قرون متمادی است در خلیج فارس سکونت دارند به اخراج از مرزوبوم آباء واجدادی خویش تهدید نموده است. توأم با این تحریکات و توطئههای جمهوری متحده عربی کودکستانها و دبستانها، بیمارستانها و دیگر سازمانهای عامالمنفعه ایرانی را مورد تجاوز قرادر دادهاند. این اقدامات گذشته از آنکه تجاوز بحقوق ملت ایران میباشد، نقض صریح حقوق اساسی انسانی است که در اعلامیه جهانی حقوق بشر مذکور افتاده است.
۳- بدلالت مقرارت منشور ملل متحد و بویژه مفاد قسمت اخیر مادة ۵۲ آن منشور، دولتهای عضو ملل متحد نمیتوانند به انعقاد قراردادهای منطقهای که مخالف بامرام منشور ملل متحد باشد مبادرت نمایند (صحیح است) در حالیکه قرار دادهائی که فیمابین دولت جمهوری متحده عربی از یک طرف و دولت جمهوری متحده عربی کاز یک طرف و دولت عراق از طرف دیگر منعقد گردیه است که بموجب این قرار دادها تشکیل فدراسیون عربی رااز دو دولت فوقالذکر اعلام و نیز ایجاد ستاد واحد سیاسی و ستاد واحد فرماندهی نظامی را موجب گردیده است تماماً مباین با مرام و اصول ملل متحده میباشد زیرا:
الفـ در کشور عراق مردمی زندگی میکنند که اکثریت آنان غیر عرب میباشندـ در این کشور در حدود پانصد هزار تبعه دولت شاهنشاهی ایران و متجاوز از دو میلیون کرد ایرانی نژاد و جماعت انبوهی دیگر غیر عرب بسر میبرند و از پنج میلیون جمعیت کشور عراق تنها اقلیتی انسان از اعراب میباشند.
اصولاً همانگونه که حوادث وقایع یکصد و پنچاه سال اخیر که بدنبال نفوذ سیاستهای استعماری اروپا در آسیا بوقوع پیوست منجر به تغییراتت غیر طبیعی و غیر اصولی در تقسیم بندیهای سیاسی این منطقه گردید که از آن جمله طرح ایجاد دولت عراق پس از جنگ جهانی اول میباشد بهمان جهات نیز حکومت این منطقه را در اختیار اقلیت عرب قرار دادند که این امر خود تجاوز آشکار به حقوق اساسی انسانی و سلب حقوق حقه اکثریت مردم کشور عراق بوده است.
از آنجا که اکثریت مردم کشور عراق همواره برای اعاده حقوق اساسی و تاریخی از دست رفته خود کوششهای پیگیر داشتهاند، هدف اقلیت عرب حاکم برکشور مزبور این بوده است که بانهایت شدت برای ریشهکن ساختن این جنبشها مبادرت نمایند. بهمین جهان مبارزه بازبان و آداب و فرهنگ اکثریت غیر عرب سرزمین عراق، کوشش برای از بین بردن آثار تاریخی موجود در عراق، تهدید و تجاوز به سازمانهای فرهنگی ایرانیان مقیم عراق، کوشش باری از بین بردن آثار تاریخی موجود در عراق، ممنوعیت برگزاری اعیاد و مراسم ملی و مذهبی ایرانیان و ایرانی نژادان سرزمین عراق همواره و جهة همت دولت عراق بوده است و براستی میتوان صریح و گویائی است از نقض حق حاکمیت مردم و نقض حقوق اساسی انسان.
با توجه بمراتبی که در بالا آورده شد و با توجه باینکه تقاضا و کوشش بحق اکثریت غیر عرب جناب آقای او زار مردم عراق برای دخالت در سرنوشت خود
شدت بیشتر ی پیدا کرده است اقلیت عرب این سرزمین که بجبر و عنف حکومت را در اختیار گرفته است برای آنکه بطو اساسی جنبشهای اکثریت مردم عراق را خاموش سازد و سرزمین عراق را بیک منطقه در بست عرب نشین تبدیل نماید بتشکیل فدراسیون عربی با دولت مصر مبادرات نمود و بدنبال انعقاد قراردادهائی دیگر قوای زرهی جمهوری متحد عربی را در عراق متمرکز ساخت.
بـ ایجاد ساد فرماندهی واحد جمهوری متحد عربی و عراق و استقرار قوای زرهی عبدالناصر در عراق گذشته از آنکه بشرحی که بیان گردید از نظر حقوق اکثریت غیر عرب مردم عراق مباین با مرام ملل متحد و بخاطر سلب حقوق بیشتری از آنان و تمهیدی برای اجرای طرح عربی ساختن در بست عرق است، اصولا دارای هدف تجاوز صریح و آشکار به آبها و ساحلهای ایران و همچنین استان جنوبی ایران (خوزستان) میباشد کما اینکه پس از استقرار قوای زرهی دولت جمهوری متحده عربی در عراق نه تنها ادعای بی اساس و پوچ عربی بودن خوزستان از رادیو قاهره و رادیو بغداد عنوان میگردد روزنامههای وابسته به عبدالناصر و دولت عراق آشکارا این نیات تجاوز جویانه را دامن میزنند، بلکه اخیراً کنگرهای از حقوقدانان عرب در بغداد تشکیل گردید (مجید محسنیـ اینها حقوق بگیر بودند نه حقوقدان) که با گستاخی بسیار لزوم الحاق خوزستان را به (میهن عربی) مطرح ساختند.
هر چند ملت ایران خو پاسخ این ژاژخواهیها را میدهد، هر چند تاریخ چند هزار ساله این منطقه از جهان و اکثریت غیر عرب عراق ووجود طاق کسری و تیسفون که از مراکز مدنیت ایران میباشد در کنار بغداد خود پاسخ گوی این یاوه گوئیها میباشد، اما آنچه مسلم است این تبلیغات تجاوز آمیز میرساند که قراردادهای مورد اشاره بقصد تجاوز تحقوق ملت ایران و تمامیت ارضی ایران منعقد گردیده است.
بنابراین با توجه باینکه نگاهداری صلح و امنیت منطقهای و جلوگیری از هر گونه اقدامی که جنبه تهاجم و تجاوز داشته باشد و همچنین رعایت حقوق اساسی انسانی بنحوی که در اعلامیه جهانی حقوق بشر منعکس است مرام ملل متحد میباشد، بخوبی آشکار است که قراردادهای تنظیمی فیمابین دولت جمهوری متحد عربی و دولت عراق کلا مباین و مغایر با مرام ملل متحد است.
رئیسـ آقای زهتاب فرد وقت شما تمام شد.
زهتاب فردـ از وقتی که آقای مهندس والا بمن دادند استفاده و تشکر میکنم.
۴- دولت عراق بخصوص پس از استقرار قوای زرهی دولت جمهوری متحده عربی در آن سرزمین از ایذاء و آزار و حتی قتل و عام اکثریت غیر عرب مردم عراق امتناع و کوتاهی ندارد.
دولت مزبور بجای توجه بخواستههای بحق کردهای عراق پاسخ آنان را بار گبار گلوله و بمبهای ویران کننده و آتش زا میدهد.
جلوگیری از فعالیت آزادانه سازمانهای فرهنگی ایرانیان عراقـ بیحرمتی به مراکز علمی و مذهبی عالم تشیع جناب آقای مهندس عطائی جلوگیری از مسافرت شیعیان ایرانی که برای انجام فرائض مذهبی و زیارت قبور مترکه عازم کشور عراق میباسند جلوگیری از کار و کسب آزادانه صدها هزار اتباع دولت شاهنشاهی ایران در عراق از جمله اقدامات ناقض حقوق اساسی انسانی است که دولت عراق نسبت به اتباع دولت شاهنشاهی ایران و کردهای ایرانی نژاد و شیعیان آن سرزمین روا میدارد. جناب آقای مهندس عطائی عزیز جنابعالی که مظهر غرور ملی هستید درباره ایرانیان ساکن عراق و درباره فجایعی که دولت عراق نسبت به ایرانیان بعمل آورده چه تصمیمی گرفته وچه مذاکرهای شده؟
۵- تبلیغات جمهوری متحد عربی و همچنین تبلیغات دولت عراق مستمراً و صریحاً توأم با قصد تجاوز بحقوق ملت ایران و بویژه قصد تجاوز به استان خوزستان میباشد دستگاههای فرستنده رادیو تلویزیون و روزنامهها و نشریات دیگر جمهوری متحد عرب و دولت عراق توأم با
فعالیتهای عوامل نفوذی عبدالناصر از موجبات دیگر تهدید صلح و امنیت این منطقه گردیده است.
بدیهی است ملت ایران بخوبی قادر است از حقوق تاریخی و حدود و ثغور میهن خویش و از شاخهای نژادی و فرهنگی و هم میهنان خود در هر کجا که باشند دفاع نماید هر گاه جز این بوده در طی چند هزار سال تاریخ جهان این ملت با سرافرازی نمیزیست و بر میراث فرهنگی جهان سهمی چنین بسزا برای خود نمیساخت. اما از آنجا که آن جناب برای نظارت و مراقبت نسبت به صلح و امنیت در هر گوشهای از جهان وظائفی بعهده دارید به بیان این مراتب مبادرت گردید تا برای جلوگیری از اقدامات تجاوزآمیز جمهوری متحد عربی و دولت عراق و نیز جلوگیری از تبعیضات دولت عراق نسبت باکثریت غیر عرب ساکن آن کشور اقدامات و توصیههای لازم را معمول فرمائید.
همراه با آرزوهای قلبی خود برای موفقیت جنابعالی رهبر حزبپانایرانیست محسنـ پزشکپور
من عوض حزب پانایرانیسم نیستم ولی حیفم آمد که حزبی که با چنینشور و هیجان و ایمان یک چنین اجتماعی عظیم بودجه آورده و نزد این اکثریت مجلس که هم از شخصیتهای وطن دوست و مبارزه و مجاهد و معتقد برژیم مشروطیت تشکیل یافته است این آوا این صدا این آهنگ ملی آنها اینجا منعکس نگردد من قصدم این بود که بعرض برسانم که همه از تیپ زرنگها و حکومت زرنگها و تیپ اکثریتهای زرنگ نیستند این مملکت قائم بپاسداران واقعی است در این مملکت هنز هستند افرادی که در هر لحظه همه گونه دلسوختگی و ستمدیدگی را کنار میگذارند همانطور که در گذشتههای نزدیک کنار گذاشتند (صحیح است) وسینه خودشان را هدف و سپر حوادث بلا ساختند. یک نکتهای را لازم میدانم یادآور کنم که جناب آقای سعید وزیری یادداشتی دادهاند (سعید وزیریـ مال بنده نیست) امضا یکی از آقایان است ملی نا خوانا است اینجا مرقوم فرمودهاند که در سخن رانیم من یادآور شدم که حزب ایران نوین قطعنامهای در اینباره صادر کرده امضای جناب آقای ادیب سمیعی است خواندم در هر صورت امیدوارم حزب ایران نوین همانطور که خود مدعی است پرچمدار آزادی باشد که انشاءالله هم هست و بیش از این انتظار هست بیش از این مزاحم نمیشوم (احسنت).
رئیسـ آقای مهندس والا.
مهندس والا- وقتی پای مسائل مملکتی پیش میآید هنگامیکه مسئله حیثیت و شرف ملی است وقتی این احساس بوجود میآید که دیگران د رکار ما دخالت میکنند من تصور میکنم تمام ملت ایران از سرخس گرفته تا بندر شاهپور و از جلفا گرفته تا خارک همه یک صدا یک جهت یک دل در حفظ منافع مملکت سهیم و شریک هستند (صحیح است) این ترهاتی که عدهای ماجراجو ایجاد کردهاند خوشبختانه با مقاومت ملت ایران روبروشده و در تمام شئون این مملکت همین احساسات وجود دارد دو روز قبل چند نفر از فضلای این مملکت چند نفر از حقوقدانان به ملاقات بنده تشریف آوردند و درباره قطع نامهای که من نمیدانم شاید اصالت صحیح نداشته باشد مطالبی فرمودند آقای دکتر خشایار که چندین مرتبه از طرف مجلس شورای ملی بعنوان ناظر در سازمان برنامه انتخاب شده بودند نیز یک مطلبی تهیه کرده بودند که مورد توجه عدهای از حقوقدانان قرار گرفته و به بنده لطف کردند که در مجلس شورای ملی عنوان بکنم اینک با اجازه نمایندگان محترم بسمع نمایندگان میرسانم.
بنابه اظهار خبر گزاری فرانسه در ۱۱ دسامبر جاری عدهای تحت عنوان وکلا و حقوقدانان عرب در بغداد کنفرانسی تشکیل داده و قطعنامهای مشتمل بریک سلسله ادعاها و آرزوهای توسعه طلبانه صادر نموده و طب آن خوزستان ایران را جزء لاینفک یک میهن عرب تصور کردهاند و از کلیه کشورهای عربی زبان خواستهاند که در این دعاوی و آرزوهای موهوم با آنها هم صدا شوند.
این قطعنامه ابداً دلیلی برای هیچیک از دعاوی خود ذکر نکرده و خود این یک نکته کافی است که اصالت و انتساب آن بیک عده از حقوقدانان حقیقی و وکلایاقضات حرفهای قابل قبول نباشد.
هر چند اساساً میهنی بنام میهن عرب در دنیای بینالمللی ما وجود خارجی ندارد تا ادعا شود که خوزستان ایران جزء لاینفک آنست و هر چند حقوق بینالمللی عمومی نیز هیچگاه برای نژادو دعاوی نژادی اعتبار و ارزشی در مقام تعریف ملیت و استحقاق ملتها برای تشکیل دولت قائل نمیشود بویژه آنکه منشور ملل متحد و اعلامیه جهانی حقوق بشر برعکس با صراحتی هر چه تمامتر نافی اندیشههای حاکی از امتیازات نژادی میباشد با اینوصف چون یک خبرگزاری رسمی این قطعنامه بیاساس را منتسب بیکعده حقوقدان معرفی نمود لازم دانست جهات موجه مردود بودن آنرا اجمالا به اطلاع جهانیان برساند:
۱- از لحاظ تئوری و تعریف ملیت و میهن ملتها و از نظر لزوم حفظ صلح و امنیت بینالمللی امروز دیگر دستاویز قرار دادن این مطلب که چون زبان اهالی کشوری برای مردم یک ناحیه مرزی کشور مجاور قابل فهم است تجاوز به آن یک ناحیه مجاز تواند بود دامی نیست که بتوان بدان وسیله مقاصد توسعه طلبی اشخاصی مانند آدلفهیتلر و جمال عبدالناصر را عملی نمود و موجبات تغییر حدود و ثغور جغرافیائی قانونی و تضمین شده کشورها را بسود آن گونه افراد متجاوز فراهم کرد.
۲- فلاسفه و حقوقدانان جهان و کارشناسان حقوق بینالمللی عصر کنونی متفقالقولند که مردمی میتوانند و حق دارند زیر یک پرچم ولوای ملی حکومت واحد و مستقلی داشته باشند که تحت تأثیر عادات و رسوم و سنن تاریخی و تمدن و قوانین طبیعی واصولیکه بمناسبت وضع جغرافیائی و احتیاجات اقتصادی و اجتماعی در بین آنان در طول تاریخ بوجود آمده ملت واحدی راتشکیل داده باشند.
۳- اساساً صحبت از یک میهن عربی اندیشهای موهوم و مردود است زیرا ممکن نیست استقلال ملتهائی مانند مصر - عراق - سوریه - لبنان - اردن و امثال آنها را که از حیث تاریخ و تمدن و سنن متمایز بوده و هر کدام از از آن کشورهاتمایت ارضی و استقلال خویش را محترم میشمارند بازیچه افراد متجاوزی که فکر بیاساس میهن عربی را به استناد قابت نژادی یا لسانی دستاویز میکنند قرار داد و این قبیل اندیشههای فاسد تمایل باطنی ملل فوقالذکر را بمستقل بودن تغییر نخواهد داد و بطریق اولی واضح است که ادعای ماجراجویانهای دائی باینکه ایالت خوزستان ایران جزء لاینفک میهن موهوم عربی است باطل و محکوم به بیاساس است زیرا اهالی ایالت خوزستان و خلیج فارس را که در طول در ۳۰ قرن تاریخ مدون همواره خود را ایرانی و عضو لاینفک ملت ایران دانستهاند نمیتوان بوسیله اقدامات و تبلیغات ناشی از سوء نیت و سخن پراکنیهای مغرضانه صوتالعرب منحرف یا متمایل بتابعیت از کشور دیگری نمود.
۴- اندیشه ماجراجویانه مندرج در قطعنامهای که ادعا میشود منتسب بوکلاء و حقوقدانان کشورهای عربی است کمال شباهت را برویه و اندیشه مخرب کسانی مانند آدلف هیتلر دارد که مبتنی بر نظریه نژاد پرستی و تجاوز بممالک دیگران بدان استناد بوده است.
ولی قضاوت تاریخ نشان داد که آدلف هیتلر و دستیاران وی نتوانستند آن مسلک ماجراجویانه را حتی نسبت بملت اطریش که از حیث نژاد و زبان واجد قرابت با ملت آلمان بوده عملی سازند و این حقیقت را وجود بسیاری از کشورها مانند مملکت فدرال سویس نیز بوضوح میرساند زیرا هیچ قوهای نتوانست و نمیتواند گروههائیکه از لحاظ نژاد و زبان باهم مختلف و متمایز هستند از باهم بودن و سویسی ماندن منحرف نماید واز این رو مسلم است که سرهنگ عبدالناصر و اعوان و انصار وی نیز هرگز نخواهند توانست ملتهای عربی زبانی را که وی نیز هرگز نخواهند توانست ملتهای عربی زبانی را که دارای تاریخ و تمدن مخصوص بخود میباشند متمایل به ترک تمامیت ارضی و استقلال خود کرده و بمیهن موهوم عربی پیوند نمایند.
۵- نظر بدلائل فوقالذکر و نظر باینکه زبان رسمی خوزستان همیشه زبان رسمی دولتی ایران بوده و هست اسن قبیل دعاوی از ناحیه عدهای بعنوان وکلاء و حقوق دانان عرب در کنفرانس بغداد نسبت بخوزستان
ایران بمراتب ناشایستهتر و زشتتر از آن است که جمعی از اهالی انگلستان کنونی کنفرانسی در لندن منعقد و طی قطعنامهای ممالک ایالات متحده آمریکای شمالی را جزء لاینفک میهن انگلیسی معرفی کنند و با عدهای از مردم کشور اسپانیای کنونی کنفرانسی در مادرید تشکیل و کشورهای آمریکای جنوبی راکه واجد زبان و نژاد اسپانیولی میباشند جزء لاینفک میهن خود قلمداد کنند.
۶- اگر کنفرانس مورد بحث در بغداد پایتخت کشو ردوست و برادر ایران عراق تشکیل یافته و چنان قطعنامهای از آن کنفرانس صادر شده باشد از جهات متعدد میتواند مایه تأسف و گلهمندی ملت ایران باشد زیرا چگونه دولت عراق بتعهدات بیالمللی خود مبتنی بر مقررات منشور ملل متحد توجه نکرده و اجازه داده است که چنین قطعنامهای در اختیار خبرگزاریهای خارجی قرار گیرد؟!
نظر به اینکه منشور ملل متحد و اعلامیه جهانی حقوق بشر از طرف دولت عراق تعهد و بتصویب قوة مقننه آن کشور رسیده است در حکم یک قانون عراقی میباشد، و طبق شق ۳ از مادة ۲۹ اعلامیه جهانی حقوق بشر آزادیهای افراد در هیچ مورد نباید بر خلاف مقاصد و اصول ملل متحد اجرا گردد.
و نظر به اینکه طبق مرام و اصول ملل متحد مندرج در مقدمه و فصل اول منشور ملل متحد دولت عراق متعهد است که در داخله کشور خو از هر نوع اختلال بر علیه صلح بینالمللی و از هر تحریک یا اقدامیکه برخلاف روش حسن جوار نسبت بکشورهای همجوار بوده یا برضد تمایمت ارضی سایر دولتهای عضو سازمان ملل باشد جلوگیری بعمل آورد.
از این روی کسانیکه در بغداد با صدور قطعنامه مورد بحث خوزستان ایران را جزء لاینفک میهن عربی موهوم قلمداد نمودهاند برعلیه هدفها و اصول و مرام منشور ملل متحد و برخلاف شرایط حفظ صلح مصرح در منشور مزبور و در عین حال برضد قانون کشور عراق که بمنشور ملل متحد صورت قانون عراقی داده است قیام و اقدام نمودهاند و لذا لازم بود آنان از طرف دولت عراق در حدود قانون مورد تعقیب و مجازات واقع شوند. (آفرینـ احسنت).
این مطلبی بود که دوست عزیز بنده جناب آقای دکتر خشایار و چند نفر از حقوقدانان بر آن صحه گذاشتهاندو بطوریکه آقای روحانی برای بنده یادداشتی فرستادهاند گویا در سمیناری که باحضور عده چند صد نفری کمیتههای حزب ایران نوین استانها تشکیل شده و قطعنامهای صادر شده واین در وظیفه وکلای اکثریت است که در این مورد توضیح بیشتری بدهند کانون و کلای آذربایجان نیز بر علیه حقوقدانان عراق اعلامیه صادر کردند وهمچنین احساسات بی شائبه عشایر جنوب ما در سوسنگرد و عشایر مرزنشین که در افتتاح بیمارستانی که آقای صدری کیوان همکاران عزیز بنده این مطلب را عنوان کردند خود دلیل بر قاطعیت ایرانی بودن خوزستان است و اصلا گفت «آفتاب آمد دلیل آفتاب» (احسنت) بنابراین اصلا صحبتی نیست و بعقیده من در مقابل لاطائلات نباید احساسات را تحریک کرد و در مقابل هر احساساتی نباید احساسات نشان داد اما چون یک عدهای بنام حقوقدان مطلبی را عنوان کردهاند بنام کسانی که سمت خود را مشخص کردهاند این مایة تأسف وتعجب است که چطور ممکن است کسانی که میگویند ما حقوقدان هستیم ما عامی نیستیم ما از روابط بینملل اطلاع داریم یک چنین اعلامیه واقعاً بی پایه و اساسی را صادر بکنند (روستا- آلت دست بودند) (سیفی- مزدورند) اصولا همانطور یکه آقای روستا میفرمایند بنده باید این را بهتان عرض کنم بخصوص در این مسافرتی که بنده بعربستان کردم این نکته برای من روشن و ثابت شد که ناصر سه چهار دستگاه مخصوص ایجاد کرده یکی بنام ارتش عرب ارتش عرب پولش را از کویت یا از جاهای دیگر میگیرد بنام یک ارتش مستقل برا خودش درست کرده است باید به بینیم او با این این چهار دستگاه چه کار میخواهد بکند اگر واقعاً مبارزه با ملت اسرائیل یا دولت یهود است ۴۰ یا ۵۰ میلیون ملت عرب چطور نمیتواند از پس دو میلیون نفر بربیاید
که این را برای ما مستمک قرار داده (دکتر زعفرانلو- ایمان ندارد) همینطور که میفرمائی ایمان ندارند و یک هیأت حسن نیت فرستاده در خلیج فارس و در همه جا رفته معذرت میخواهم که اینقدر بیادبانه صحبت میکنم این هیئت که کارشان فقط سور چراندن بوده است خوب مسلم وقتی مهمان یک جا وارد میشود میزبان از نظر احترامی که به مهمان دارد جلوش میرود استقبال میکند هر حرقی میزند تأیید میکند بنابراین این دکانی است که ناصر باز کرده است و دکان حقوقدانان عرب هم یکی دیگر از برگهای سیاسی و تروکهای سیاسی است که این مرد بکار برده است (محسنی مهر- آقا مهندس والا حقوقدان نبودهاند حقوق بگیر بودهاند) همینطور است که میفرمائید جناب آقای دکتر ضیائی رئیس کمیسیون خارجه مجلس شورای ملی یادداشتی فرستادهاند «بطوریکه خاطر نمایندگان محترم مستحضر است دولت و حزب ایران نوین این موضوع را جداً تعقیب نموده و ادامه خواهد داد و در قطعنامهای که در متینگ سالیانه حزب ایران نوین در ۲۸ آذر صادر شده است و در اجتماع کلیه نمایندگان محترم و ارباب جراید خوانده شد و در رادیو و جراید هم منتشر شد در رد این موضوع میباشد» بنده همانطور که استناد کردم و احساس کردم و به این احساس هم ایمان قطعی دارم ملت ایران وقتی پای منافع ملیش بمیان میآید کلیه اختلافاتی که ممکن است وجود داشته باشد کنار خواهد گذاشت (صحیح است) ما ممکن است در اصول سیاسی و هدفهای سیاسی فردی اختلاف عقیدهای داشته باشیم ولی در اصول مملکت بهیچوجه منالوجوه اختلافی وجود ندارد (صحیح است) مطلب دیگری که بنده خواستم از وقت استفاده کنم و بعرض برسانم نامهای است که جناب سناتور جواد بوشهری نایب رئیس شورای مرکزی جشن شاهنشاهی ارسال فرمودند و در آنجا از طرف مهندس پارسا و همچنین مجتبیکیوان عضو انجمن آثالر ملی اصفهان در مورد ایجاد یک مزاری برای صائب تبریزی شاعر توانای ایران در اصفهان کمک و جلب توجه مردم آذربایجان را نمودهاند همانطوریکه افتخارات یک مملکت مربوط به همه است ما فردوسی را یک شاعر ایرانی میدانیم صائب تبریزی اگر لقبش هم تبریزی است بنابراین متعلق بهمه ملت ایران است (صحیح است) بنابراین در تجلیل و تکریم از این شاعر عالیقدر که واقعاً یکی از بزرگترین پایهگذاران ادب فارسی است بدون شک ملت ایران در این کار خیر مساعدت و اهتمام لازم را بکار خواهد برد از توجهی که نمایندگان محترم ابراز فرمودند و اجازه فرمودند بنده چند کلمهای عرض کنم تشکر میکنم و در خاتمه عرایضم این مطلب را عنوان میکنم که حقیقتاً این مطلب برای ملل اسلامی نیز قابل تأسف است که یک حکومتی که اصلش قبطی است در یک کشوری که نژاد غیر از نژاد عرب دارد بیاید در زیر لوای اسلام و بنام ملل عربی آنچنان مشکلاتی در خاورمیانه بوجود بیاورد که محصول و جمع این بیلان جز کشتار، جز خون، جز تخریب، هیچ چیز دیگری نباشد وقتی در عربستان سعودی در دانشکده ادبیات آنجا رفتیم رئیس دانشکده ادبیات آنجا عزت النص بود که رئیس جمهور و رئیس دولت موقت سوریه در ۱۹۶۰ و ۱۹۶۱ بود و بعنوان پناهنده وفرار از دست رژیم مصری بعربستان سعودی آمده در آنجا استاد دانشگاه شده وقتی با این شخص صحبت کردم و راجع به خساراتی که در نقل و انتقال سوریه بمصر و برگشت آن مباحثه کردم معلوم شد آنچنان بوضع اقتصادی این کشور لطمه وارد آمده که سالیان درازی لازم است که تا بتوانند جبران بکنند و وضع امروز یمن با کشتاری که شد با وجود ۴۰ هزار سرباز و افسر و عمله وا کره مصری نه تنها روزی یک میلیون لیره مصری برای دولت مصر خرج آورده و این خرج برگردن ملت مصر گذاشته شده و تحمیلی است که مستقیم بملت مصر شده بلکه اوضاع یمن را هم آنچنان مغشوش و درهم ساخته که اگر آنجا آرامشی هم بوجود بیاید سالیان سال لازم است تا ملت یمن بترمیم خرابیها و جبران خسارتهائی که به آنها وارد آمده نائل بشوند (صحیح است) اینها را اگر دلسوزی و برادری میدانیم
حرفی نیست اگر کشت و کشتار و تخریب و انهدام و غارت و نچپاول و تحریک احساسات سیاست طلبی است پس باید بناصر و امثالهم آفرین گفت و اگر ما در دنیائی هستیم که صلح و امنیت برای بشر تجویز شده و جانها در راه صلح نثار میشود و خونها برای ایجاد صلح و برقراری صلح ریخته میشود بنابراین هر کس و هر حکومتی که بخواهد در نظم و آرامش بینالمللی اخلال بوجود بیاورد مسلماً محکوم و مطرود است (صحیح است) این محکومیت تنها از طرف ملت ایران نیست بلکه از طرف کلیه ملل دنیاست که جنگ و خونریزی و تخریب و تهدید و ارعاب را در دنیا محکوم کردهاند (احسنت، احسنت).
۳- تصویب صورت جلسه
رئیسـ راجع بصورت جلسة دفعه گذشته نظری نیست؟ آقای کهزاد البرزی.
البرزیـ در عرایض بنده مختصر اشتباهی شده که تقدیم میکنم.
رئیسـ اصالح میشود. نظر دیگری نیست؟ آقای سعید وزیری.
سعید وزیریـ قربان بنده یک کلمه غیر علمی گفتهام در اینجا علمی شده است خواهش میکنم اصلاح بفرمائید.
رئیسـ اصالح میشود. نظر دیگری نیست؟ آقای فولادوند.
فولادوندـ در تعقیب فرمایشات آقایان یکقدری اشتباه در چاپ زیاد است استدعای تمام نمایندگان است که امر بفرمائید دقت شود که این اشتباهات تکرار نشود که مجبور بشویم هر روز بگوئیم یکقدری دقت در چاپ بشود.
رئیسـ بسیار خوب نظر دیگری نیست؟(اظهاری نشد) صورت جلسه تصویب میشود.
۴- تقدیم یک فقره سؤال بوسیله آقای معتمدی
رئیسـ سؤالی است از دولت که پس از قرائت تقدیم میکنم.
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
طبق مادة ۱ از قانون مدنی قوانین پس از توشیح ملوکانه و ده روز پس از انتشار در روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی قابل اجرا میباشد از دولت سؤال مینماید که آیا قانون دریافت وجه بابت صدور گذرنامه مسافران بخارج از کشور در روزنامه رسمی کشور منتشر شده است یا خیر؟ اگر منتشر شده است در چه تاریخ و کدام شماره است. چن طومار هم رسیده است تقدیم مقام ریاست میکنم.
رئیسـ آقای روستا.
روستاـ طوماری است مربورط بکارمندان هواپیمائی کشوری که نه ماه پیش ترفیعاتشان را دادهاند ولی هنوز حقوق آنها پرداخت نشده است استدعای رسیدگی میشود. (موسوی ماکوئیـ مال فرهنگ را هم ندادهاند)
۵- شور اول گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به اجازه استخدام ۱۶ نفر فارغالتحصیلان آموزشگاه عالی جنگل
رئیسـ وارد دستور میشویم شور اول اجازه استخدام ۱۶ نفر فارغالتحصیلان آموزشگاه عالی جنگل و مرتع مطرح است قرائت میشود.
(بشرح زیر قرائت شد)
گزارش شور اول از کمیسیون کشاورزی بمجلس شورای ملی کمیسیون کشاورزی در جلسه چهارشنبه ۴۳/۹/۲۵ با حضور آقای مهندس خدیوی معاون وزارت کشاورزی لایحه شمارة ۳۲۳۹۸- ۱۳۴۲/۱۰/۱۲ راجع بتصویبنامه قانونی شمارة ۲۷۳۶۶/ت - ۴۱/۹/۱۰ در مورد اجازه استخدام ۱۶ نفر فارغالتحصیلان آموزشگاه عالی جنگل و مرتع که بشمارة ۲۱۴ بچاپ رسیده مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد. اینک گزارش آن طی ماده واحده بشرح ذیل تقدیم مجلس شوای ملی میگردد.
مادةواحدهـ عمل سازمان جنگلبانی ایران نسبت به استخدام ۱۶ نفر فارغالتحصیلان آموزشگاه عالی جنگل و مرتع باری تکمیل کادر فنی خود مشروط بر اینکه با رعایت کامل مقررات و قوانین استخدامی و با وجود اعتبار در
بودجه مصوبه مورد عمل سازمان مزبور انجام شده باشد تأیید میگردد.
مخبر کمیسیون کشاورزیـ مهندس حسن صائبی
گزارش شور اول از کمیسیون امور استخدام بمجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام با حضور آقای مهندس خدیوی معاون وزارت کشاورزی لایحه اجازه استخدام ۱۶ نفر فارغالتحصیلان آموزشگاه عالی جنگل و مرتع را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون کشاورزی را تصویب کرد. اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی میگردد.
مخبر کمیسیون امور استخدامـ سید علی صائب
رئیسـ کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟
مهندس کمانگرـ اجازه بفرمائید مخبر کمیسیون توضیحی بدهند چون استخدام آنها چند شرط داشت که بنده متوجه نشدم.
رئیسـ آقای مهندس خدیوی.
مهندس خدیوی (معاون وزارت کشاورزی) ـ با اجازه خانمها و آقایان و با اجازه ریاست محترم چون آقای مخبر محترم کمیسیون کشاورزی کسالت دارند بنده توضیح عرض میکنم. موضوع استخدام ۱۶ نفر برای کادر جنگل است ما یک آموزشگاهی داریم در این آموزشگاه اشخاصی که فارغالتحصیل میشوند با سمت کمک مهندس استخدام میشوند واین موضوع مربوط بسال ۴۱ است در سال ۴۱ بموجب تصویبنامه قانونی استخدام ممنوع بود و این تصویبنامه قانونی در آنروز گذشت و امروز برای تصویب و تأیید تقدیم شده است که باین ترتیب از نظرتان میگذرد.
سعید وزیریـ با چه مدرک تحصیلی این آموزشگاه را میبینند؟
مهندس خدیویـ اشخاصی که دارای مدرک تحصیلی کلاس ۹ هستند میآیند ووقتی که سه سال دوره آموزشگاه را تمام کردند کمک مهندس میشوند (سعید وزیریـ مدرک تحصیلی ۹ یا دیپلم؟) آنهائی که ۹ کلاس را دیدهاند (سعید وزیریـ عرض کردم با دیپلم میآیند یا با تصدیق کلاس۹ ؟) به بخشید معذرت میخواهم با دیپلم متوسطه وارد میشوند بعد از مدت سه سال آموزشگاه را که تمام کردند با سمت کمک مهندس استخدام میشوند.
سعید وزیریـ صحیح است چون آموزشگاه عالی در صورتی اطلاق میشود که در موقع ورود دیپلمه باشند.
رئیسـ آقای مهندس ارفع فرمایشی داشتید؟
مهندس ارفع (رئیس کمیسیون کشاورزی)ـ اگر توضیحات جناب آقای مهندس خدیوی برای نمایندگان محترم کافی بوده بنده دیگر عرضی ندارم ولی چون آقای مخبر کمیسیون مریض هستند بنده حاضرم توضیحاتی بدهم.
رئیسـ اجازه بفرمائید آقای سرتیپپور هم مطالبی دارند بفرمایند. آقای سرتیپپور
سرتیپپورـ از چندی باینطرف رسم شده است کسانی که عنوان علمی میگیرند و متوانند در جامعه مصدر کارهای مثبت بشوند آنها را بیاثر مکنند میبرند در اداره پشت میز مینشانند گاهی هم آنها را بکارهای غیر از کار خودشان مشغول میکنند که در آنها را بکارهای غیر از کار خودشان مشغول میکنند که در آن شغل همانطور میفهمند که یک آدم عامی، خوب جنگلها ملی شده است قسمتی که خراب است باید آباد بشود وقسمتی که خراب نشده است باید حفظ شود در این هیچ شبهای نیست ولی این ۱۶ نفر یا ۱۶ نفرهای دیگری که از این آموزشگاه خارج میشوند و باید بکار دولت گمارده بشوند آیا برای پشت میز است یا برای رفتن در جنگل است و بمنظور ایجاد جادههای فرعی، بمنظور ایجاد آتشنشانی، بمنظور پارکسازی و بمنظور ایجاد جنگلهای مصنوعی وغیره بنده بنابراین که در گذشته تجربهای داشتهام که اشخاص را با مقامی میآوردند و درمقام دیگری شغل میدادند و از راهی که ممکن بود وجودشان مؤثر باشد منحرفشان میکردند این است که دچار یک نگرانی و تردید هستم. خیلی ممنوع میشوم که جناب آقای معاون وزارت کشاورزی و یا جناب آقای مهندس ارفع که واقعاً بتمام امور جنگل وارد هستند در این باره توضیحاتی بدهند که وقتی رأی میدهیم یک کمی آشناتر باشیم.
رئیسـ آقای مهندس ارفع.
مهندس ارفع (رئیس کمیسیون کشاورزی)- نکتهای که همکار محترم بنده جناب آقای سرتیپپور فرمودند بنده خیال میکنم یکی از مواردی است که مکرر چه در اینجا و چه در خارج درباره آن صحبت شده به این معنی که ما میبایستی واقعاً حداکثر استفاده را از کادر فنی خودمان در رشتههای مربوطه مثلاً در مزارع و آزمایشگاهها و در کارهای فنی بعمل بیاوریم و از پشت میز نشستن و عاطل و باطل شدن آنها جلوگیری بکنیم و این واقعاً یکی از افکار بسیار صحیحی است که اگر ما مقید باشیم که میبایستی رفرمی در وضع اداری ما حاصل بشود طبعاً باید از همین جا شروع بکنیم (مهندس کمانگرـ پشت میز هم لازم است ستاد است) الآن عرض میکنم البته ما نبایست همه قضایا را اینطور در ش غلو بکنیم فرمایش دوست عزیزم را قبول دارم اما متأسفانه باید اذعان کرد که در گذشته آنچه ما تحصیل کرده در ایران داشتیم یا اکثراً در جای خودشان نبودند یا اگر میبایستی سه درصد، چهار درصد، پنج درصد از اینها در کادر اداری و پشتمیز باشند برعکس میشد نودوپنج در صد در پشت میز بودند و پنجدرصد دررشته مربوطهکار میکردند این موضوع بسیار قابل توجه است، روز بروز این نقص باید مرتفع بشود اما در مورد سازمان جنگلبانی و آموزشگاه عالی جنگل بنده باید بعرض نمایندگان محترم برسانم که متأسفانه کادر فنی سازمان جنگلبانی ایران بسیار ضعیف است با وسعت جنگلهای این کشور و با سرمایة خدادادی که در اختیار این ملت است نه قدرت مالی ما و نه قدرت فنی ما تا امروز اجازه بهر برداری کامل را از این منبع طبیعی داده با این ترتیب از چند سال کامل را از این منبع طبیعی داده با این ترتیب از چند سال پیش به این طرف توجه به این مطلب شده که بتوانند یک کادر فنی خوبی برای سازمان جنگلبانی تهیه بکنند آقایانی که به اموز جنگل آشنائی دارند توجه به این مطلب کردهاند که کادر فنی جنگل از گارد محافظ جنگل شروع میشود به جنگلبان و سر جنگلبان و جنگلدار و سر جنگلدار و بالاخره به قسمتهای کارشناسی سازمان جنگل بانی ختم میشود. هدف از تأسیس این آموزشگاه عالی جنگل با توجه بقانون ۱۳۳۸ سازمان جنگلبانی این بود که بتوانند از کادر فنی جنگلدای برای سازمان جنگلبانی ایران تهیه بکنند این آموزشگاه از افرادی که دارای دیپلم کامل متوسطه هستند تشکیل میشود پس از طی دو سال آموزش علمی و عملی از فارغالتحصیلهای آنجا از نظر استخدامی لیسانسیه هستند و کار آنها منحصراً در جنگلو کار فنی است و بهیچوجه منالوجوه در نظر نیست که آنها را بیاورند در تهران پشت میز بنشانند و بگویند جنگلهای خیابان شاهرضا را اداره کنید اینها کارشان مربوط به جنگل و امور جنگلی است امور فنی جنگل را باید اداره کنند البته عده آنها نسبت بسازمان جنگلبانی و احتیاجات مملکت بسیار کم است و تمام سعی ما باید متوجه این باشد که نه تنها از نظر تربیت جنگلدار بلکه از نظر کادرهای دیگر مثل گارد محافظ و افراد فنی در داخل جنگل هم بتوانیم کلاسهای مشابه تأسیس بکنیم کما اینکه خوشبختانه با کمک سازمان ملل متحد از دو سال پیش پروژه تأسیس انستیتوی جنگل بمرحله اجرا در آمده با اعتبارات کافی که دولت ایران و سازمان ملل متحد هر دو به این امر اختصاص دادهاند این انستیتو دانشجو بگیرند بدیهی است فارغالتحصیلان این انستیتو دانشجو بگیرند بدیهی است فارغالتحصیلان این انستیتو مهندس جنگل خواهند بود و فارغالتحصیلان این انستیتو مهندس جنگل در گرگان کمک مهندس جنگل خواهند شد که برای این کار تربیت میشوند دلیل گذراندن این تصویبنامه این است که با وجودی که در قانون ۱۳۳۸ سازمان جنگلبانی ایران را مجاز کرده که نسبت به استخدام کادر فنی اقدام بکند ولی در بودجه سال ۴۱ و یکدوازدهم سال ۴۱ در آنجا مادهای پیشبینی شده که تمام تعهد استخدام جدید ممنوع است و حتی در سال ۴۱ متعاقب تصویبنامه اولی یک تصویبنامه دومی گذشت که از وجوه اختصاصی هم عمل استخدام ممنوع است و با این منع استخدامی که وجود داشت از یکطرف و از طرف دیگر این آموزشگاهی که تأسیس شده و دولت
ایران سالیانه مبلغ قابل توجهی هزینه این آموزشگاه را تقبل کرده و یک عده دانشجو در آن تحصیل میکنند و هدف این بوده که بعد از فراغت از تحصیل از وجود آنها استفاده بشود بنابراین نمیتوانستیم فارغالتحصیلان آموزشگاه را عاطل و باطل نگاهداریم در عین اینکه سالانه مبلغ قابل توجهی خرج این آموزشگاه شده و میشود بنابراین این مجوز تحصیل شده که البته تصویبش بسته بنظر نمایندگان محترم است.
رئیسـ آقای مهندس ریاحی.
مهندس ریاحیـ عملی که انجام شده عملی است مربوط بگذشته و متن ماده واحده هم بهمین نحو است در اینجا عملی را که در گذشته انجام شده و کمیسیون هم رسیدگی کرده است باز مشروط بشرایطی کرده است در اینجا نوشته شده است که «عمل سازما جنگلبانی ایران نسبت به استخدام ۱۶ نفر فارغالتحصیلان آموزشگاه عالی جنگل و مرتع برای تکمیل کادر فنی خود مشروط بر اینکه با رعایت کامل مقررات و قوانین استخدامی و با وجود اعتبار در بودجه مصوبه مورد عمل سازمان مزبور انجام شکده باشد تأیید میگردد» اگر عملی است که در گذشته انجام شده فقط باید رسیدگی کرد این عمل با رعایت مقررات انجام شده است یا خیر؟ بهر حال بنده فکر میکنم قید این شرایط بهیچوجه ضرورتی ندارد قطعاً دستگاه مربوط با رعایت مقررات عمل کرده است و در متن قانون نوشتن که با رعایت مقررات موضوعه این عمل انجام شده باشد چندان پسندیده نیست بنده فکر میکنم توضیحی بفرمایند اگر قانع کننده بود که هیچ اگر نبود پیشنهاد بنده دائر به حذف این قسمت شرط است.
رئیسـ چون شور اول است پیشنهادتان را مرحمت بفرمائید بکمیسیون برود. در کلیات لایحه نظر دیگری نیست؟(اظهاری نشد) بورود در شور ماده واحده رأی میگیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده واحده مطرح است نظری نیست؟(اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت میشود.
(بشرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
پیشنهاد مینامید ماده واحده شماره چاپ ۱۱۵۷ بشرح زیر اصلاح شود:
مادة واحدهـ عمل سازمان جنگلبانی ایران در اجرای تصویبنامه شمارة ۲۷۳۶۶/ت ۴۱/۹/۱۰ نسبت به استخدام ۱۶ نفر … الی آخر.
دکتر یزدانپناه
رئیس ـ لایحه و پیشنهادها برای شور دوم بکمیسیون مربوط فرستاده میشود.
۶ـ طرح لایحه قانونی واصله از مجلس سنا راحع به احازه خرید لوازم فنی مریوط به اجرای طرحهای تحقیقاتی وزارت کشاورزی بدون رعایت مناقصه و ارجاع بکمیسیون کشاورزی
رئیس ـ لایحهایست از مجلس سنا رسیده راجع بخرید لوازم فنی مربوط به اجرای طرحهای تحقیقاتی وزارت کشاورزی قرائت میشود.
(بشرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
گزارش کمیسیون شمارة ۶ (کشاورزی) مربوط بلایحه شماره ۳۲۳۹ - ۴۲/۱۰/۱۲ دولت (مربوط به تصویب نامهها) راجع به اجازه خرید لوازم فنی مربوط به اجرای طرحهای تحقیقاتی وزارت کشاورزی بدون رعایت تشریفات مناقصه که طی شماره ۴۷۹۳ - ۱۳۴۳/۳/۲۱ از آن مجلس محترم بمجلس سنا ارسال شده بود در جلسه روز چهارشنبه ۲۵ آذرماه ۱۳۴۳ مطرح و بتصویب مجلس سنا رسید.
اینک لایحه قانونی مزبور که اصلاح شده ضمیمه ارسال میگردد.
رئیس مجلس سنا ـ مهندس شریف امامی
قانون راجع به اجازه خرید لوازم فنی مربوط به اجرای طرحهای تحقیقاتی وزارت کشاورزی بدون رعایت تشریفات مناقصه
مادة واحده ـ اقدام وزارت کشاورزی مبنی بر خرید لوازم فنی و مواد مربوط به بلقیح مصنوعی بمبلغی که از پانزده هزار دلار تجاوز نکرده و در سال ۱۳۴۱ بدون رعایت تشریفات مناقسه مستقیماً و بیواسطه از کارخانجات و مؤسسات سازنده در کشورهای متحد آمریکا خریداری شده تأیید میشود.
لایحه قانونی بالا مشتمل بر یک ماده که لایحه آن بموجب ماده واحده مصوب بیستم آذرماه یکهزار و سیصد و چهل و دو تقدیم شده بود در جلسه روز چهارشنبه بیست و پنجم آذرماه یکهزار و سیصد و چهل و سه شمسی بتصویب مجلس سنا رسید.
رئیس مجلس سنا ـ مهندس شریف امام
اصلاحات مجلس سنا:
۱- در مصوبه مجلس شورای ملی بوده است: «بوزارت کشاورزی اجازه داده میشود…. خریداری نماید.» در مصوبه مجلس سنا شده است: «اقدام وزارت کشاورزی مبنی برخرید…. تأیید میشود.»
۲- عبارت: «یک دستگاه اولتراسانتریفوژ بملغ ده هزار و چهارصد و نودو نه دلارو نیم» حذف شده است.
۳- قبل از جملة«بدون رعایت تشریفات مناقصه» اضافه شده است:«و در سال ۱۳۴۱».
۴- عبارت:«با رعایت صرفه و صلاح دولت» حذف شده است.
رئیسـ آقای دکتر عدل طباطبائی.
آقای عدل طباطبائیـ بنده میخواستم پیشنهاد کنم که این لایحهای که از مجلس سنا رسیده است برود بکمیسیون بدلیل اینکه بنده توجه کردم در تصویبنامههای دوره فترت فورمولهای مختلف و متنوعی تاکنون ایجاد شده که این فرومول آخری مبنی بر اینکه در ابتدای ماده واحده گفته میشود یا اقدام تأیید میشود بنده این را موافق با موازین انشاء قانون و مفاد ماده واحده مربوط بدوره فترت نمیدانم این یک فتح بابی است که از طرف مجلس محترم سنا شده است لابد یک دلایلی هست ولیکن در نظر اول بعقیده بنده دلیل موجهی جلوهگر نمیشود زیرا که ما آنچه که تصویب میکنیم یا تأیید میکنیم مربوط به عمل دستگاه خاصی نیست بلکه یک مقررات کلی و عامی است که اسمش قانون است و بموجب ماده واحده مربوط بتصویبنامههای دوره فترت هم ذکر شده است که این تصویبنامهها را باید تأیید بکنیم نه عملی که بموجب این تصویبنامهها انجام گرفته است این طرز انشاء قانون همٍ صحیح نیست از نظر مفاد ماده واحده مربوط به تصویبنامهها دوره فترت که گفته است این تصویبنامهها یا باید رد بشود یا تأیید بشود هیچ صحیح نیست از نظر انشاء قانون زیرا که این امر تاکنون متداول نبوده است که قانونگذار بگوید که من فلان عمل را تأیید میکنم یا نمیکنم آنچه که متداول بوده است در اجرای قانون این بوده است که بفلان دستگاه مجریه بعنوان دولت اجازه داه میشود فلان کار را بکند یا اینکه بطور عام یک سلسله مقررات مطلق و عامی ذکر میشود متأسفانه نه اول خوشبختانهاش را بگویم خوشبختانه در مورد لایحهای که همین چند لحظه پیش مطرح شده بود جناب آقای دکتر یزدانپناه پیشنهادی دادند که این نقص اصلاح شود و متأسفانه چند لحظه دیگر شاید لایحه دیگری باشد که بهمین ترتیب غلط انشاء شده است و این غلط رفته رفته بمجلس شورای ملی هم سرایت میکند مثلاًملاحظه بفرمائید در یک گزارش دیگر نوشته عمل سازمان چای نسبت به ۲۰ نفر فارغالتحصیلان دبیرستانهای کشاورزی الی آخر تأیید میشود ملاحظه بفرمائید چقدر نامأنوس و ناصحیح است بنده استدعا میکنم مجلس محترم شورای ملی موافقت بفرمایند که این لایحه که از مجلس محترم شورای ملی موافقت بفرمایند که این لایحه از مجلس سنا رسیده برود بکمیسیون و عباراتش تصحیح بشود و ضمناً فرصتی باشد که با نمایندگان محترم مجلس سنا هم مذاکره بشود که یک طرز صحیح و قابل قبول برای همه تصویبنامهها اتخاذ بشود و همیشه متداول باشد (صحیح است).
رئیسـ خانمها و آقایان موافقند که این لایحه بکمیسیون کشاورزی فرستاده شود؟(نمایندگانـ صحیح است) بنابراین چون مخالفی نیست بکمیسیون مربوط فرستاده میشود.
۷- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع بمعافیت حقوق و عوارض گمرکی و سود بازرگانی نشانها و مدالهای کار و ارسال بمجلس سنا
رئیسـ گزارش شور دوم در مورد معافیت حقوق و عوارض گمرکی و سود بازرگانی نشانها و مدالهای کار مطرح است قرائت میشود.
(بشرح زیر قرائت شد)
گزارش شور دوم از کمیسیون اقتصاد و بازرگانی بمجلس شورای ملی
کمیسیون اقتصاد و بازرگانی در جلسه دوشنبه ۴۳/۹/۳۰ با حضور آقای دکتر عالیخانی وزیر اقتصاد لایحه شمارة ۲۵۹۰۱/۹-۴۲/۱۰/۱۷ دولت راجع به تصویبنامه شمارة ۴۱۴۹۰- ۴۲/۷/۱۳ در مورد معافیت حقوق و عوارض گمرکی و سور بازرگانی نشانها و مدالهای کار را که گزارش اول آن بشمارة ۱۱۴۳ به چاپ رسیده برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه شور اول را تصویب کرد. اینک گزارش آن بشرح ذیل تقدیم مجلس شورای ملی میگردد:
مادة واحدهـ عمل وزارت اقتصاد در مورد ترخیص پانصد عدد نشان و مدال کار که بمنظور تشویق از اشخاص و کارگران با معافیت از حقوق و عوارض گمرکی و سود بازرگانی (به استثناء باربری و انبار داری) که بموجب تصویبنامه شمارة ۴۱۴۹۰-۴۲/۷/۱۳ توسط وزارت کار و امور اجتماعی از خارج وارد گردیده است تأیید میشود.
مخبر کمیسیون اقتصاد و دوشنبهدکتر محمد رضوانی
گزارش شور دوم از کمیسیون دارائی بمجلس شورای ملی کمیسیون قوانین دارائی در جلسه دوشنبه ۴۳/۹/۳۰ با حضورآقای قوام صدری معاون وزارت دارائی لایحه دولت راجع به معافیت حقوق و عوارض گمرکی و سود بازرگانی نشانها و مدالهای کار را برای شور دوم رسیدگی و مصوبه کمیسیون اقتصاد و بازرگانی را تصویب کرد. اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی میگردد.
مخبر کمیسیون قوانین دارائیـ مرتضوی
گزارش شور دوم از کمیسیون کار و امور اجتماعی بمجلس شورای ملی
کمیسیون کار و امور اجتماعی در جلسه دوشنبه ۴۳/۹/۳۰ با حضور آقای معتمدی معاون وزارت کار لایحه دولت راجع به معافیت حقوق و عوارض گمرکی و سود بازرگانی نشانها و مدالهای کار را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون اقتصاد و بازرگانی را تصویب کرد.
مخبر کمیسیون کار و امور اجتماعیـ مهندس مالک
رئیسـ ماده واحده مطرح است نظری نیست؟(اظهاری نشد) نسبت بماده واحده و کلیات آخر آن رأی میگریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای اظهار ملاحظات بمجلس سنا فرستاده میشود.
۸- شور و تصویب گزارش کمیسیون بودجه راجع به اصلاحات مجلس سنا در لایحه قانونی اجازه پرداخت فوقالعاده و حقالزحمه کارکنان اداره کل هواشناسی و ابلاغ بدولت
رئیسـ شور در گزارش کمیسیون بودجه راجع به اجازه پرداخت فوقالعاده و حقالزحمه کارکنان اداره کل هواشناسی مطرح است قرائت میشود.
(بشرح زیر قرائت شد)
گزارش از کمیسیون بودجه بمجلس شورای ملی
کمیسیون بودجه در جلسه ۱۴ آذر ماه ۱۳۴۳ با حضور آقای دکتر گنجی معاون وزارت راه لایحه شمارة ۲۱۶۲۵/۴۷۰۵۲-۴۲/۱۰/۲۵ دولت راجع به اجازه پرداخت فوقالعاده و حقالزحمه کارکنان اداره کل
هواشناسی را که قبلاً بتصویب مجلس شورای ملی رسیده و برای اظهار ملاحظات بمجلس سنا ارسال شده بود چون در مجلس سنا اصلاحاتی در لایحه مزبور بعمل آمده بشماره ۱۱۱۴ چاپ گردیده و مجدداً بکمیسیون ارجاع شده مورد رسیدگی قرار داد و با توجه به اصلاحات مجلس سنا و لایحه پیشنهادی دولت با اصلاحاتی بشرح زیر تصویب نمود:
اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم مینماید.
مادة ۱- اداره کل هواشناسی میتواند تصدی ایستگاههای اقلیم شناسی (کلیما تولوژی) و باران سنجی خود را در نقاط مختلف کشور در غیر ساعات اداری بکارمندان دولت یا در هر موقع از شبانه روز بسایر اشخاصی که واجد صلاحیت لازم از نظر اداره کل هواشناسی باشند در قبال پرداخت حقالزحمه واگذار نماید میزان حقالزحمه ماهیانه این قبیل متصدیان برای هر ایستگاه به تناسب وظائفی که به آنها محول میشود از سیصد تا یکهزار و پانصد ریال بوده و پرداخت آن مشروط بوجود اعتبار در بودجه مصوب اداره کل هواشناسی میباشد.
مادة ۲- اداره کل هواشناسی میتواند از کلیه دستگاهها یا شبکههای مخابراتی موجود در کشور با موافقت قبلی وزارت پست و تلگراف و تلفن و مقامات مربوطه با پرداخت اجرت مخابره استفاده نموده و بکارکنان فنی آن دستگاه و همچنین بکارکنان فنی که با دستگاه مخابراتی اداره هواشناسی یا اداره کل هواپیمائی کشوری کار میکنند در صورتیکه از ادارات مربوطه اضافه کار دریافت ننمایند فوقالعاده اضافه کار و در غیر اینصورت حقالزحمهای متناسب با میزان کار اضافی که حداکثر آن در ماه از ۲۴۰۰ ریال تجاوز نکند پرداخت نماید. پرداخت اضافه کار و یا حقالزحمه مورد بحث مشروط بودجه اعتبار در بودجه مصوب و مورد عمل اداره کل هواشناسی میباشد.
مادة۳- در صورتیکه اداره کل هواشناسی برای تدریس در کلاسهای اختصاصی خود بطور موقت احتیاج به معلمان فنی داشته باشد ولی نتواند آنانرا از بین استادان و دبیران رسمی واجد شرایط انتخاب کند میتواند اشخاص صلاحیتدار را به پیشنهاد مدیر کل هواشناسی و تأیید وزارت راه برای تدریس موقت دعوت و به آنان حق تدریس پرداخت نماید. میزان حق تدریس معلمان مزبور با توجه بمراتب علمی و صلاحیت عملی آنان هر دو سال یکبار به پیشنهاد وزارت راه و موافقت وزارت دارائی تعیین خواهد شد.
مادة ۴- اجازه داده میشود به افسران و درجه داران سازمان هواشناسی نیرویهوائی ارتش شاهنشاهی که در اجرای مادة واحده قانون اجازه تأسیس اداره کل هواشناسی مصوب ۱۳۳۷ در اداره مذکور مأمور خدمت میشوند در صورتیکه در سرویسهای شبانه روزی و در ساعات غیر اداری بصورت کشیک کا راضافی انجام دهند به تناسب درجه و میزان معلومات فنی آنها فوقالعاده کشیک و یا اضافه کار بمأخذ مندرج در آئیننامه مزایا و بر طبق مقررات عمومی کماکان پرداخت گردد.
مادة ۵- وزارت راه مأمور اجرای این قانون میباشد.
مخبر کمیسیون بودجهـ کریم اهری
گزارش از کمیسیون راه بمجلس شورای ملی
کمیسیون راه در جلسه ۲۸ آذر ماه ۱۳۴۳ باحضور آقای مهندس شالچیان وزیر راه لایحه شمارة ۲۱۶۲۵/۴۷۰۵۲ -۱۳۴۲/۱۰/۲۵ دولت راجع به اجازه پرداخت فوقالعاده و حقالزحمه کارکنان اداره کل هواشناسی را مورد رسیدگی قرارداد و گزارش کمیسیون بودجه در اینمورد را عیناً تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم میدارد.
مخبر کمیسیون راهـ کلانتر هرمزی
رئیسـ آقای دکتر یزدانپناه توضیحی دارید؟ بفرمائید.
دکتر یزدانپناه (رئیس کمیسیون بودجه)- همانطوریکه در مقدمه این گزارش به استحضار نمایندگان محترم رسیده این لایحه قبلا به تصویب مجلس شورای ملی رسیده بود و بعد برای اظهار ملاحظات بمجلس سنا
فرستاده شده و در آنجا یک اصلاحاتی در حدود همان مصوبه مجلس شورای ملی و بیشتر در جهت ایضاح لایحه بعمل آمد که بنده لازم دانستم از نظر مزید اطلاع نمایندگان محترم آن اصلاحات را بعرض برسانم چون قبلا تصویب شده است والآن یکجا به آن رأی گرفته میشود بهتر آن بود که این اصلاحات به اطلاع نمایندگان مجلس شورای ملی برسد. همانطور که عرض کردم اصلاحات در حدود مصوبه مجلس شورای مجلس ملی بود و تغییرات اساسی در لایحه داده نشده است مثلاً در ماده یک، مجلس شورای ملی تصویب کرده است میزان حقالزحمه ۱۵۰۰ ریال باشد در اصلاحیه مجلس سنا یک حداقل پیشبینی شده است یعنی نوشتهاند از ۳۰۰ تا ۱۵۰۰ ریال یا درباره مادة ۲ آنجا که مربوط است به پرداخت اضافه کار به افرادی که با دستگاههای هواشناسی کار میکنند مصوبه مجلس شورای ملی این بوده است که اگر این افراد اضافه کار دریافت نمیکنند یک مبلغ بعنوان فوقالعاده به آنها پرداخت شود مجلس سنا اصلاح کرده است حقالزحمه. النهایه در همین جا بنابه پیشنهاد دولت برای اینکه در موقع پرداخت این حقالزحمه اشکالی پیش نیاید یک حداکثری پیشبینی شده که ۲۴۰۰ ریال بود. این۲۴۰۰ ریال را در مجلس سنا حذف کردند، بعد که برای رسیدگی مجدد بکمیسیون بودجه آمد آنجا با مذاکراتی که با دولت شد اینطور صلاح دیده شد که این مبلغ حتماً باشد که وزارت راه بداند حداکثر مبلغی که از این بابت باید بپردازد چقدر است و افرادی که با این دستگاهها کار میکنند بدانند حداکثر مبلغی که داده میشود چه قدر است بدون جهت بیشتر از یک حد معینی تقاضا نداشته باشند این بود که این مبلغ را مجدداً در کمیسیون بودجه اضافه کردند، این بود کلیه اصلاحاتیکه در این لایحه بعمل آمده است که جهت استحضار نمایندگان محترم بعرض رسید.
رئیسـ آقای پروین.
فضلالله پروینـ بنده درباره این لایحه هواشناسی در قسمت مواد پیشنهادات و نظراتی داشتم که یادداشت کردهام.
رئیسـ آقای پروین فقط اصلاحات مجلس سنا مطرح است.
پروینـ ولی حالا بطوریکه تذکر دادند این لایحه مراحلش گذشته یعنی در مجلس شورای ملی تصویب شده و بسنا رفته و بمجلس شورا برگشته است بنابراین آنچه که بطورکلی بنظرم رسیده بود لازم بود بعرض برسانم و آن اینستکه قضیه هواشناسی و اداره کل هواشناسی که ما در کشور وارد جزو وزارت راه است، البته به این اداره ایراد بسیار وارد بوده است و هست و در جراید ما ملاحظه میکنیم وقتی اداره هواشناسی نوشته است که فردا هوا منقلب است میبینیم که آفتاب شد ووقتی که هوارا آفتابی اعلام میکند میبینیم که باران آمد ولی این موضوع تعجبآور نیست زیرا ما از سالهای خیلی قدیم میبینیم که همین رویه برقرار بوده است حتی در زمان انوری که پیش بینی کرده بود بادی میآید و طوفانی و باد ولی آنروز گذشت و هیچ طوفانی نشد که شعرا گفتند«یامرسلالریاح تو دانی و انوری» البته این حوادث دست بشر نیست که ببیند چگونه است ولی علم بجائی رسیده است و آلات و ادواتی هست که بتوانند پیش بینی کنند که باران چه وقت میآید و یا برمومتر نشان میدهد یا وسایل دیگری هست پس باین دلیل ما خیلی هم نمیتوانیم به اداره کل هواشناسی ایراد بگیریم که چرا صددرصد و یا حداقل پنجاه در صد پیشبینیها درست در نمیآید. یک ضربالمثل اصطلاحی در زبان فرانسه هست که میگویند هر روزی که گفته شد آنروز آفتاب است صبح که از منزل بیرون میآئید با خودتان چتر بردارید پس معلوم است آنجا هم مثل اینجاست که پیشبینهائی میکند و اولیای این اداره وقعاً در کار خود کوشش میکنند و سرپرست این اداره شخصی است بسیار شریف و کار آمد امیدوارم در آتیه توجه بیشتری خواهند داشت شاید پیشبینیها بیشتر صدق کند. بنده حالا در این موضوع به این مطلب برمیخورم که با تجهیزات
و وسایلی که اینجا دارند و افراد مطلع و بصیری که هستند چرا پیشبینیها درست در نمیآید هم چنین چطور است که در ولایات بموجب موادی که نوشتهاند اعضای ادارات مثلا منشی اداره ثبت اسناد برود آنجا و بخواهد وضعیت هواشناسی را ثبت کند و یک فوقالعادهای بگیرد ولی چون موضوع گذشته است بنده نمیخواهم دیگر در این قسمت وقت آقایان را بگیرم فقط یک موردی است که بنده خواهش میکنم به آن توجه بشود اینجا نوشته شده است در مادة ۱، که اداره کل هواشناسی میتواند متصدی ایستگاههای اقلیم شناسی… بنده نمیدانم این لغت اقلیم را از کجا آوردهاند، اقلیم بمعنی هواشناسی نیست زیرا که همانجا در پرانتز هم نوشته است کلیماتولوژی، کلیما و کلیماتیک و کلیما ماتولوژی بمعنی علم و آب و هواشناسی یا رساله ایست که درباره آب و هوا نوشته شده که به آن میگویند کلیماتولوژی، بعقیده بنده هیچوقت کلمه اقلیم بهواشناسی اطلاق نمیشود ما دلیل داریم از استاد سخن که میگوید:
ندانی که من در اقالیم غربت
چرا روزگاری نکردم درنگی
او در هوا و آسمان نبوده است در اقلیم بوده است یعنی در یک نقطهای بوده است، در یک ناحیهای بوده است که آنجا را میگویند اقلیم. بازجای دیگر استاد سخن میگوید «اقلیم پارس را غم از آسیب دهن نیست» منظور از اقلیم پارس آب و هوای پارس نیست اقلیم پارس بمعنی ناحیه پارس است و ایالت پارس است آب هوا و کلیماتولوژی که اینجا گفته نمیتواند اقلیم باشد حالا یک مطلب دیگریست و آن اینستکه اداره کل هواشناسی در مرکز بنام هواشناسی است چطور است وقتیکه به ایالات میرود میشود اقلیم پس آنجا هم بشود هواشناسی و اگر لغت اقلیم صدق میکند پس اداره کل هوا درج نشده است و شیخ اجل سعدی هم در هوا و آسمانها و ابرها سفر نکرده بود بلکه در اقالیم غربت یعنی در منطقهها و ناحیههای خارج بوده است، بنده تقاضا دارم اگر نمیتوانیم پیشبینیها را صددرصد درست کنیم لغت و عبارت که میتوانیم اصلاح کنیم (احسنت).
رئیسـ نظر دیگری در ماده واحده نیست؟ آقای دکتر سعید.
دکتر سعیدـ بنده میخواستم یک توضیحی بفرمایند که این فوقالعادهها که به افراد هواشناسی داده میشود مجموعاً بودجهاش چقدر است.
رئیسـ آقای دکتر گنجی.
دکتر گنجی (معاون وزارت راه)- حالا که پشت تریبون آمدم اجازه میخواهم از مقام ریاست چند کلمهای بعرض برسانم ولی نیت من این نیست که درباره وسایل فنی وقت آقایان را بگیرم و نه بحث لغوی خواهم کرد گو اینکه از نظر ما کلمه کلیماتولوژی از نظر علمی همان استنباط میشود که ما در فارسی از اقلیم و اقلیم شناسی در ک میکنیم درباره هواشناسی که نمایندگان محترم فرمودند باید بغرض برسانم این کاری که در روزنامهها مشاهده میفرمائید و کار دستگاه ما را از روی آن قضاوت میفرمائید این قضاوت صحیح نیست برای این که هواشناسی دو کار بسیار مهم انجام میدهد یکی خدمت به هواپیمائی است یعنی بدن سرویس هواشناسی هیچ هواپیمائی نمیتواند از مبدأ تا مقصد با اطمینان یک پرواز سالمی داشته باشد (صحیح است) و خوشبختانه فرودگاه مهرآباد که در چند سال اخیر توسعه فراوانی پید کرده و در ردیف مهمترین فرودگاههای بینالمللی دنیا در این قسمت محسوب میشود یک قسمت توفیقش مرهون زحمات بیست و چهار ساعته کارمندان هواشناسی است (صحیح است) خدمت دیگری که این اداره انجام میدهد برای دستگاههای کشاورزی مخصوصاً آبیاری است در این مملکت آب مهمترین ثروت طبیعی ماست که از نفت و از تمام ذخایر مفید ما خیلی با ارزشتر است ولی ما متأسفانه نمیدانیم که چقدر آب داریم و چقدر باران داریم این دستگاه بوجود آمده که این ذخایر طبیعی را برای ما ارزیابی بکند و امکان بهرهبرداری را برای
ما فراهم بنمایند و اینکه فرمودند که در شهرستان کارمند ثبت اسناد ممکن است متصدی هواشناسی باشد قانون تصریح دارد که اشخاصی که با دستگاههای مخابراتی سازمانهای مختلف خدمتی انجام میدهند چون کار هواشناسی این است که دیدهبانهای هواشناسی نتیجه مشاهدات را در وقتهای معین مخابره میکند بمرکز هواشناسی و مبادله میکند که مورد استفاده قرار بگیرد و تمام آنهائیکه در شهرستانها از وجودشان استفاده خواهد شد کارمندهای فنی دستگاهها هستند مجموع حقوق و مزایائی که به ایشان پرداخت میشود شاید آقایان تعجب بفرمایند که ما چطور در ماه سی تومان بیک نفر میخواهیم بدهیم و ازش کاری بگیریم ما در اغلب نقاط ایران یک دستگاه نصب میکنیم هر وقت باران میآید بایستی یک نفر که با سواد هست به بیند مقدارش چقدر است گزارش بدهد و چون ممکن است در بعضی نقاط در ایران ۱۰ نوبت اینکار را انجام بدهد این است که در تمام سال ماهی سی تومان میدهیم و در تمام مدت این مسئولیت را از او میخواهیم و درجائیکه احتمال کار بیشتری باشد ۵۰ تومان،۱۰۰ تومان تا ۱۵۰ تومان میدهیم و مجموع پولیکه به این متصدیان میدهیم طبق این قانون از ۱۵۰ تومان تجاوز نمیکند اضافه کار هم به نسبت یک برنامهای است که برای ما کار مخابراتی انجام میدهند اگر در ۱۲ ساعت ۴ بار مخابره کرده ۴۰ تومان میگیرند اگر ۸ بار مخابره کردند ۱۶۰ تومان بر طبق یک برنامهای فوقالعاده میدهند.
رئیسـ آقای مهندس آراسته.
مهندس آراستهـ بنده عرضی ندارم.
رئیسـ نظری دیگری نیست؟(اظهاری نشد) بنابراین بگزارش کمیسیون مبنی بر اصلاحات مجلس سنا باورقه رأی میگریم.
(اسامی آقایان نمایندگان به ترتیب آتی وسیله منشی اعلام و در محل نطق اخذ رأی بعمل آمد).
مهندس جلالی نوری- خانم ابتهاج سمیعی- دکتر رمضانی- دکتر حسینی- دکتر شوشتری- زهتابفرد- دکتر رضوانی-مهندس جلالی-دکتر رهنوردی- دکتر سعید- صفیپور- کنگرلو- دکتر وحیدنیا- کشفی- پروین- شاخوئی- البرزی- محدثزاده- سرتیبپور- لفوطی- جهانشاهی- پاکذات- نیاکان- هیراد- ویلیام ابراهیمی- معتمدی- قلهجوقی- دکتر بقائی یزدی- نیری- دکتر قراگزلو- تهرانی- ملکشاه ظفر- پژند- شفیعی پورکرمانی- جهانبانی- ضابطی- مبارکی- دکتر عدل طباطبائی- حبیبی- ساگینیان- مهندس ارفع- امام مردوخ- میرهادی- دکتر نجیمی- مهندس بهبودی- احتشامی- مهندس برومند- دکتر اعتمادی- سعید وزیری- میرهادی- دکتر نجیمی- مهندس بهبودی- احتشامی- مهندس برومند- دکتر اعتمادی- سعید وزیری- دکتر فربود- اقبالی- امینی خراجی- ملکزاده آملی- میرافضل- دکتر صاحبقلم- بدر صالحیان- ریگی- دکتر موثقی- مرادی- مرادی- حکمت- یزدی- متولی باشی- مکی فیصلی- طهماسبی- صدری- کیوان- کلانتر هرمزی- دکتر مدنی- دکترمهدیزاده - مهندس مجتهدی- محسنیمهر- دکتر یگانگی- سرتیپ حکیمیان- ادیب سمیعی- دکتر کیان- سرلشگر نکوزاد سرلشگر همایونی- رامبد- مهندس آصفی- کورس - فولادوند- نصیری- دکتر غنی- آموزگار- پورادبی- نوربخش- اهری- روحانی- دکتر حکمت- مهندس انصاری- جهانگیری- بهادری- مرادی- تبریزی- فهیمی- مهندس زنجانچی- دکتر پورهاشمی- اسدی سمیع- مهندس زرآور- ثامنی- مهندس اخوان- دکتر سامیراد- دکتر اسدی- کیهان یغمائی - ناروئی- طالبزاده رودسری- رجائی- کمالوند- ایلخان- رهبر- موسوی- کبیری- دکتریزدانپناه- مهندس ریاحی- رضوی- مهندس عطائی- دکتر عدل- مهندس والا- بوشهری- دکتر جعفری- مهندس صدقیانی- روستا- دکتر مهذب- مهندس کمانگر- زند- مافی- مهندس آراسته- کسرائی- دکتر معتمد وزیری- دکتر دولتشاهی- دکتر زعفرانلو- مهندس پروشانی- پزشکی- قراچورلو- امیر احمدی- حقشناس- صائب- موسوی ماکوئی- دکتر اسفندیاری- بانو نفیسی- بالاخانلو- نیری- مصطفوی- جاوید- دکتر امامی- اوزار- باغمیشه- مهندسکیا- مهندس ریاضی- مهندس معینی- مهندس معینیزند- پاینده- سیفی- آقایان- مرتضوی-
شیخالاسلامی- صائبی- زرگرزاده- مجد- ارسنجانی.
(آراء مأخوذه شماره شد نتیجه بشرح زیر اعلام شد)
آراء موافق ۱۵۶ رأی- ورقه سفید بی اسم ۲ برگ
رئیسـ لایحه با ۱۵۶ رأی موافق تصویب شد. بدولت ابلاغ میشود.
اسامی موافقین: دکتررضوانی- صفیپور- دکتر مهذب- دکتر جعفری- حیدر صائبی- دکتر سعید حکمت- مهندس پرویزبهبودی- دکتر موثقی- مهندس زنجانچی- دکتر غلامرضا عدل- مهندس جلالی- نوری- شیخالاسلامی- دکتر رمضانی- دکتر عدل طباطبائی- ذبیحی سلطان احمدی- دکتر اعتمادی- امام مردوخ - ملکشاه ظفر- مهندس انصاری- روحانی- دکتر مدنی- مهندس مجتهدی- سرتیپ حکیمیان- محسنی مهر - سرلشگر نکوزاد- جهانگیری- دکتر اسفندیاریگانگی- رامبد - سرلشگر همایونی - دکتر غنی- مهندس معینیزند- مهندسآصفی- اهری- دکتر سامیراد- ناروئی- مهندس اخوان- رضوی- مهندس ریاحی- مهندس والا- مجد- مهندس عطائی -رزگرزاده- کشفی- دکتر رهنوردی- شاخوئی- دکتر قراگزلو- مهندس صدقیانی- نیره ابتهاج سمیعی- دکتر یزدانپناه - دکتر مهرانگیز دولتشاهی- نیری- مهندس جلالی- سرتیپپور- دکتر سعید- ناصر کنگرلو- البرزی جهانشاهی- معتمدی- لفوطی- دکتر اسفندیاری- هیراد- تهرانی- ویلیام ابراهیمی- قلعه جوقی- دکتر بقائی یزدی- دکتر حکیم شوشتری- پژند- کورس- محدثزاده- خواجه نوری- زهتابفرد- ریگی-پروشانی- پاینده - کسرائی- مافی- زند- روستا- قراچورلو- نیاکان -فیصلی- صدری- کیوان- دکتر مهدیزاده- نوربخش - ادیب سمیعی- دکتر پورهاشمی- امینیخراجی- آقایان- دکتر زعفرانلو- مهندس آراسته- موسوی ماکوئی- حسینی-مرتضوی- پاکذات- شفیعیپور- کرمانی- علی مرادی- حق شناس- بهادری- کلانتر هرمزی- مهندس کمانگر- دکتر کیان- پور ادبی- نصیری- فولادوند- سیفی- شوکت ملک جهانبانی- قاسم مرادی- فهیمی- جاوید- رجائی- شکیبا- صائب- امیر احمدی- آموزگار- دکتر صاحبقلم- میرهادی- دکتروحیدنیا- پزشکی- دکتر معتمد وزیری- حکمت یزدی- متولیباشی- توسلی- بدر صالحیان- میرافضل- اقبالی- سعید وزیری- احتشامی- پروین- مصطفوی نائینی- مهندس ارفع- مهندس اسدی سمیع- مهندس رزآور- آقا میرارسنجانی- تبریزی- کمالوند- طالبزاده رودسری- مهندس کیا- باغمیشه- بوشهری- مهندس معینی- ثامنی- کیهان یغمائی- ایلخان - دکتر امامی خوئی- دکتر نجیمی- مهندس ریاضی - حبیبی- موسوی کبیری- ساگینیان- طهماسبی- مبارکی- مهندس برومند - ضابطی طرقی - رهبر- ملکزاده آملی - دکتر فربود- اوزار.
ممتنعین: صادق احمدی- دکتر اسدی- دکتر شفیع امین- اولیاء- بالاخانلو- دکتر مهندس بهبودی- پرویزی- بانو تربیت- حاذقی- دکتر خطیبی - دیهیم- دکتر رشتی- فخر طباطبائی - دکتر کلالی- مهندس مالک- دکتر مبین- بانو نفیسی.
۹- طرح و تصویب یک فوریت و مذاکره در گزارش کمیسیون بودجه راجع به انتشار اسناد خزانه تا مادة ۱۲.
رئیسـ شور در گزارش راجع به انتشار اسناد خزانه مطرح است قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
گزارش شور اول از کمیسیون بودجه بمجلس شورای ملی
کمیسیون بودجه در جلسه ۱۰ آذرماه ۱۳۴۳ با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی لایحه شمارة ۳۲۹۷۵-۱۳۴۲/۱۰/۹ دولت راجع به انتشار اسناد خزانه که بشمارة ۲۹۵ چاپ گردیده مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی بشرح زیر تصویب نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم مینماید.
مادة۱- بوزارت دارائی اجازه داده میشود اوراق بهاداری بنام اسناد خزانه بر خزانه برطبق شرایط مندرج و برای تأمین هدفهای مقرر در این قانون بمدتهای سه ماه، ششماه و یکسال صادر نماید.
مادة۲- صدور اسناد خزانه تدریجی و بر حسب احتیاج به پیشنهاد وزارت دارائی و با تصویب هیئت وزیران تا مبلغ ده میلیارد ریال میسر خواهد بود و افزایش آن مستلزم کسب مجوز قانونی است.
مادة ۳- اسناد خزانه کلاً بینام و در وجه حامل قابل پرداخت میباشد.
مادة۴- اسناد خزانه به امضای وزیر دارائی و خزانهدار کل صادر میشود.
مادة۵- به اسناد خزانه شش درصد بهره در سال تعلق میگیرد.
مادة۶- اسناد خزانه بقطعات ده هزار ریالی خواهد بود.
مادة۷- پرداخت بها و بهره اسناد خزانه مشمول مرور زمان نیست صاحب سند میتواند بعد از سر رسید هر موقع مایل باشد به بانکها مراجعه و دریافت نماید.
مادة۸- بمدت بعد از سررسید به اسناد خزانه بهره تعلق نمیگیرد مگر اینکه سند مدتی معادل مدت اعتبار آن در دست صاحب سند باقیمانده باشد.
مادة۹- بهره اسناد خزانه موضوع این قانون از پرداخت هر گونه مالیات معاف میباشد اعم از اینکه بهره متعلق به اشخاص باشد یا بانکها و یا شرکتها و یا بازرگانان.
مادة۱۰- اسناد خزانه قابل خرید و فروش است و کلیه ادارات دارائی موظف هستند که اسناد نامبرده را در مقابل پرداختهای مالیاتی بعد از سررسید بپذیرند.
مادة۱۱- کلیه صندوقهای دولتی که وجوهی بعنوان سپرده نقدی نگاهداری مینمایند موظف هستند۵۰% موجودی خود را در آخر هر ماه به اسناد خزانه تبدیل نمایند و بهرة دریافتی را بحساب در آمد خود منظور دارند.
مادة۱۲- سپردههائیکه برای شرکت در مناقصه و یا مزایده یا هر نوع معامله دیگری نزد ادارات دولتی و شهرداریها و شرکتهای دولتی و سازمانهای مالی تودیع میشود باید تا پانصد هزار ریال آن اسناد خزانه باشد بهره این اسناد متعلق بصاحب سپرده است.
تبصرهـ دولت مجاز است در مواردیکه ضرورت ایجاب مینماید بنابه پیشنهاد وزارت دارائی میزان سپرده اسناد خزانه مذکور در این ماده را تقلیل داده یا از دریافت آن صرفنظر نماید.
مادة۱۳- شرکتهای بیمه داخلی و نمایندگی مؤسسات بیمههای خارجی برای انجام عملیات بیمهای در ایران شناخته شده باشند و یا بعداً چنین اجازهای را تحصیل نمایند موظفند ۵۰ در صد ذخیره دریافتی بیمهنامههای عمر و ۴۰ درصد ذخیره فنی سایر بیمههائیکه از تاریخ اجرای این قانون صادر مینماید بخرید اسناد خزانه تخصیص دهند.
مادة ۱۴- شرکتهای بیمه داخلی و نماینده مؤسسات بیمههای خارجی که مجاز به انجام معاملات بیمهای میباشند بایستی ظرف سه سال از تاریخ اجرای این قانون ذخائر بیمهنامههای فعلی را که در رشتههای دیگر سرمایهگذاری شده به نسبت (۳۰%) سیدرصد ذخایر فنی خود را بخرید اسناد خزانه بکار اندازند.
مادة۱۵- سازمان بیمههای اجتماعی و یا سایر سازمانهائیکه بعداً بمنظور انجام بیمههای اجتماعی تأسیس خواهند شد موظفند از تاریخ اجرای این قانون و یا از تاریخ تأسیس ۳۰ در صد ذخایر فنی خود را بخرید اسناد خزانه بکار اندازد.
مادة۱۶- کلیه مؤسسات خصوصی و یا دولتی که صندوق بازنشستگی دارند و یا برای تأدیه در پایان خدمت کارمندان وجوهی ذخیره مینمایند باید همیشه ۵۰ درصد موجودی این صندوقها را تبدیل به اسناد خزانه بنمایند در صورتیکه این مؤسسات تعهدات دیگری داشته باشند اجراء این ماده بتدریج تا انجام آن تعهدات با نظر کمیسیون مقرر در مادة۲۴ و تصویب وزیر دارائی بعمل خواهد آمد.
مادة۱۷- اشخاصیکه موظف بداشتن وجه تضمینی در سازمانها و ادارات دولتی میباشند میتوانند در عوض وجه نقد و یا ضمانتنامه بانکی یا ضمانتنامه ملکی یا ضمانتنامه شخصی اسناد خزانه بسپارند بهره این اسناد متعلق به آنان خواهد بود.
مادة۱۸- بانک مرکزی ایران (شورای پول و اعتبار) در اجراء مادة ۶۷ قانون بانکی و پولی کشور نسبت اسناد خزانه را برای مصرف حسابهای سپرده در ظرف یکماه از تاریخ تصویب این قانون معین خواهد کرد.
مادة۱۹- محاسبه بهره اسناد خزانه بین خریدار و فروشنده تصفیه میشود و ارتباطی با بانک مسئول پرداخت ندارد و قابل حواله بغیر نیست و هیچ ادعائی از طرف فروشنده در مورد بهره اسناد پذیرفته نخواهد شد.
مادة۲۰- منظور از بانکهای مندرج در این قانون بانکهائی هستند که با وزارت دارائی قرار داد لازم برای معاملات اسناد خزانه منعق نموده و اسامی آنها اعلام شده باشد.
مادة۲۱- برای انجام معاملات اسناد خزانه کارمزدی ببانکها پرداخته خواهد شد میزان کارمزد را کمیسیون مندرج در مادة۲۴ معین خواهد کرد و این کار مزد ضمن سایر در آمدهای بانک و مطابق مقررات مربوط مشمول مالیات است.
مادة۲۲- مقصود از سازمانهای دولتی موظف به اجرای این قانون کلیه ادارات دولتی اعم از لشکری و کشوری و انتظامی بوده و شرکت ملی نفت ایرانـ بانک مرکزیـ بانک ملی ایران و سایر مؤسسات و کارخانجات و شرکتهائی که سرمایه آنها تمام یا قسمتی متعلق بدولت است و کلیه بانکهای دولتی و خصوصی و شرکتهای بیمه مشمول این قانون خواهند بود.
مادة۲۳- برای نظارت در اداره اسناد خزانه هیئتی مرکب از معاون وزارت دارئیـ رئیس دیوان محاسبات معاون اول دادستان دیوان عالی کشور یا قائم مقام اوـ قائم مقام مدیر کل بانک مرکزی ایران و یکی از رؤسای بانکهای خصوصی که برای مدت یک سال از طرف کانون بانکها انتخاب میشود و صلاحیت و بصیرت در این قبیل امور داشته باشد تشکیل میشود این هئیت در کلیه مسائل مربوط به اسناد خزانه حق شور و بررسی و اتخاذ تصمیم داشته و تصمیمات هیئت بعد از تأیید وزیر دارائی قطعی است.
مادة۲۴ـ وجوه حاصله از فروش اسناد خزانه برای امور عمرانی و تولیدی یا افزایش سرمایه بانکها و شرکتهای دولتی یا مصارف دیگری که سرمایه بکار افتاده قابل برگشت باشد با تصویب هیئت دولت بمصرف خواهد رسید.
مادة۲۵- وزارت دارائی هر ساله بهره اسناد خزانه را در بودجه دولت منظور و پرداخت بهره اسناد تابع هیچ قید و محدودیت و دروه مالی نیست و صرفهجوئی هر ساله در حساب مخصوص باقی میماند.
مادة۲۶- آئیننامه لازم برای صدور اسناد خزانه بوسیله هیئت مذکور در مادة ۲۴ تهیه و بعد از تصویب وزیر دارئی بموقع اجرا گذاشته خواهد شد.
مادة۲۷- خزانه داری کل در پایان هر سه ماه میزان اسناد منتشره خزانه را برای اطلاع عموم آگهی خواهد کرد.
مخبر کمیسیون بودجهـ کریم اهری
گزارش شور اول از کمیسیون قوانین دارائی بمجلس شورای ملی
کمیسیون قوانین دارائی در جلسه ۲۳ آذر ماه ۱۳۴۳ با حضور آقای قواتم صدری معاون وزارت دارائی لایحه دولت راجع به انتشار اسناد خزانه را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون بودجه در اینمورد را عیناً تأیید و تصویب نمود اینک گزارش آن را بمجلس شورای ملی تقدیم میماید.
رئیس کمیسیون قوانین دارائیـ محسن خواجه نوری
رئیسـ پیشنهادی است از طرف چند نفر از نمایندگان رسیده که این لایحه با فوریت مطرح بشود پیشنهاد قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
مستدعی است مقرر فرمائید لایحه راجع به انتشار اسناد خزانه با قید یک فوریت مطرح گردد.
خواجه نوری- کنگر لو- دکتر زعفرانلو- مهندس ریاحی - دکتر رضوانی- بانو جهانبانی - روحانی - دکتر کیان- دکتر موثقی - پزشکی- رضوی-
کسرائی- دکتر عدل طباطبائی- دکتر یزدانپناه- دکتر معتمد وزیری.
بانو دولتشاهیـ چرا امضای بنده را نخواندید؟
دکتر مهذبـ خیلی معذرت میخواهم نتوانستم بخوانم.
رئیسـ فوریت این لایحه مطرح است آقای دکتر حسینی بافوریت مخالفید؟
دکتر حسینیـ مخالفم.
رئیسـ بفرمائید.
دکتر حسینیـ ایرادیکه بنده بفوریت دارم شاید یک قسمتش مربوط به اصل خود لایحه است که به نظر بنده میرسد که رعایت مادة ۹۹ نشده است چون لوایحی که از طرف دولت بمجلس پیشنهاد میشود بایستی علت و انگیرهای که باعث تقدیم لایحه بمجلس شورای است ذکر شود تا نمایندگان محترم به لایحهایکه رأی میدهند با اطلاع کامل و اشتحضار از آنکه این لایحه متضمن چه فوایدی است و هدف و مقصود دولت از این لایحه چیست کاملا استحضار حاصل کنند و بتوانند با بصیرت کامل به لایحه رأی بدهند در این لایحه این موضوع رعایت نشده از لحاظ فوریت هم خواهش میکنم از طرف پیشنهاد دهندگان فوریت تذکری داده بشود که فوریت در این لایحه متضمن چه فایدهای هست تا بنده روشن بشوم.
رئیسـ آقای اهری.
اهری (مخبر کمیسیون بودجه)- بطوریکه در متن لایحه تقدیمی دولت ملاحظه فرمودید (یکی از نمایندگانـ تصویبنامه قانونی) این تصویبنامه قانونی که الآن مطرح است یکی از لوایح بسیا ر مفید دولت همین لایحه قانونی اسناد خزانه است که با این لایحه و با این ابتکار دولت موفق میشود به تحصیل اعتبارات مفید دولت همین لایحه قانونی اسناد خزانه است که با این لایحه و با این ابتکار دولت موفق میشود به تحصیل اعتبارات مفید برای مواردیکه در متن لایحه تصریح شده واز طرف دیگر سرمایههای کوچک یا بزرگی که نزد اشخاص موجود است نمیتوانند آن را بکار بیندازند در محل مطمئن تری که همین خرید اسناد خزانه است با بهره متعارفی به جریان گذارده میشود که هم صاحبان این سرمایهها استفادهای بردهاند و هم دولت اعتبارات مفید تحصیل کرده بدون این که متوسل شود به استقراض خارجی و با این سرمایه و طرحهای امور عمرانی کشور و یا برای افزایش سرمایههای شرکتهای تولیدی و بانکها که نیاز هست بکار انداخته با این تربیت هم برنامههای عمرانی کشور که مورد توجه خانمها و آقایان نمایندگان محترم مجلس است انجام شده و هم از طرف دیگر یک مورد بسیار مطمئن است و همانطور که ملاحظه فرمودید مثل اسکناس و چک تضمین شدهای است که بدون کوچکترین قید و شرطی در سررسید قابل پرداخت است بنابراین بنظر بنده نظر خانمها و آقایان نمایندگان محترم با تصویب این قانون که از هر لحاظ مفید است برای امور عمرانی تأمین است مخصوصاً با آماری که در کمیسیون بودجه ارائه شده در گذشته هم نتیجه بسیار خوبی از این کار گرفته شده در گذشته هم نتیجه بسیار خوبی از این کار گرفته شده در آینده هم دولت از این محل خواهد توانست به امور عمرانی کمکهای مؤثری بکند (صحیح است) بنابراین بنده تقاضا دارم که توجه بشود بتصویب یک فوریت این لایحه که از هر لحاظ مفید خواهد بود.
رئیسـ آقای کیهان یغمائی با فوریت موافقید یا مخالف؟
کیهان یغمائیـ مخالفم.
رئیسـ مخالف صحبت کرده است. آقای دکتر عدل طباطبائی.
دکتر عدل طباطبائیـ بنده موافقم.
رئیسـ بفرمائید.
دکتر عدل طباطبائیـ این لایح بدون تردید یکی از مهمترین و مفیدترین لوایحی است که این مجلس و این دولت افتخار تصویب و اجرایش را دارد (صحیح است) دلایلش را اجازه بفرمائید تا اندازهای به تفصیل عرض کنم برای تهیه منابع مال بمنظور مخارج عمومی و سرمایه گذاریهای عمومی دولت اقداماتی باید بکند مالیاتها تنها منبع مالی نمیتواند باشد باید منابع مالی دیگری ایجاد شود و مورد استفاده قرار بگیرد نقصی که در اقتصاد ما
وجود داشت این بود که تأسیسات و مدارهای مالی در اقتصاد ما وجود نداشت نتیجهاش این میشد که از ظرفیت مالی مملکت بحد اکثر امکان استفاده نمیشد بنده با چند مثال این موضوع را روشن میکنم مثلا لایحه بورس که اینک در کمیسیون اقتصاد مطرح است و از طرف دولت تقدیم شده است یکی از لوایحی است که از این نوع تأسیسات و مدارهائی که موجب تجهیز مالی مملکت میشود فراهم میکند چرا؟ بدلیل اینکه از طریق بورس اشخاصیکه پساندازهای کوچک یا متوسط دارند متوانند با خرید سهام و مشارکت در امور تولیدی و عمرانی سرمایههای خودشان را بگردش بیندازند و هر موقع که خواستند با فروش اوراقی که دارند اوراق بهاداری که بعنوان سهم در بورس دارند سرمایه خودشان را پس بگیرند پس ملاحظه میفرمائید در اقتصاد مملکت یک تأسیساتی باید وجود داشته باشد که از طریق این تأسیسات منابع مالی مملکت تجهیز بشود و به گردش در بیاید و موجب بشود که از کلیه امکانات برای پیشرفت و توسعه وعمران اقتصادی مملکت استفاده بشود اگر این نوع تأسیسات بوجود نیاید نتیجهاش این خواهد شد که دولتها ناگزیر خواهند شد همواره بر اهرم مالیاتها فشار بیاورند و اشکالات زیادی از این امر ناشی میشود بنابراین، این لایحه از جمله لوایحی است که از آن نوع تأسیسات و مدارهایی که عرض کردم ایجاد میکند چرا؟ بنده مثال خزانه داری را برایتان میزنم دولت یک مخارجی دارد و یک عوایدی دارد مخارج دولت جنبه مستمر و ثابت دارد دولت باید هر ماه حقوق مستخدمین را بپردازد هر محلی است؟ عواید دولت از محل مالیاتهاست مالیاتها به همان ترتیب و نظم و استمراری که مخارج دولت دارد و یک عوایدی دارد مخارج دولت جنبه مستمر و ثابت دارد دولت باید هر ماه حقوق مستخدمین را بپردازد هر ماه تعهداتی که دارد ایفاء کند اما عواید و مخارج در هر لحظه یا هر دوره متوسط از زمان حاصل بشود نتیجهاش این میشود که مثلاً از طریق اجازه بدولت در انتشار اسناد خزانه این نظم و ترتیب و این هماهنگی و تعادل بین مخارج و در آمد دولت حاصل میشود هر وقت دولت برای تأمین منابع لازم برای مخارج فوری یا کوتاه مدت احتیاج به منابعی داشت مالیاتهای مستقیم یا غیر مستقیم ماه بعدیا ماههای بعد افزایش پیدا میکند ولی در ماه فعلی فرض بفرمائید موقع گرفتن بعضی از انوع مالیاتها نیست نتیجهاش این میشود که دولت از این راه میتواند در آمدی حاصل بکند و پس از اینکه در آمدش وصول شد اوراق قرضه را به ترتیبی که در قانون پیش بینی شده است گردشش را تنظیم بکنند (مصطفویـ راجع به فوریت صحبت بفرمائید) دارم عرض میکنم آقای پروین جنابعالی که صحبت میفرمائید بنده که فرمایشات شما را نمیشنوم (پروینـ عرض کردم در خود لایحه قید شده است که این وجوه بمصرف عمرانی و تولیدی در کشور میرسد شما استدلال فرمودید که برای حقوقات و مخارج اداری است) الآن توضیح عرض میکنم بنده بعنوان مثال عرض کردم هم برای مخارج عمرانی دولت میتواند مصرف کند زیرا عوایدی که باید به اتکاء آن عواید مخارجی بشود ممکن است آن نظم و ترتیبی که لازم است بعلت نوسانات فعالیتها و در آمدهای دولت نداشته باشد نتیجهاش این میشود که از این طریق آن هماهنگی و نظم تأمین میشود مثالی که در خزانه داری بنده عرض کردم یکی از موارد استفاده از اسناد خزانه است و بعنوان مثالی است از اینکه اگر این نوع تأسیسات و مدارها در اقتصاد مملکت برقرار بشود مانند بورس و تأسیسات دیگر بدون تردید از ظرفیت مالی اقتصاد مملکت حداکثر استفاده میشود بنده یک کلمه هم اضافه میکنم و بعرایضم خاتمه میدهم فرمودند به چه جهت این مسایل را در فوریت مطرح میکنیم جواب بنده این است جناب آقای دکتر حسینی فرمودند عللی که توجیه میکند تقدیم این لایحه را و فوریت این لایحه را عرض کنم در فوریت این لایحه عرایضی که کردم کاملا مدلل و مبرهن مطلب بود بنده استدعا میکنم که آقایان به سرعت به این لایحه رأی بدهند زیرا لایحه بسیار مفیدی است و از جمله تأسیساتی
است که درکلیه ممالک بزرگ پیشرفته متداول است و واقعاً مفید مؤثر است (صحیح است).
رئیسـ چون یک موافق و یک مخالف راجع به فوریت صحبت کرده به پیشنهاد فوریت رأی میگیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد کلیات لایحه مطرح است آقای پروین قبلا اسم نوشتهاند بفرمائید.
پروینـ بنده در موارد عرایضی دارم.
رئیسـ آقای کیهان یغمائی
کیهانیغمائیـ با کسب اجازه از حضور مقام ریاست و نمایندگان محترم خیلی معذرت میخواهم دلایل جناب آقای عدل طباطبائی در موقع طرح فوریت خیلی ضعی بود (دکتر عدل طباطبائیـ جثة بنده هم از جنابعالی خیلی ضعیفتر است) این تصویبنامه دولت است که حالا هم قابل اجرا است چه فوریتی لازم دارد این لایحه همین الآن دارد اجرا میشود ولی بعضی مطالب هست که عکسالعمل از نظر افکار عمومی ایجاد میکند صحیح نیست باینصورت عمل بشود کما اینکه در گذشته این عمل در مجلس شد ملاحظه فرمودید عکسالعمل خوبی در افکار عمومی نداشت یک لایحهایکه برای گردش چرخ مملکت مفید است چرا اجازه نمیفرمائید که سیر عادیش را طی بکند چه زیان دارد که سیر عادیش را طی بکند.
رئیسـ در کلیات لایحه صحبت بفرمائید.
کیهان یغمائیـ اگر لایحه سیر عادیش را طی میکرد تصویب هم میشد خیلی هم بهتر بود حالا حسبالامر مقام ریاست راجع به کلیات صحبت میکنم اولابنده خواستم دولت توضیح بدهد که چه مقدار از این اسناد خزانه تا بحال منتشر شده و چقدر منتشر خواهد شد مرحله دوم مخبر کمیسیون فرمودند اسناد خزانه در حکم اسکناس و چکهای تضمین شده است آقای مخبر محترم اگر چنین است پشتوانه این اسناد خزانه را دولت کجا تأمین کرده است (نمایندگانـ اینطور نیست) مخبر کمیسیون توضیح داد که اسناد خزانه در حکم اسکناس و چکهای تضمین شده است اگر اینطور است دولت بفرماید که پشتوانه این اسناد خزانه محل چکهای تضمین شده از چه محلی است و از کجا است؟(دکتر اهریـ عرض کردم در سر موعد قابل پرداخت است) مطلب سوم بنده از حضورجناب آقای نخست وزیر یک استدعائی دارم هر وقت دولت لایحهای راجع بنشر اسکناس، صدور اسناد خزانه گران کردن قیمت کالاهای انحصاری بمجلس آوردند (دکتر عدل طباطبائیـ این لایحه مربوط بهیچکدام از آنها نیست) آقای دکتر عدل طباطبائی وقتی جنابعالی صحبت فرمودید بنده عرضی نکردم رعایت ادب را بفرمائید هر وقت دولت چه در گذشته چه در حال چنین لوایحی بمجلس دادند با کمال تأسف وقتی رویش عکسالعمل بیشتری از نظر دو فوری و سه فوری حاصل شد موجب شد که قیمت کالاهای زندگی روزمرة مردم بطور سرسام آور بالا برود و اگر این عکسالعمل فوریت را رویش نشان ندهیم و عادی بشود عکسالعمل آن یعنی گران کردن قیمتها را در بر نخواهد داشت و لااقل مردم از آن گرانی قیمت مصون خواهند بود استدعای بنده از دولت محترم این است که بموازات این لایحه که حتماً تصویب خواهد شد ترتیبی اتخاذ بفرمایند که یک مشت سودجو از موقعیت باز مثلگران شدن قیمت نفت استفاده نکنند و یک مرتبه بیاید (نمایندگانـ این لایحه چه ارتباطی دارد با آن؟) بنده کاری بآن لایحه ندارم بسیار لایحه صحیحی بود بنده هم رأی موافق بآن دادم هیچکس نگفت که بد است بنده تقاضایم این است که دستگاه اجرائی بموازات تصویب این لایحه ترتیبی اتخاذ بفرمایند که یک مشت سودجو نتواند کالاهای روز مرة مردم را یکمرتبه سه برابرگران بکند شما هیچ میدانید که شلغم در بازار تهران سیری چهار ریال است اگر اطمینان ندارید بنده داوطلبم هر کدام از نمایندگان بخواهند امشب تا ده شب دیگر بابنده تشریف بیاورند ببینند که با کمال بیانصافی طبق دار دوره گرد دارد شلغم را سیری چهار ریال میفروشد چرا؟ کی باید جلوگیری کند بنده استدعایم این است اگر تصویب این لایحه برای دولت برای دستگاه عمرانی مملکت مفید باشد که انشاءالله هست بنده تقاضا میکنم دولت بدستگاه اجرائی
امر بفرماید بطور کلی مراقبت بفرمایند مخصوصاً شهرداری موافقت کند که یک مشت مردم خدانشناس باز فردا بقیمت کالاهای روزمره مورد احتیاج مردم اضافه نکنند این را رعایت بکند و بنده یقیین دارم اگر این تصمیم اتخاذ نشود خود نمایندگان محترم اکثریت دو روز دیگر پشت این تریبون اظهار شکایت خواهند فرمود بنده برای استحضار آقایان این نکات را بعرض رساندم مطلب دیگر بنده این موضوع است که بایستی در خود لایحه بطور مسجل روشن میشد که این در آمد بصورت اسناد خزانه به چه مصرفی میرسد چون گفته شده است برای امور عمرانی و سرمایه بانکها، سرمایه شرکتها. با کمال تأسف بنده باید بعرض جناب آقای نخست وزیر برسانم که بعضی از بانکها وشرکتها که سرمایهشان را هم هدر دادند در یک چنین لایحهای که اینقدر مقدس است که دولت باید اسناد خزانه چاپ بکند بهتر این است که بمصرف مقدس هم برسد که همان تیتر اول لایحه یعنی مصرف عمرانی است بنده از دولت استدعا دارم از اینکه این در آمد صرف سرمایه بانکها یا اضافه کردن سرمایه شرکتها بشود از این قسمت صرفنظر کنند چون نقض غرض است اگر ما آمدیم با کمال ناراحتی و با این وضع اسناد خزانه صادر کردیم و درآمدی بدست آوردیم چرا در راه تولید و عمران و آبادی مملکت که خیلی مقدستر است به پیروی از انقلاب مصرف نکنیم؟ چرا به سرمایه بانکها اضافه کنیم یا یک شرکتهائی و چه بانکهائی سرمایهشان اضافه شد و حالا هیچ اسمی از سرمایه دولت نیست (نمایندگانـاسم ببرید) هر وقت مقتضی بود عرض خواهم کرد حالا دیگر مصلحت نیست سرمایه دولت بصورت اسناد خزانه برای ازدیاد سرمایه بانکها و شرکتهای صرف بشود استدعای بنده این است که دولت موافقت کند اکثریت هم موافقت کند صرفاً این در آمد بمصرف امور عمرانی برسد باز مطلب دیگری که استدعا دارم از حضور جناب آقای نخستوزیر این است که تصویب این لایحه بصورت فوریت عکسالعملی در خارج خواهد داشت که زندگی روزمرة عمومی باز گرانتر شود (دکتر عدل طباطبائیـ اشتباه میفرمائید) شما اشتباه بنده را بفرمائید اصلاح کنید جناب آقای دکتر عدل طباطبائی شما مطالبی فرمودید که اصلاً، مربوط به فوریت نبود.
رئیسـ آقای نخست وزیر فرمایشی دارید؟ بفرمائید.
نخستوزیرـ بنده چون میدانم نمایندگان محترم مجلس شورای ملی نسبت به زندگی مردم علاقمندی خاصی دارند و در اینجا بخصوص از جناب آقای کیهان یغمائی استدعا میکنم در مسائل اقتصادی و سیاسی باید خیلی احتیاط را حفظ کرد بنظر بنده این لایحه در ست مغایر آن فرمایشی است که فرمودید که بنده نمیخواهم با ز تکرار کنم چون بازندگی مردم سروکار دارد در حقیقت بودجود آوردن یک مؤسساتی و جمع کردن پولها و ارشاد این وجوه به جنبههای عمرانی و تولیدی و آن مطالبی که اشاره فرمودید ازدیاد سرمایه بانکها نه به بانکهائی داده شود که سفته بدهند، به بانکهائی میدهند که در امر تولید و سرمایهگذاری عمرانی مؤثر خواهند بود و امید میرود اینکارنه تنها جلوگیری از افزایش قیمتها بکند بلکه یک عامل اساسی ضد تورم در دنیا و در علم اقتصاد شناخته شده (صحیح است) اگر بنده و جنابعالی بعنوان اقتصاددان مطلب را یک جور دیگری تعبیر بکنیم این بنظر بنده منصفانه نیست یعنی ما نمیتوانیم یک علمی را تغییر بدهیم مؤسسه بورس وقتی تشکیل شد یعنی یک بیوهزنی که نمیداند با ۲۰ هزار تومانش چه بکند او را راهنمائی میکنند که بیاید سهام کارخانه قندی را که جنابعالی (اشاره بآقای کیهان یغمائی) در خراسان تأسیس میفرمائید بخرد جنابعالی هم استقبال میکند این اثر ضد تورمی دارد برای این که اگر نیاید و این پول را ندهد و این سهم را نخرد این پول در حقیقت به سرمایه آن کارخانه اضافه نشده و این بیوه زن خواهی نخواهی این پول را بمصرف دیگر میرساند موضوع اسناد خزانه هم عیناً همین مطلب است و توضیحی که جناب آقای دکتر عدل طباطبائی دادند در حقیقت توضیح خیلی علمی بود ولی بنده بالسان سادهتری عرض میکنم که در حقیقت
اسناد خزانه در تمام ممالک اروپا بعد از جنگ برای تجدید حیات اقتصادیشان مهمترین عاملی بودکه توانستند منابع مالی را برای دولتها تجهیز کنند و در راه صحیح بکار ببرند آنها خوشبختانه بورس اوراق بهادار داشتند ولی توجه زیادی به اسناد خزانه کردند بنده خواستم عرض کنم که یک مسائلی را اگر ما واقعاً درش کاملا بررسی نکردیم برای جنابعالی که ممکن است یک دکتر اقتصاددان نباشید ولی در حقیقت روی مطالعات و سوابق زندگیتان با زندگی اقتصادی ارتباط داشتهاید مسائلی که در زندگی عمومی از لحاظ روحی اثر میکند این مطالب را بدون مطالعه در مطبوعات محترم و در پشت تریبون مجلس و غیره گفتنش و نوشتنش خطراتش بارها بیشتر است از این که یک عمل صحیحی را دولت بکند و اینطور توجیه بشود بنظر بنده گرفتن مالیاتها بطور صحیحی و جمعآوری وجوه بصورت اسناد خزانه و جمعآوری وجوه بصورت اوراق بهادار بورس و ارشاد اینگونه سرمایه گذاریها و سرمایه برای امور تولیدی و عمرانی بزرگترین عوامل موثر توسعه اقتصادی مملکت است و مملکت ما متأسفانه در اثر نداشتن این مؤسسات و قوانین تمام مقدورات مالیش بطور متشتت خرج میشود اگر یک تارجری پول دارد سعی میکند که پولش را تنزیل بدهد این سیاست صحیح اقتصادی نیست باید دولت وسایلی برانگیزد که این تاجر با استقبال بیاید سهام یک کارخانه تولیدی را بخرد یا سرمایهگذاری در یک امر مفیدی بکند یا بوسیله اسناد خزانه این اعتبارات جمع بشود که روی سیاست صحیح برنامههای تولیدی و عمرانی مملکت این مقدورات متشتت مالی بصورت یک واحد قوی اقتصادی بتواند مصرف بشود بنده خیلی خوشوقتم که بین تصویبنامههائی که در اینجا برای معافیت یک جیپ یا ۱۵ تومان حقوق کارمند هواشناسی تصویبت میشود این اتفاقاً یک یکی از آن تصویبنامههای بسیار مفیدی است که تصویب و تأییدش در اینجا با سرعت و تسهیلاتی که در کمیسیون بدقت بعمل آمده است بنظر بنده یکی از قوانین مفید خواهد بود و امیدوار هستم همینطور که اشاره فرمودید واقعاً بصورت صحیحی بتواند از این وجوه استفادة کامل بشود همه این مسائل بر میگردد به اینکه سیاست اقتصادی سالم باشد و یک سیاست سالم سرمایهگذاری عمرانی و تولیدی که ما در جهت آن سیر میکنیم و اصولا دولت وظیفه دارد که این نکات را توجیه بکند مؤسسات اقتصادی چه خصوصی و چه دولتی نمیشود گفت همیشه سرمایههایشان در امر صحیح بکار میرفته اغلب اینها در اثر نبودن مؤسسات واجد مشخصاتی مثل اسناد خزانه و مثل بورس مثل راهنمائی در سرمایهگذاری و غیره در اثر فقدان این وسایل کافی این سرمایهها علما بصورت غیر معقولی مصرف میشده بنده وقتی رفتم به شرکت بیمه مواجه شدم یا وضعی که واقعاً تأسفآور بود در صورتیکه شرکت بیمه یک مؤسسه ایست که امروز وضع مالیش بسیار خوب شده و در آن موقع ما موجه بودیم با سرمایهگذاریهای غلطی که بعلت نبودن هیچگونه مقررات و ضوابط قانونی و اقتصادی این سرمایهگذاریها در راه غلط اعمال شده بود این است که بنده میخواستم روی فرمایشی که فرمودید درست معکوس آن را عرض کنم که این عمل نه تنها یک عمل اقتصادی بسیار صحیحی است بلکه بر عکس فرمایش جنابعالی از اثر ضد تورمی کامل و جنبههای اقتصادی کاملا قابل دفاع است و خواستم این توهم برای جنابعالی و سایر دوستان بهیچوجه نباشد. تا بحال در حدود ۲۷۸ میلیون تومان اسناد خزانه منتشر شده و بهمین مبلغ هم سرمایهگذاری شده است در سرمایهگذاری بودهاند کمک ببانک کشاورزی شده است کمک ببانک رهنی است کمک به بانکهای عمرانی شده است و اگر گفته میشود کمک بمؤسسات و شرکتها یعنی فرض بفرمائید که اگر ما بخواهیم پالایشگاه تهران برا با سرمایهگذاری از منابع داخلی تأمین کنیم یک امر عمرانی و تولیدی و اقتصادی کاملاً، صحیحی است و خیلی خوب است که بشرکت نفت کمک کنیم برای سرمایهگذاریهای فرض بفرمائید سرمایه بانک رهنی را بالا
ببریم در امر نوسازی مملکت و کوشش در امر کارخانجات مواد ساختمانی و کمک بمردم برای احداث خانهها و مناطق ساختمانی خودشان خیلی مؤثر و مفید خواهد بود منظور این نبوده که ایشان اشاره فرمودند که انتشار این اسناد برای پرداخت حقوق است اینکه ایشان اشارهای فرمودند برای موازنه خزانه برای این است که در خزانه پشت هیچپولی نوشته نمیشود این صرف چه میشود منتهی برای تجهیز منابع مالی مملکت خزانه را برای آن بوجود میآورند که در پرداخت وجوه مستمر اشکالی پیش نیاید باینجهت خزانه نمیتواند به برنامههای عمرانی کمک مؤثری بکند این توضیحات را من فکر میکنم حتی ضرورت نداشت در طرحش ولی وقتی در مواد وارد میشویم اگر احتیاجی به تذکر مجددی باشد بنده عرض خواهم کرد ولی فکر میکنم که این یک قانون بسیار مفیدی است و تصویبش بسرعت یعنی یک فوریت که پیشنهاد شد از لحاظ اینست که این تصویبنامه قانونی است و الآن هم مجری است و نتیجه بسیار خوبی هم داشته در کمیسیون هم بررسی شده اصلاحات هم درش بعمل آمده اگر بنا باشد دوباره برود کمیسیون و برگردد لزومی ندارد اصلاحاتی هم که شده دولت استقبال کرده است از مجلس و فکر میکنم که با این استقبال و با این اصلاحات دولت بتواند خدمات مؤثرتری انجام بدهد (احسنت).
رئیسـ آقای دکتر مهذب.
کیهان یغمائیـ بنده اخطار نظامنامهای دارم، جواب آقای نخست وزیر را میخواهم عرض کنم.
رئیسـ طبق کدام ماده از نظامنامه؟
کیهان یغمائیـ جواب بنده را دادند ولی قانع نشدم خواستم جواب عرض کنم.
رئیسـ بعد تشریف میآورید صحبت میفرمائید.
دکتر مهذبـ بنده تصمیم نداشتم که در این لایحه اصولا صحبتی کنم ولی دو سه نکته بنظر بنده رسید که تذکر آنها شاید لازم بود مرحله اول همانطوریکه جناب آقای نخست وزیر فرمودند این یک لایحهای است که در کمیسیون بحث و مورد بررسی قرار گرفته و حالا در این مجلس هم مورد بررسی قرار گرفته و حالا در این مجلس هم مورد بررسی قرار میگیرد و رویش فکر شده اگر پیشنهادات دیگری هم هست خواه ناخواه مورد توجه قرار میگیرد بنابراین هیچ جنبهای غیر از این نمیتواند داشته باشد کارهای مملکت هم باید خواه ناخواه روی یک غلطک صحیحی بچرخد و بنابراین بنظر بنده زیاد اهمیتی ندارد که ما راجع بیک فوریت یا دو فوریت آن صحبت کنیم درهر حال موافقت بنده با این لایحه بیشتر از این جهت است که اصولا انتشار سهام در هر کجای دنیا یک وسیله اقتصادی از لحاظ جلوگیری از تورم و جلوگیری از رکود است و بنابراین دولت میتواند در مواقعی که رکود در مملکت آمده با این وسیله جلوگیری از رکود بکند در عین حال با انتشار اوراق خزانه یا سهام از تورم جلوگیری بکند و این خواهناخواه لازمه رشد اقتصادی لازمه رشد اقتصادی و یک اقتصاد سالم و صحیح در هر کجای دنیا هست ما اگر تا بحال در این مملکت بفکر انتشار سهام نبودیم شاید کار صحیحی نبود در کشورهای خارجی مثلا در آمریکا اصولا انتشار سهام یک کار خیلی خیلی معمولی است الآن در آمریکا بیشتر از ۳۰۰ میلیارد دلار دولت از ملت آمریکا قرضه گرفته این دلیل بدی کار دولت آمریکا نیست این یک کار حیاتی اقتصادی است دولت لازم میداند از ملت پول بگیرد دولت لازم میداند این پولها برا بر گرداند به اجتماع بنابراین با گرفتن این پولها را برگرداند به اجتماع بنابراین با گرفتن این پولها و برگرداندن این پولها ببازار نبض اقتصادی مملکت را در دست میگیرد و وظیفه ارشاد اقتصادی را دارد کنترل میکند پس دولت ایران هم خوشبختانه برای اولین بار آمده باین موضوع حیاتی توجه کرده و لایحاش را تقدیم کرده بنابراین قدم اساسی و لازم در راه ارشاد اقتصادی و در راه کنترل اقتصادی برداشته آقایان اگر خاطر مبارکشان باشد در همین چند سال گذشته بود که گرفتار یک رکود عجیبی شدیم شاید اگر قانونی اجازه میداد که در آنوقت انتشار اسناد خزانه بشود خواه ناخواه شاید با آن مشکلات عجیبی که آنموقع با آن روبرو شدیم روبرو نمیشدیم بنظر بنده این یک کردیت و یک امتیازی است که باید بدولت گذشته داد که این لایحه را تقدیم کرد و امتیازی برای این دولت است که انشاءالله این را با وضع خوبی اجرا میکند. صحبت شد از
پشتوانه بنده همیشه نسبت منبه سرور معظم خود جناب آقای کیهان یغمائی کاملا احترام میگذارم و در مقابل ایشان واقعاً کوچکم ولی اگر گفته شود اسناد خزانه اعتبار اسکناس را دارند این دلیل بر این نیست که خودش اسکناس باشد میگویند ارزش اسکناس را دارد چنانچه یک چیزی هم که خیلی خوب باشد میگویند مثل پول است خود پول نیست لیکن ارزش دارد یعنی قابل توجه از لحاظ مادر هست (کیهان یغمائیـ این را من نگفتم آقای مخبر کمیسیون فرمودند) خواستم در مورد فرمایشات آقای مخبر عرض کنم و توضیحی داده باشم بنابراین بنظر من پشتوانه اسناد خزانه کار ملت ایران حیثیت ملت ایران و این آب و خاک و گذشتة ملت ایران است والا هیچ تأثیری ندارد که پشتوانه باشد یا نباشد بنده خواستم نسبت به پشتوانه اسکناس بحث بکنم در خیلی از جاهای دنیا اسکناس اصولا پشتوانه ندارد چه رسد به اسناد خزانه این صحبتها مال گذشته بود مال زمانی بود که اقتصاد در مملکت ما معنی دیگری داشته اقتصاد امروز عمل است و علم امروز با آن چیزی که در گذشته بود فرق دارد متخصص اقتصادی باید مسائل مملکت را باید کار اقتصاد مملکت را روی فرمولهای جدید علمی دنیا پسند اداره بکند والا خیلی صحبتها میشود کرد که مورد توجه مردم هم قرار بگیرد ولی بصلاح مردم مملکت نباشد بنده در موافقت خودم این دو سه کلمه را هم عرض میکنم امیدواریم که دولت این لایحه را خیلی خوب اجرا خواهد کرد که انشاءالله وسیلهای باشد که حتیالمقدور از رکود و از تورم جلوگیری بکندو مشکلات اقتصادی که مادر گذشته داشتیم دیگر انشاءالله نخواهیم داشت.
دکتر عدل طباطبائیـ چون نسبت بیادبی به بنده دادند اجازه بفرمائید توضیح عرض کنم.
رئیسـ کسی چنین نسبتی نداده است آقای سرتیپپور بفرمائید.
سرتیپپورـ بنظر میرسدکه بیانات جنابآقای کیهان یغمائی را خوب تجزیه و تحلیل نکردند نه آقای کیهان یغمائی نسبت به اصل لایحه نظر غیر مساعد داشته نه ایشان نسبت خودشان، هیچوقت در هیچ لحظه در هیچ بابی زبان تندیا پرخاشخرانه نداشتند پرخاشگر درست نیست «پرخاشخر درست است بنابراین اگر پرخاشگر شنیده باشید صحیح نیست «پرخاشخر» است از اینکه تصویبنامهای راجع باسناد خزانه در گذشته گذشته و بمرحله اجرا رسیده در این شبهه نیست و در اینکه نتایجی هم از آن تحصیل شد که دولت اقرار میکند پشت تریبون که این نتایج حسنه بوده است پس میتوان اتخاذ سند کرد که نتیجه مستحسن بود جناب آقای کیهان یغمائی فقط صحبتشان بیشتر در این محور بود که آیا اسناد خزانه مقدارش از لحاظ مبلغ مشخص هست یا نیست آیا صرف عمران و تولید میشود یا خیر و این سؤالی بود که اگر ایشان نمیکردند ممکن بود اکثریت قبل از اینکه در جلسه حزبی خودشان مسأله را بررسی کرده باشند این سؤال را میکردند (دکتر حکیم شوشتری ـ جوابش در خود لایحه هست) اجازه بفرمائید جناب آقای حکیم شوشتری اقلیت را مثل اینکه اکثریت میل ندارند در مشاوره شرکت بدهند (یکی از نمایندگان ـ نه اینطور نیست) اجازه بدهید بین الاثنین هم خواهش میکنم صحبت نشود دلیلش اینست که هر وقت لایحهای میاید که باید درباره او همانطور که جناب آقای نخست وزیر فرمودند با احتیاط صحبت کرد و با احتیاط پیش رفت فوری یک فوریت و دو فوریت و سه فوریت برایش پیشنهاد میکنید و نمیگذارید اقلیت و منفردین و مخالفین اظهار عقیده بنمایند این صحیح نیست بگذارید اقلیت حرف خودش رابزند و اکثریت هم صحبت کند عدالت و آزادی حکمش اینستکه بگذارید هر کس سخن خودش را بگوید ولو اینکه فحش بمن باشد نه اینکه یک کسی که صحبت میکند چون اقلیت است روی میز بزنید و یا تعرض بکنید و یا اوقات تلخی و همهمه بکنید ما به اکثریت احترام میگذاریم برای اینکه اکثریت اکثریتی از همکاران من است اگر به آنها احترام نگذارم بخودم احترام نگذاشتهام خیلی خوب یک کسی در نماز سلام بیجا میگوید خوب یک کسی در نماز سلام بیجا کلام بیجا میگوید خوب به این سجده سهو احتیاج دارد نه همهمه (دکتر رهنوردی ـ اینطوری نیست جناب آقای سرتیپپور) آقای نخست وزیر
تشریف آوردند اینجا صحبتشان را کردند ما قانع شدیم پس بنابراین همهمه نفرمائید مطلبی که سؤال کردند اینست که مبلغ چقدر است (یکی از نمایندگان ـ صراحت دارد آیا صرفاً برای تولید هست یا ممکن است که غیر تولیدی هم باشد ما گذاشتهای داریم که آموزنده است مثلاً از طرف دولت و نخست وزیری ابلاغ شد که جوانان میگویند پول ما را بدهید کسی جواب دهنده نیست سند در دستشان هست هیچکس نیست جواب یا پول آنها را بدهد شما وقتی که نتوانستید جواب دهندة صد هزار تومان اسنادی که بجوانان فروختهاید باشید میگویند صدتومان ما را پس بدهید شما ندارید پس بدهید شما ندارید پس بدهید امروز میآئید اسناد خزانه منتشر میکنید چرا نمیگذارید که یک نفر بعنوان مخالف صحبت بکند انتقاد بکند که یا اکثریت که اکثریت یا دولت بیاید توضیح بدهد ذهن ما را روشن بکند این تنها ذهن ما نیست که روشن میشود ای بسا خودمان هم میدانیم ولی در خارج اشخاصی هستند که از هیچ چیز همه چیز میسازند که بهتر است روشن بشوند من خیلی معذرت میخواهم و امیدوارم که در این باره جناب آقای کیهان یغمائی و جناب آقای دکتر عدل طباطبائی دلتنگ نشوند و مسأله را مختومه تلقی کنند بیانات آقای نخست وزیر هم برای ما قانع کننده بود بنابراینکه مصرفش مشخص است و قول داده شده است که جز در راه تولید صرف نشود چون علم تنها در اقتصاد کافی نیست پشتوانه اسناد بکنند گمان میکنم اشکالی نباشد بنده از جناب آقای کیهان یغمائی و آقای دکتر حسینی و جناب آقای کیهان یغمائی و آقای دکتر حسینی و جناب آقای عدل طباطبائی تمنی میکنم سنگ از دامن فروبریزند و مسائل را مختومه تلقی کنند (احسنت).
رئیس ـ آقای کیهان یغمائی بفرمائید.
کیهان یغمائی ـ بنده خیلی تعجب میکنم و تأسف دارم که درعرایض بنده سوء تفاهم شد و اینکه براساس مادة ۸۲ آئین نامه داخلی از مقام ریاست کسب اجازه کردم که مطالب را روشن کنم بنده مقصودم از عرایضم این نبود که با این لایحه مخالف هستم و تعجب کردم که این صورت را به آن دادند و چه قصدی داشتند برای این که اقلیت صحبت میکند؟ اینطور نیست بنده خودم به این لایحه رأی موافق میدهم فقط توضیحی میخواستم و استدعای بنده همین بود که جناب آقای نخست وزیر فرمودند از نظر افکار عمومی صدی هشتاد ملت ایران که تز دکترای اقتصادی مثل من بیسواد ندارند میخواستم و استدعای بنده همین بود که جناب آقای نخست وزیر فرمودند از نظر افکار عمومی صدی هشتاد ملت ایران که تز دکترای اقتصادی مثل من بیسواد ندارند میخواستم آنها روشن بشوند یک لایحهای است صحیح آمده بمجلس فرمایشات جناب آقای نخست وزیر هم باین مطالب جواب داد ولی باز هم من داد میزنم که آقا جنبه فوریت بهش ندهید تا مطلب حلاجی بشود پخته بشود روشن بشود و باز ما مجبور نشویم که چهار روز دیگر بیائیم و این تریبون را اشغال کنیم که آقا کار ما صحیح بوده و کار غلطی نکردهایم من از این صحبتها غرض و قصد خاصی ندارم ولی تعجب میکنم که چرا اینطور تفسیر شد که بنده با این لایحه مخالفم بنده دو ایراد داشتم که جناب آقای نخستوزیر توضیح فرمودند یکی این که بنده دیدم در لایحه اسم کلمه بانک و شرکت بطور مطلق و اعم برده شده ممکن است بمن شرکت ورشکسته هم از این پول برسد فرمودند نخواهیم داد به بانکها و شرکتهائی میدهیم که در راه تولید و عمران پیش بروند این حرف حجت است در صورت مجلس هم وارد میشود و ما آنرا قبول میکنیم و رأی خواهیم داد چون لازم بود روشن بشود چون ممکن است یک بانک خصوصی یا یک شرکت دولتی خدای نکرده بیاید از این پول استفاده کند فرمودند نخواهیم داد به آنها مگر به شرکتها و بانکهائی که در راه تولید قدم بردارند بنده روشن شدم و مسلماً هم رأی موافق خواهم داد اجازه بفرمائید این مطالب در مجلس گفته بشود این حرفها زده بشود حلاجی بشود بنده گفتم آقای مخبر کمیسیون مراقب حرفشان باشد معذرت میخواهم از جناب آقای اهری لازم بود که من این حرف را بگویم تا جناب آقای سرتیپپور و جناب آقای نخست وزیر بیاید این توضیح را بدهند که وقتی اسناد خزانه برای کارهای تولیدی منتشر میشود دیگر پشتوانه
نمیخواهد ایشان هم توضیح دادند قبول دارم بخدا اگر توضیح جنابعالی بهمان صورت میماند صحیح نبود جناب آقای اهری شما اینها را حمل بر مخالف چرا میکنید؟ بهر حال بنه با توضیحات جناب آقای نخست وزیر دایر بر اینکه این اسناد خزانه بجز ببانکها و شرکتهای تولیدی داده نمیشود دیگر حرفی ندارم ولی باز استدعا دارم اگر برای اکثریت و دولت ممکن است اجازه بدهند که هر چه ممکن است روی این کار حلاجی بشود تا همه چیز روشن باشد و جنبه فوریت رویش نگذارید.
رئیسـ در کلیات لایحه نظر دیگری نیست؟ آقای نخست وزیر بفرمائید.
نخست وزیرـ بنده فقط با اجازه جناب آقای رئیس مجلس چند کلمهای عرض میکنم از مزاحم جناب آقای کیهان یغمائی و موافقتی که فرمودند همینطور که از اول مجلس هم موافق بودند اینجا صحبت اقلیت و اکثریت نیست (صحیح است) صحبتها برنامه جامعی است است که در نحوه اجرایش ممکن است اختلاف سلیقهای باشد والا بهیچوجه منالوجوه این صحبتها نیست اگر موضوع فوریت بعمل آمد از این لحاظ بود که این قانون دو سال است دارد اجرا میشود گذاشته شود بعد طرحنهائیش بیاد به مجلس شورای ملی در حقیقت مطلبی است که هم از لحاظ افکار عمومی از لحاظ کسی که پول داده است و اسناد خزانه خریده بعد رفته اسناد را داده پولش را پس گرفته اینها موارد تازهای نیست که چنین توهمی بوجود بیاید در مواردش هم که قانون صراحت دارد بنظر بنده مطالبی که فرمودید از لحاظ اصول صحیح است ولی در این مورد صادق نیست اما از لحاظ اینکه اسم پول آمد بنده خواستم در اینجا عرض کنم پول ایران یکی از قویترین و محکمترین پولهای دنیا است (صحیح است) در اینجا بنده اعلام میکنم و خواهش میکنم در جراید و حتی در رادیو این موضوع عنوان بشود باز هم در این موارد کسانی که خادم بمملکت هستند بنده در عرایضم همیشه کوشش میکنم که جنبه ادب و نزاکت راحتی نسبت بدشنام خارجی مملکت هم حفظ بکنم چون شرط دولت این است که این نکات را توجه بکند ولی کسانی را که خادم به مملکت نیستند و یک عوامل مخربی هستند که خود نمایندگان محترم واقف هستند اینها همه جور کوشش میکنند که ترقی ایران سد بشود برای اینکه بتوانند به آرزوهای واهی خودشان برسند و هیچوقت هم نخواهند رسید اگر در بازار شایع میکنند که ریال تنزل میکند و قیمت دلار بالا میرود این کاملاً خلاف حقیقت است در صورتیکه ریال ایران بسیار محکم است (صحیح است) پول ایران بسیار محکم است (صحیح است) دولت احتیاجی به تنزل ریال ندارد و بنده در اینجا بطور صریح تکذیب میکنم و امیدوارم در آینده نزدیک با تنظیم قراردادهای جدید نفت و درآمدهای کافی که دولت ایران از منابع ارزیش تحصیل میکند نه تنها قیمت دلار افزایش پیدا نخواهد کرد بلکه قیمت دلار پائین هم خواهد آمد حالا باز بروند شایع کنند که قیمت ریال تنزل پیدا میکند و نرخ دلار افزایش پیدا میکند اینها مطالبی نیست که حقیقتاً هر دقیقه دولت بتواند بیاید این مسائل را عنوان بکند برای اینکه دون شأن دولتی است که در مواردی که ضرورت نداشته باشد این مسائل را عنوان کند برای اینکه واقعاً مثل این است که یک حقایق هم ممکن است باشد احتمالا که دولت تکذیب کرده اینها کذب محض است در مسائل سیاست خارجی هم همانطور که بنده عرض کردم بهمین زودی در مجلس گزارش عرض خواهم کرد فردا هم چون سئوالی در سنا شده است مطالب را به تفصیل بیان خواهم کرد ما نمیتوانیم تقلید بکنیم از کشورهائی که بهیچوجه وضع مملکتشان، رژیمشان، اخلاقشان، سنن باستانیشان و اصالتشان با ملت ایران متناسب نیست باین جهت حرفی را که رئیس دولت ایران میزند با حرفی که آن دولتی میزند که ممکن است واقعاً مورد ایراد ملت ایران قرار بگیرد این را نمیشود در یک کفه ترازو سنجید به این ترتیب ما باید در مواردی حرف
بزنیم که حرفمان منطبق با واقعیات و ملیت ما باشد که در تمام ایان تجلی پیدا کرده و کاملا روشن باشد بنده نمیخواهم تقلید بکنم از کسانی در دنیا که سیاستشان بهیچوجه سیاست اصیل و سیاست بیطرفانه و غیر مغرضانه نیست دولت برهبری شاهنشاه خیلی از مسائل را میداند که اینها فردا در مجلس سنا و بعداً هم در مجلس شورای ملی مطرح خواهد شد و اسناد و مدارکی ارائه خواهیم کرد که دولت چهها کرده است و چهها خواهد کرد ولی ما نمیتوانیم تقلید بکنیم از گزافه گوئیها و از یک سیاستهائی که این سیاستها بهیچوجه سیاست منطقی و عاقلانه نیست ولی دولت و ملت ایران و احزاب ایران خاصه حزب ایران نوین در سراسر مملکت در تمام متینگها و قطعنامهها یک سیاست اصیل و نجیبی را که بطور صحیح ادامه دارد ولی کمتر مورد توجه قرار گرفته است تقویت کرده است و خواهد کرد (صحیح است) و بدون تردید اگر ما یک تظاهرات مبتذلانهای مانند سایر کشورها نمیکنیم دلیل غفلت نیست بلکه دلیل اصالت سیاست خارجی ما است (صحیح است) که بموقع خودش توضیح داده خواهد شد و من تصور نمیکنم که هیچ اجتماع سیاسی تا بحال در ایران سابقه داشته باشد که از شش هفت ماه پیش در تمام اجتماعات در تمام نقاط مملکت و در تمام مباحثات سیاسی و در تمام قطعنامههائی که صادر کردهاند بر خلاف اظهاراتی که اینطور شنیدم در اینجا شد واقعاً مخالفت خود را نسبت باین مسئله با صراحت کامل اعلام نکرده باشد (صحیح است) و بنده این را اختصاص بطبقة خاص وعدهای خاص نمیدانم این متعلق به ملت ایران است و ملت ایران همگی این نظر را دارند (صحیح است) که در مسائلی که ارتباط پیدا میکند بخارج ما اصالت و ملیت خودمان را حفظ میکنیم و اجازه به احدی نخواهیم داد که کوچکترین تخطی بحقوق ملت ایران بکند (صحیح استـ احسنت) بنده فردا در مجلس سنا بیانات و عرایض مبسوطی راجع بسیاست خارجی عنوان خواهم کرد و در یک جلسة خاص مجلس شورای ملی هم آنچه که باید بعرض نمایندگان محترم خواهم رساند (احسنت).
رئیسـ آقای مهندس والا با کلیات لایحه مخالفید؟ بفرمائید.
مهندسوالاـ خواستم از فرصت استفاده بکنم و گرفتاری مردم را در این مورد که بدون تردید شاید مشکلاتی هم برای دولت بوجود آورده است بعرض برسانم و از این فرصتی که ببنده داده شد از جناب آقای رئیس تشکر کنم حضور مبارکتان عرض کنم قبل از اینکه جنابعالی نخستوزیر باشید در یکی از لوایحی که مطرح بود بنده یک مطلبی عرض کردم خدمتتان و آن راجع ببهرة دیونی بود که مردم ببانکها داشتند البته شاید عنوان کردن این مطلب در اینجا بیتناسب باشد اما چون در اسناد خزانه صدی شش بهره میدهید و تقریباً یک مجوز قانونی شما میگوید که بهره را تثبیت کرده باشند که بشش درصد یعنی بهره تعهدات دولت صدی شش است این واقعاً ایجاب میکند که این مطلب را عرض کنم بعضی از بانکها که سرمایه دولتی و بعضی دیگر که سرمایه خصوصی دارند در مورد بهره کارشان بجائی رسیده که واقعاً و حقیقتاً از هر نزول خواری که مردم را اسیر و بدبخت میکنند بدتر شدهاند بنده با دلیل خدمتتان عرض میکنم که دولت یک سیاست مالی و پولی دارد و شاید بعضی اوقات لازم باشد که واقعاً نرخ بهره را بیاورد پائین و یا وقتی دولت شش در صد بهره را تثبیت میکند یعنی پول بمردم میدهد و شش درصد میگیرد و خودش بیاید یک در صد یا یک و نیم در صد اضافه بگیرد (مهندس کمانگرـ دولت خودش چهار درصد هم میدهد) پس بنابراین اگر بعضی بانکها بصورت مختلف میآیند نرخ بهرهای را که از مردم میگیرند به ۱۸ در صد و ۱۹ در صد ۲۰ در صد ۲۲ درصد برسانند و بعد برای یک خانه یا ملکی که مورد وثیقه است از نظر اعتباری که به آن دادند میآیند ملکش را زندگیش را حراج میکنند و دولت گفته است بعنوان اینکه قانون ندارم و دستم بسته است و کاری نمیتوانم بکنم این صحیح نیست شاید در بانکهای دولتی رعایت این کار بشود ولی جناب آقای نخست وزیر بسیاری از بانکهای خصوصی هستند که مردم را در ایران بدبخت کردهاند (صحیح است) آمده یک ملک یک
میلیون تومانی را بدویست سیصدهزار تومان گرفته بدهکار نتوانسته است وامش را بپردازد و آن ملک را بحراج گذاشته و در حراج برده است و تملیک کرده آنکسی که آمده با بهرة ۱۰-۱۲ درصد قرض کرده زندگیش از بین رفته و کارش بفلاکت و اعسار کشیده شده است شما هم باید یک سیاستی داشته باشید که بعناوین مختلف مردم را ندوشند و پول مردم را از دستشان نگیرند شما شش درصد بهره میگیرید بسیار خوب بعضی مواقع هم با دو درصد یا سه درصد برای کارهای کشاورزی و بعضی کارهای عمرانی دولت این کارها را میکنند ولی وقتی بانکهائیکه یک قسمت از سرمایهاش مال دولت است بعنوان اعتبار قرض میدهد و دوازده در صد بهره میگیرد و بهره در بهره تعلق بگیرد و الآن بعضی از بانکها که بنده اسم نمیآورم برا ی این که نگویند فلان کس نظر خصوصی داشته جناب آقای نخست وزیر بعضی از بانکها هستند که بهره در بهره میگیرند یعنی وقتی شما میروید پول بگیرید اول باید بهرهاش را بدهید بعد از سه ماه این بهره را میگذارد روی حساب و ۱۲ و ۱۴ درصد اضافه میکند من خودم گرفتار این کار شدهام و عدهای هم بنده مراجعه کردهاند که برای این کار فکری بکنید چطور میشود فلان مدیر کل بانک میآید بیلان میدهد که اینقدر منفعت کردیم بنده آمار رسمی بانکی بشما میدهم که جزء افتخارشان است و افتخار رسمی بانک این است که آمده است با سرمایه دولت ۱۵/۶ درصد منفعت کرده است (معتمدیـ ربح مرکب هم میگیرند) و از این سودی که بردهاند بعد از پرداخت پاداش بعد از پرداخت اضافه حقوق بعد از پرداخت مخارج مستمر و غیر مستمر افتخار میکند که بانک من ۱۵/۶ درصد منفعت کرده است این ۱۵/۶ درصد را از چه کسی گرفتهاند از افرادی گرفتند که محتاج بودند و رفتهاند پول قرض کردند کسیکه احتیاج ندارد قرض نمیکند این کارهائی است که جنابعالی وقوف کامل به این مسائل و مشکلات مردم دارید و حقیقتاً یک مطلبی نیست که مربوط بیک شخص بخصوص باشد یک بانکی آمده یک ملکی را قیمت کرده یک میلیون تومان بعد کمتر از ثلث پول داده آمده این را تملیک کرده بقیه ما به التفاوت را به چه حساب میخواهد بگذارد بحساب حقوق خودش بحساب سرمایه خودش یا بحساب جیب مردم کندن چه فرقی دارد این را یک فکری برایش بفرمائید واقعاً یک ترتیبی اتخاذ بشود که بهره از یک میزان معینی زیاد تر نشود در بانکهای خصوصی شما میروید بهره را میگیرید ۱۲ درصد دو هزار تومان سه هزار تومان چهار هزار تومان بعد صدا میکند میگوید اگر بخواهید با بهره ۱۸ در صد غیر از روش بانکی بشما میدهیم بنده اسم این بانکها را نمیآورم پشت این تریبون مجلس که حمل براین نشود که من غرضی دارم یا نظری دارم شما ملاحظه بفرمائید یک بانک خصوصی در این مملکت هست که سرمایه اولیهاش دویست هزار تومان بیشتر نبوده بسیار خوب واقعاً تشویق میکنم هر کسیب که بیاید در این مملکت آرشی میلیونر بشود میلیارد در بشود برای من قابل احترام و تکریم است ولی اگر با کار تولیدی باشد نه در ظرف ده سال ۱۵ سال ۲۰۰ هزار تومان به ۲۰۰ میلیون تومان برسد چه مالیاتی بدولت داده است شما میآئید و میگوئید که از بنزین و نفت مالیات و عوارض میگیرند از کسی که میآید با ۲۰۰ هزار تومان سرمایه شروع میکند و در عرض چند سال چندین میلیون سرمایه دارد (دکتر مهذبـ اسم ببرید) آنوقت میگویند نظر خصوصی دارد (دکتر مهذبـ آخر چنین منفعتی بعید بنظر میرسد) بنده حاضرم خصوصی بعرضتان برسانم خود آقای نخست وزیر هم میدانند بنابراین یک سیاست پولی مدبرانه باید داشته باشید و واقعاً باید ترتیبی داده شود که بانکهای دولتی تا اندازهای مشکل مردم را حل کنند نه این که منجر به صدور اجرائیه و واخواست سفته و تسلیم زندانها بشوند. بندهپریروز نامهای داشتم از عدهای که در زندان هستند اینها سرمایه این مملکت هستند فکری باید کرد اینها مردم این مملکت هستند متأسفانه بجای بانکداری کار این مؤسسات رباخواری و بهرهبرداری شده (صحیح است) امور بانکداری محترم است در همه جای دنیا محترم است و واقعاً یکی از
پروژههای اقتصادی سالم این است که امور بانکداری را تقویت بکنند، مرتب بکنند نه اینکه بهره به ۲۴ در صد برسد بهره دولت ۹ در صد باشد ولی وقتی حساب کنیم عملا ۱۸ تا ۱۹ درصد بشود بنده از این فرصت استفاده کردم چون در کلیات این مطالب را بعرض رساندم اگر لازم باشد و به بنده تکلیف بفرمائید بنده حاضرم که خیلی از مسائل را این جا بیپرده بگویم ولی متأسفانه اسباب ناراحتی میشود.
رئیسـ آقای سعید وزیری.
سعید وزیریـ بنده موقعیکه برای عرض مطالبی وقت گرفتم قبل از فرمایشات مستدلی بود که جناب آقای نخست وزیر فرمودند و آقایان محترم دیگر خصوصاً که مرشد بنده جناب آقای سرتیپپور چقدر قشنگ قضیه را فیصله دادند ولی معهذا چون وقت گرفته بودم و امر فرمودند عرض میکنم دو سه چیز یادداشت کردهام وقتی که صحبت از افکار عمومی پیش میآید بفرمایش دوست عزیزم آقای کیهان یغمائی که خودشان هم با شهامت و خیر خواهی تصدیق فرمودند و از شهامت ایشان اینطور انتظار میرود. افکار عمومی یک مطلبی است که درباره آن صحبت کردن و انگشت گذاشتن یک مقداری تخصص و روانشناسی اجتماع لازم است وقتی که صحبت میشود از لحاظ خیر خواهی صحبت میشود که این روی افکار عمومی اثر بدخواهد گذاشت وای بسا همان حرف زدن و آژیر و اعلام خطر کردن در افکار عمومی اثر بد بگذارد این را میخواستم عرض کنم که بهتر است اینطور نباشد که آنوقت یکباره اینطور میشود که در جواب ایشان هم از پول بیوهزنها مثال میزنند و این واقعاً یک جنبه خاص روانشناسی و جامعهشناسی پیدا میکند جوابش اینطور داده میشود در حالی که پول بیوهزن، دختر جوان و مرد جوان و مرد پیر تمام افراد این ملت در آمد، اندوختهها و وجوهاتی دارند که نمیدانند چه بکنند و غالباً بیمصرف و بلااستفاده در دستشان میماند و با وجود آوردن این قبیل موارد که استاد محترم آقای دکتر عدل طباطبائی فرمودند بورسها و اوراق بهادار با سایر منابق و مراکز اندوخته کردن و ذخیره کردنها این واقعاً یک سرمایه کاملاً ملی و در حقیقت یک نوع بسیار خوبی از بسیج کردن اندوختههای ملی است یک نوع بسیار خوب و صحیحی از بکار انداختن خود بخود و بمیل و اراده سرمایهها و انوختههای ملی است و چون من اطلاعات زیادی در مسائل اقتصادی و این که چه تأثیری میتواند داشته باشد ندارم این که بعداً موجب گرانیو ارزانی میشود و این قبیل حرفها نمیتوانم اظهار نظر بکنم در حقیقت آقایان متخصصین درین مورد میتوانند اظهار نظر بفرمایند ولی چون بنده در کمیسیون دارئی عضویت دارم و در آنجا آقایان توضیحاتی دادند بنده شخصاً فهمیدم که با انتشار اوراق اسناد خزانه پولهای زیادی را که ممکن است باعث تورم یا باعث گران شدن قیمتها بشود کنترل میشود این کنترل مستمر و دائم و منطقی و مبتنی براصول بانکداری است که اعمال میشود (صحیح است) که هر وقت دولت لازم بداند پولهای زیادی را جمعآوری بکند و بموقع هم پخش بکند عرض دیگری ندارم (احسنت).
رئیسـ نظر دیگری در کلیات نیست؟(اظهاری نشد) رأی میگیرم به ورود در شور مواد خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده اول قرائت میشود.
(بشرح زیر قرائت شد)
مادة۱- بوزارت دارائی اجازه داده میشود اوراق بهاداری بنام اسناد خزانه بر طبق شرایط مندرج و برای تأمین هدفهای مقرر در این قانون بمدتهای سه ماه، شش ماه و یکسال صادر نماید.
رئیسـ نسبت بماده اول نظری نیست ؟(اظهاری نشد) بماده اول رأی میگیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده دوم قرائت میشود.
(بشرح زیر قرائت شد)
مادة۲- صدور اسناد خزانه تدریجی و بر حسب احتیاج به پیشنهاد وزارت دارائی و با تصویب هیئت وزیران تا مبلغ ده میلیارد ریال میسر خواهد بود و افزایش آن
مستلزم کسب مجوز قانونی است.
رئیسـ نسبت بماده دوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بماده دوم رأی میگیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
ماده سوم قرائت میشود.
(بشرح زیر قرائت شد)
مادة۳- اسناد خزانه کلاً بینام و دروجه حامل قابل پرداخت میباشد.
رئیسـ نسبت بماده سوم نظری نیست ؟(اظهاری نشد) بماده سوم رأی میگیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده چهارم قرائت میشود.
(بشرح زیر قرائت شد)
مادة۴- اسناد خزانه به امضای و زیر دارائی و خزانهدار کل صادر میشود.
رئیسـ نسبت بماده چهارم نظری نیست ؟(اظهاری نشد) بماده چهارم رأی میگیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده پنجم قرائت میشود.
(بشرح زیر قرائت شد)
مادة۵- به اسناد خزانه شش درصد بهره در سال تعلق میگیرد.
رئیسـ نسبت بمادة پنجم نظری نیست ؟(اظهاری نشد) بمادة پنجم رأی میگیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادة ششم قرائت میشود.
(بشرح زیر قرائت شد)
مادة۶- اسناد خزانه بقطعات ده هزار ریالی خواهد بود.
رئیسـ نسبت بمادة ششم نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به مادة ششم رأی میگیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد مادة ۷ قرائت میشود.
(بشرح زیر قرائت شد)
مادة۷- پرداخت بها و بهره اسناد خزانه مشمول مرور زمان نیست صاحب سند میتواند بعد از سررسید هر موقع مایل باشد به بانکها مراجعه و دریافت نماید.
رئیسـ پیشنهادی در مادة ۷ رسیده قرائت میشود.
(بشرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
پیشنهاد میکنم در ماده ۷ نوشته شود هر موقع مایل باشد به بانکها مراجعه اصلاً و فرعاً دریافت نماید.
فضلالله پروین
رئیسـ آقای پروین تشریف بیاورید درباره پیشنهادتان توضیح بفرمائید.
فضلالله پروینـ در مادة ۷ مینویسد که پرداخت بها و بهره اسناد خزانه مشمول مرور زمان نیست و صاحب سند میتواند که هر موقع به بانکها مراجعه کرد مبلغ سند را دریافت نماید. بنده پیشنهاد کردم که در مادة ۷ نوشته شود وقتی به بانکها مراجعه نمود اصلاً و فرعاً دریافت خواهد نمود. این فقط اصلاح لغوی است که پیشنهاد کردهام اگر مورد دارد خواهش میکنم پیشنهاد بنده را قبول بفرمایند.
رئیسـ آقای قوام صدری.
قوام صدری (معاون وزارت دارائی)ـ عرض کنم منظور همین است است با این تفاوت چون اگر توجه بفرمائید در مادة۱۹ و یکی دو ماده دیگر راجع به بهره شرایطی قایل شده (خواجه نوریـ در مادة ۸ هم هست) در ماده ۸ هم همینطور که بهرهها و طرز پرداخت را تنظیم کرده و در محاسبه نخواهد شد مگر باز مدتی معادل زمان سند که سند در نزد صاحب سند بماند بنابراین اگر بهمین ترتیب
که پیشنهاد فرمودید قید بشود دارنده سند در روز هشتم بعد از انجام سند مراجعه میکند و میگوید اصل و فرع سند را بدهید و حال اینکه در آن تاریخ فرعی تعلق نمیگیرد برای ۸ روز باقیمانده. البته بنده تأیید میکنم که منظور از این دریافت دریافت اصل و تمام بهرهایست که بموجب این قانون به آن تعلق گرفته است و قبول بفرمائید عدم تصریحش ضرری بجائی نمیزند.
فضلاله پروینـ بنده منظورم این نبود که تا قبل از موعد سررسید اصل و بهره را بگیرد منظورم این بودکه بعد از انقضای مدت اصلا و فرعاً بگیرد و چون فرمودند در خود لایحه هست پیشنهادم را مسترد میدارم.
رئیسـ پیشنهاد آقای دکتر معتمد وزیری قرائت میشود.
(بشرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
پیشنهاد مینماید قسمت اخیر مادة ۷ لایحه بصورت زیر اصلاح شود:
صاحب سند میتواند بعد از سررسید هر موقع مایل باشد برای دریافت بها و بهره اسناد بهر یک از بانکها مراجعه نماید.
دکتر معتمد وزیری
رئیسـ آقای دکتر معتمد وزیری
دکتر معتمد وزیریـ این یک اصلاح عبارتی است وقتی میگوید بعد ایز مدتی هر موقع باشد به بانکها مراجعه و دریافت نماید معلوم نیست که چه چیز را دریافت نماید این از لحاظ اثر روحی که در خریدار خواهد داشت بنده فکر میکنم تصریح و قید بشود بهتر است والا تغییری در ماهیت موضوع نداده است.
رئیسـ آقای قوام صدری
قوام صدری (معاون وزارت دارائی)- تصریح آن بنظر بنده اشکالی ندارد.
مرتضویـ موضوع مرور زمان از بین میرود.
رئیسـ پیشنهاد یکبار دیگر قرائت میشود که رأی گرفته شود.
(بشرح فوق قرائت شد)
رئیسـ آقای دکتر عدل طباطبائی جنابعالی مخالفید بفرمائید.
دکتر عدل طباطبائیـ بنده در دو کلمه مخالفتم را عرض میکنم این جمله از نظر فارسی نویسی صحیح است ولی این جملهئی که پیشنهاد فرمودهاند یک اشکال جدیدی ایجاد میکند و آن این است که اینکه فرمودهاند ببانکها مراجعه شود ولی بانکها را مکلف بپرداخت نکرده درحالیکه جملهای که دولت پیشنهاد میکند و دفاع میکند میگوید ببانکها مراجعه و دریافت نمایند حق دریافت را قائل شده در حالی که این حق مراجعه است بنده تقاضا میکنم با وجود ابهامی که هست آقای دکتر معتمد وزیری این سکته ملیحی که در این ماده شده غمض عین بفرمایند.
رئیسـ آقای دکتر معتمد وزیری.
دکتر معتمد وزیریـ اگر دولت معتقد است که تأثیری ندارد بنده هیچ اصراری ندارم.
رئیسـ بنابراین پس گرفتند نظر دیگری در ماده ۷ نیست ؟(اظهاری نشد) بمادة ۷ رأی میگیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ۸ قرائت میشود.
(بشرح زیر قرائت شد)
مادة۸- بمدت بعد از سررسید به اسناد خزانه بهره تعلق نمیگیرد مگر اینکه سند مدتی معادل مدت اعتبار آن در دست صاحب سند باقی مانده باشد.
رئیسـ پیشنهادی در این ماده شده است قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
در لایحه ۱۱۶۳ در مادة ۸ پیشنهاد میشود: اینکه
نوشته شده «معادل مدت اعتبار» اگر یک قطعه سند فرضاً دو یا سه برابر مدت اعتبار در دست کسی باشد باقی حق قانونی آن از بین میرود بنابراین پیشنهاد میکنم نوشته شود بهره تمام مدتهای بعد از سررسید پرداخته میشود فقط کسور مدت قابل پرداخت نیست.
فضلالله پروین
رئیسـ آقای پروین.
پروینـ بنده در مادة ۸ توضیحی عرض میکنم که اینجا نوشته شده است معادل مدتی که سررسید دارد در موقع مراجعه فقط یک معادل آن پرداخته میشود (خواجه نوریـ نه آقا اینطور نیست) در خود ماده نوشته است میخوانم بمدت بعد از سررسید باسناد خزانه بهره تعلق میگیرد مگر اینکه سند مدتی معادل مدت اعتبار آن در دست صاحب سند باقی مانده باشد در ماده دیگر هم اسناد خزانه یا سه ماهه است یا شش ماهه است یا یکساله است بنده یک سند دههزار ریالی که مدت سر رسیدش یکسال است آن در سر یکسال با کمال اعتمادی که دارم نمیبرم اصل و بهره آنرا بگیرم بعد درسر مدت سررسید یکسال دیگر یعنی یکسال بعد میروم بهرهاش را میگیرم این میشود دو سال یا سه سال ممکن است یک کسی چهار سال پیش خودش نگهدارد یا بعلت مشکلاتی نتواند بگیرد بموجب مادة۸ که اینجا نوشته شده است فقط معادل یک برابر بهره باو داده میشود ملاحظه بفرمائید عبارت این است مگر اینکه سند مدتی معادل مدت اعتبار آن یعنی اگر یکساله است همان یکسال که درش نوشته شده بهش میدهند اگر شد سه سال بهره دو سال دیگر از بین میرود بنده این را حق نمیدانم و باین ترتیب عدالت برقرار نمیشود بنده عبارتی را پیشنهاد کردم و آن عبارت پیشنهاد اگر پذیرفته شود رفع این ابهام و اشکال را میکند یعنی اگر یک کسی سندی گرفت و مدت سند یکسال بوده و سه سال پیش او بود هر وقت رفت بهره را بگیرد بهره همان یکسال را ندهند بکله همان سه سال را بدهند و این عین عدالت است اما اگر بگوئیم هر سندی در هر موقعی که میرود بگیرد تمام آن مدت را تا روز آخر بهش بدهند این هم یک اشکالاتی در محاسبه پیدا میکند و همیشه بانکها یا گیشههای پرداخت آن هفته آخر، آن ماه آخر و آن روز آخر را باید حساب کنند مثلا میگوئیم سه سال و شش ماه و یازده روز شده است یا پانزده روز شده و این موجب اشکال میشود بنابراین بنه یک راه حلی پیدا کردم و آن با اصول بانکی و دادو ستد هم خیلی خوب منطبق میشود و آن این است که مدتها را مأخذ واحد قرار بدهیم و از کسور آن صرفنظر کنیم (اهریـ همینطور است) یعنی کسور آنرا ملزم به پرداخت نباشند این ماده که کلمه معادل نوشته این طور معنی میدهد بنده اگر پرداخت کننده باشم یک کسی یک سندی که یکسال رویش نوشته دو سال بعد بیاورد بموجب مادة۸ میگوئیم فقط ربح یکسال تعلق میگیرد زیرا که نوشته شده است مدتی معادل اعتبار درج شده در سند نوشته نشده مدتی که باو بهره تعلق میگیرد بنابراین بنده پیشنهاد کردم که از کسور آن صرفنظر کنید یعنی اگر یک سندی یکساله است و دو سال و دو ماه گذشته بود دیگر دو ماه را نمیتواند مطالبه کند یا اگر یک سندی ۶ ماه و ۱۵ روز یا ۶ ماه و ۲۰ روز گذشته بود بآن بقیهاش دیگر ربحی تعلق نمیگیرد عبارتی که بنده نوشتهام رفع این اشکال را میکند و عدالت را برقرار میکند من تقاضای توجه دارم.
رئیسـ آقای قوام صدری.
قوام صدری (معاون وزارت دارائی)ـ اولاً به استحضار آقایان و خانمهای محترم میرسانم که منظور از این ماده همان است که فرمودند یعنی بالصراحه عرض میکنم عمل هم باین ترتیب شده است برای مدتهائی که معادل مدت سند، سند در دست صاحب سند باشد بهره به آن تعلق میگیرد در این باره هم عبارتی را که فرمودند تصور نمیکنم اینطور باشد درست توجه بفرمائید در اینجا تعلق بهره بآن تعلق میگیرد و هیچ نگفته است که یک مدت. ممکن است همینطور که فرمودید ۵ مدت معادل مدت سند، سند در دست اشخاص بماند نه مدت معادل مدت اعتبار سند بهره تعلق میگیرد (صحیح است) بنابراین درست توجه بفرمائید این عبارت تعلق بهره را
بمدت میرساند و هر مدتی که معادل مدت سند باشد بهره به آن تعلق میگیرد و تعدد درش مستتر است و تعدد درش مندرج است اعم از اینکه یکی باشد یا چند سال و تصور میکنم همین توضیح بنده در اینجا و آنچه که تا بحال عمل شده است برای رفع نگرانی شما کافی باشد (صحیح است).
رئیسـ آقای پروین.
پروینـ بنابراین معلوم شد که مقصد و منظور نهائی بدون تفاوت یکی است (صحیح است) وقتی که جناب آقای معاون وزارت دارائی توضیح میدهند بنده بود است همانرا بازگو میکنند یعنی اگر یک سندی که مساوی مدت در دست مشتری بود به آنها همان بهره را میدهد اما در این جا توجه بفرمائید به بینید که این جمله بهیچ وجه رسا بآن مقصودی که توضیح دادند نیست و همانطوری که عرض کردم آن جملهای که بنده نوشتهام این ابهام را رفع میکند و صراحت هم دارد و از این کوتاه تر است ما وقتیکه بگوئیم معادل، معادل یعنی مساوی، مساوی یعنی همان که هست مثلا میگوئیم معادل مدتی که در آن نوشته یعنی دو برابر نمیدهد بنده میگویم یک سندی یک ساله بنده بشما مدیونم ولی وقتی میگویم معادل یعنی در خاتمه آن مدت معادل آن میدهم و این میرساند دو برابر معادل یعنی مساوی اما اگر یک سندی پنجسال در دست کسی ماند این دیگر صدق نمیکند معادل یعنی مساوی معادل یعنی مانند و مشمول آن نمیشود پس بنابراین موافقت بفرمائید چون منظور یکی است و اختلاف نظردربین نیست و عبارت ماده کافی نیست و آنکه بنده پیشنهاد کردم کاملا جای این مینشیند و رفع این ابهام را میکند قبول بفرمائید.
رئیسـ آقای قوام صدری.
قوام صدری (معاون وزارت دارائی)- توضیحی که بنده بعرض محترم آقایان رساندم عین مطلبی بود که جناب آقای پروین فرمودند معادل یعنی مساوی عرض کنم معادل مدت سند ملاحظه بفرمائید عبارت را وقتی میخوانیم مفهوم همین است و عمل شده اجازه بفرمائید یک مرتبه بخوانم بمدت بعد از سررسید به اسناد خزانه بهره تعلق نمیگیرد مگر اینکه سند مدتی معادل مدت اعتبار آن در دست صاحب سند باقیمانده باشد هر یک معادل یک بهره بهش تعلق میگیرد و حالا چه یک معادل باشد چه ۱۰ معادل اجازه بفرمائید پیشنهاد را یکمرتبه دیگر بخوانند.
مرتضویـ بنده اصلاح کردم اجازه بفرمائید پیشنهاد بنده هم خوانده شود.
رئیس ـ پیشنهاد آقای مرتضوی خوانده میشود شاید نظر آقای پروین تأمین شود.
(بشرح زیر خوانده شد)
پیشنهاد مینماید در مادة ۸ کلمه اعتبار بعد از مدت حذف گردد هم چنین بعد از معادل نوشته شود «ضریب مدت آن»
با تقدیم احترامـ مرتضوی
رئیسـ آقای مرتضوی.
مرتضویـ پیشنهاد بنده حذف کلمه اعتبار است بعد از کلمه مدت برای اینکه وقتی نوشتیم مدتی معادل مدت اعتبار آن در دست صاحب سند باقیمانده باش مفهوم مخالف آن این است که وقتی سررسید سند گذشت سند از اعتبار ساقط میشود روی این اصل بنده پیشنهاد کردم که نوشته بشود معادل مدت آن نه معادل مدت اعتبار آن چون سند با سررسید و تمام شدن مدتش از اعتبار ساقط نمیشود و کلمه اعتبار در اینجا یک کلمه زائدی است و لزومی ندارد این مرحله اول اما برای اینکه آن مطلبی که جناب آقای پروین فرمودند پیش نیاید بنده پیشنهاد کردم که قبل از کلمه مدت کلمه (ضریب) گذاشته شود یعنی اگر سند سه ماهه است یک سه ماه دو سه ماه سه سهماه چهار سه ماه ۵ سه ماه میتواند در اختیارش باشد و حق دارد این سند معادل ضریب مدت در اختیارش باشد و حق دارد این سند معادل ضریب مدت در اختیارش باشد و مطابق آن بهرهاش را بگیرد.
پروینـ در آن صورت بایستی که مفسر بیاورند ضریب و اینها را تفسیر بکند.
رئیسـ پیشنهاد آقای پروین یک بار دیگر خوانده میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
بهره تمام مدتهای بعد از سررسید پرداخته میشود
فقط کسور مدت قابل پرداخت نیست.
رئیسـ آقای دکتر یزدانپناه مخالفید ؟(دکتر یزدانپناهـ مخالفم) بفرمائید.
دکتر یزدانپناهـ عرض کنم که در مورد این ماده در کمیسیون بودجه بحث زیادی شد بنده نمیدانم آقای قوام صدری در این مطلب توجه فرمودند یا خیر برای اینکه توضیحی که در کمیسیون داده شد حکمت این اسناد را بسه ماه شش ماه یک سال اینطور توجیه کردند که دولت چون هر سال باید در انقضای مدت بهره بدهد یک بودجهای برای اینکار تخصیص داده شده و استدلالی که برای این کار شد که برای یک سند سه ماهه حداکثر سه ماه بعد هم ۶ماه ۹ ماه تا یکسال بهره داده میشود ولی بعد از یکسال بهرهاش حداکثر همان یکسال است اگر کسی اسنادی را یکسال پیش خودش نگهدارد یکی در ابتدای سال پنجم و یکی در ابتدای سال دهم بخواهد ببرد این حساب بودجه نگاهداریش برای دولت امکان ندارد باین تعبیر و با این توجیهی که کردند این ماده بانصورت قبول شد (دکتر عدل طباطبائیـ اگر آن قسمت را قبول کنیم مغایر باماده است) این بحثی بود که در آنجا شد معادل کمدت یکسال یعنی حداکثر یکسال بهره بهش تعلق میگیرد و اگر غیر از این باشد آقای قوام صدری بفرمایند چون خود بنده که آن استدلال را شنیدم میخواهم روشن بشوم که مطلب چگونه است.
رئیسـ آقای ادیب سمیعی فرمایشی دارید؟
ادیبسمیعیـ درکمیسیون دارائی هم اینطور استدلال شد.
رئیسـ آقای خواجه نوری.
خواجه نوریـ این توضیح را میبایستی جناب آقای قوام صدری بدهند ولی چون نبودند بنده عرض میکنم در کمیسیون دارائی بحث شد راجع به سررسید این اوراق که سه ماه ۶ ماه و یا یکسال بشود ایشان توضیح دادند که در خلال بین دو مورد پرداخت بهره امکانپذیر نیست برای اینکه بهرههای این اوراق به تناسب آن قسمتهائی که برای سه ماه ۶ ماه یکسال صادر شده است محاسبه میشود و قابل پرداخت است بهمین دلیل گفته میشود که اگر کسیب سند سه ماهه دیگر نگاهدارد و همچنین اگر شش ماهه داشته باشد باید حداقل شش ماه صبر بکند از لحاظ امکانات پرداخت خزانه داری رعایت شود فلسفه این کار هم این است که این پولهائیکه خزانه در مقابل فروش این اسناد میگیرد این پولها را بمصرف معینی میرساند که در رأس موعد بتواند بپردازد و اگر این مطلب رعایت نشود و هر آن اشخاص بخواهند پولشان را مطالبه بکنند آن سرمایهگذاری که دولت بخواهد بکند با این پولها امکانپذیر نیست این است که این اصلاحی که آقای پروین پیشنهاد کردند از لحاظ روشن کردن عبارت ضرر ندارد و اگر یک دور قرائت بشود و مجلس توجه بکند اصلاح آقای پروین مغایرتی با این ماده ندارد و روشنتر هم میکند و فکر میکنم اگر تصویب شود ضرری نداشته باشد.
رئیسـ خواهش میکنم توجه بفرمائید یک بار دیگر پیشنهاد آقای پروین خوانده میشود که به آن رأی میگیریم.
(بشرح زیر خوانده شد)
بهره تمام مدتهای بعد از سررسید پرداخته میشود فقط کسور مدت قابل پرداخت نیست.
رئیسـ آقای قوام صدری.
قوام صدریـ این عبارت قربان خیلی معذرت میخواهم نارسا است برای اینکه وقتی ما میگوئیم بهره تمام مدتها پرداخت میشود مقصود کدام مدتها است و کسور مدت یعنی چه؟ اجازه بدهید فرم این ماده را بهمین صورت که صریح است و نشان میدهد که به مدت بعد از سررسید بهره تعلق نمیگیرد و تعمد هم شده است در گذاشتن این عبارت اگر موافقت بفرمائید این عبارت در اینجا بهمین صورت باشد و آن کلمه اعتبار را که بعد مدت است آنطوریکه پیشنهاد کردند این نگرانی هست که
مدت اعتبار چون یکسال است معادل آن یکسال است معادل آن یکسال داده میشود، کلمه اعتبار را برداریم و مدت اعم بشود به اینکه سندی مدتی معادل مدت آن در دست صاحب سند باشد تمام معانی آنچه که مورد نظرتان هست در بر خواهد داشت و جواب آقای دکتر یزدانپناه هم برای رفع نگرانیشان عرض میکنم که سند برای هر مدتی ولو برای بیست برابر مدت سند در دست اشخاص بماند به آن بهره تعلق خواهد گرفت و خزانه داری کل مکلف خواهد بود که بهرهاش را از قرار صدی شش مادامیکه این سند معتبر است بپردازد.
رئیسـ آقای پروین متقاعد شدید؟
دکتر عدل طباطبائیـ اجازه میفرمائید؟
رئیسـ دیگر صحبت ندارد.
دکتر عدل طباطبائیـ اجازه بفرمائید بفرض اینکه اعتبار را ما حذف کنیم…
رئیسـ حالا که صحبت از اعتبار نیست پیشنهاد آقای پروین مطرح است. آقای پروین پیشنهادتان را پس گرفتید یا رأی بگیریم؟
پروینـ در صورتیکه نماینده دولت تأیید کردند که لغت اعتبار را پس بگیرند اگر لغت اعتبار را بردارند تا یک حدی منظور حاصل است و مسترد میدارم.
رئیسـ آقای پروین پیشنهادشان را پس گرفتند پیشنهاد آقای مرتضوی مطرح است در مورد حذف کلمه اعتبار راجع بحذف این کلمه اعتبار نظری نیست؟
مهندس ارفعـ اگر اعتبار را بردارند اصلاً معنی ندارد.
رئیسـ آقای مرتضوی توضیح بفرمائید.
مرتضویـ بنده قبلا توضیح عرض کردم.
رئیسـ آقای دکتر عدل طباطبائی با این پیشنهاد مخالفید؟
دکتر عدل طباطبائیـ بنده معتقدم که جملهای که هست خوب است اگر اعتبار را برداریم اشکال باقی خواهد ماند زیرا مفهوم اعتبار را برداریم اشکال باقی خواهد ماند زیرا مفهوم اعتبار مستتر است مگر اینکه ذکر بکنیم مدت رسیم آن یعین مدتی که در سند درج شده والا سه ماه تمام بشود مدت تمام شده است.
رئیسـ آقای قوام صدری.
قوام صدری (معاون وزارت دارائی)- بنده برای رفع ابهام اگر موافقت بفرمایند آقایان کلمه رسمی وقتی گذاشته میشود که معمولا اسناد یک بهای اسمی داشته باشند و یک بهای رسمی مثل اوراق سهام که در بازار خرید وفروش میشود والا مدت اسمی و غیر اسمی ندارد برای روشن شدن مطلب اگر موافقت بفرمائید قبول میکنم گذاشته بشود مدت مندرج در سند معادل مدت مندرج در آن سند (صحیح است).
رئیسـ اجازه بفرمائید پیشنهاد آقای مرتضوی بهمین ترتیب اصلاح بشود (صحیح است) و مادة ۸ یکبار دیگر با اصلاحی که شده خوانده بشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
بمدت بعد از سررسید به اسناد خزانه بهره تعلق نمیگیرد مگر اینکه سند مدتیمعادل مدت مندرج در آن در دست صاحب سند باقی مانده باشد.
رئیسـ نظر دیگری نیست؟
پروینـ در صورتیکه نوشته شود مدت مندرج در سند منظور بنده حاصل است.
رئیسـ نظر دیگری نیست ؟(اظهاری نشد) بنابراین بمادة ۸ با این اصلاحی که شده رأی میگیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد مادة ۹ قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
مادة۹- بهره اسناد خزانه موضوع این قانون از پرداخت هر گونه مالیات معاف میباشد اعم از اینکه بهره متعلق به اشخاص باشد یا بانکها و یا شرکتها و یا بازگانان.
رئیسـ نسبت بمادة ۹ پیشنهادی رسیده است قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
پیشنهاد مینماید که در مادة۹ کلمات آخر بشرح ذیل اصلاح شود:
«… از پرداخت هر گونه مالیات معاف است اعم از اینکه بهره متعلق به اشخاص حقیقی یا حقوقی باشد.»
دکتر عدل طباطبائی.
رئیسـ آقای دکتر عدل طباطبائی.
دکتر عدل طباطبائیـ بنده قبل از تقدیم پیشنهاد با جناب آقای وزیر مشاور مشورت کردم و ایشان این پیشنهاد را پسندیدند و بنده هم تقدیم مجلس شورای ملی کردم و علتش هم این است که شمارش مؤسسات مختلف باین ترتیب صحیح نیست یک سلسله مترادفات ذکر شده گفته است بهره متعلق باشخاص باشد و بعد گفته بانکها و یا شرکتها اینها همه اشخاصی هستند زیرا که قانون بانکی میگوید بانک یک شرکت سهامی است الی آخر بعد هم گفته بازرگانان، بازرگانان هم اشخاصی هستند این است برای اینکه صحیحتر نوشته شود بنده پیشنهاد کردم بجای این جملات، اشخاص حقیقی یا حقوقی نوشته شود (احسنت).
رئیسـ راجع به پیشنهاد آقای دکتر عدل طباطبائی مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد) به این پیشنهاد رأی میگیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. نظر دیگری نسبت بمادة ۹ نیست؟ (اظهاری نشد) بمادة ۹ با این پیشنهادی که بتصویب رسید رأی میگیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد مادة ۱۰ قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
مادة ۱۰ـ اسناد خزانه قابل خرید و فروش است و کلیه ادارات دارائی موظف هستند که اسناد نامبرده را در مقابل پرداختهای مالیاتی بعد از سررسید بپذیرند.
رئیس- نسبت به ماده ۱۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده ۱۱ قرائت میشود.
(بشرح زیرخوانده شد)
مادة۱۱- کلیه صندوقهای دولتی که وجوهی بعنوان سپرده نقدی نگاهداری مینمایند موظف هستند ۵۰% موجودی خود را در آخر هر ماه به اسناد خزانه تبدیل نمایند و بهره دریافتی را بحساب در آمد خود منظور دارند.
رئیسـ نسبت بمادة ۱۱ نظری نیست؟ آقای روحانی.
روحانیـ در اینجا توضیحی بنده میخواستم بدهند سپردههائی که متعلق به اشخاص و مؤسسات در صندوقهای دولتی هست اگر بروند در موقعی مطالبه بکنند که در بودجه اعتبار آن نباشد چه اشکالی پیش میآید؟ البته نانوا و خباز نیست یک مقاطعه کار میآید پانصد هزار تومان پول سپرده میدهد ممکن است برود و مطالبه بکند آیا در این باب اشکالی پیش نخواهد آمد و اگر اشکالی پیش میاید فکر رفع آنرا بفرمائید.
قوام صدری (معاون وزارت دارائی)- نماینده محترم توجه بجائی فرمودند سپردههائی که در صندوقها هست سپردههای اشخاص است در واقع وجوه سپرده مثل سپرده بانک هم در گردش است ولی این ۵۰ درصدی که ملاحظه فرمودید و مأخذ ۵۰ درصد که قرار داده شده برای رعایت همان مطلبی است که فرمودید معمولا و بر اساس تجربهای که در طی سنوات زیاد خزانه داری کل روی سپردههای این نوع صندوقها مطالبه شود و بر فرض که مطالبه بشود خزانه داری کل همیشه مکلف است که وجوه سپردهها را در اختیار صندوق بگذارد این یک تکلیفی است برای صندوق والا حق صاحب سپرده بر اینکه هر موقع براساس مقررات مربوط به آن کارش بصندوق مراجعه کرد سپردهاش بوجه نقد قابل استرداد باشد محفوظ بماند بجای خودش باقی است.
رئیسـ نظر دیگری نیست؟(اظهاری نشد) نسبت بمادة۱۱ رأی میگیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد مادة ۱۲ قرائت میشود.
(بشرح زیرخوانده شد)
مادة۱۲- سپردههائیکه برای شرکت در مناقصه و یا مزایده یا هرنوع معامله دیگری نزد ادارات دولتی شهرداریها و شرکتهای دولتی و سازمانهای مالی تودیع میشود باید تا پانصد هزار ریال آن اسناد خزانه باشد بهره این اسناد متعلق بصاحب سپرده است.
تبصرهـ دولت مجاز است در مواردیکه ضرورت
ایجاب مینماید بنا به پیشنهاد وزارت دارائی میزان سپرده اسناد خزانه مذکور در این ماده را تقلیل داده یا از دریافت آن صرفنظر نماید.
رئیسـ آقای اهری توضیح میفرمائید؟
اهری (مخبر کمیسیون بودجه)ـ عرض کنم سپردههائی که برای انجام معاملات پیمانکاران تودیع میکنند در گذشته هم معمول بوده است که ۵۰% اسناد خزانه میدادند مگر اینکه در بعضی موارد از لحاظ رعایت صرفه و صلاح دولت، خود دولت قبول بکند که بجای اسناد خزانه وجه نقد تودیع بکند و این هم در صورتی است که فرض بفرمائید موردی بمناقصه گذاشته شده و امکان هست که برنده مناقصه پیدا نشود یا کار انجام نشود در این صورت چون باید سپرده و تودیع شده سریعاً پرداخت شود بنابراین در این قبیل موارد یا نظایر آن دولت قبول میکند که بجای اسناد خزانه صددرصد وجه پرداخت شود.
رئیسـ نظر دیگری نسبت بمادة ۱۲ نیست؟(اظهاری نشد) بمادة ۱۲ رأی میگیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد با اجازه خانمها و آقایان بقیه این لایحه میماند برای جلسه بعد.
۱۰- قرائت دستور و تعیین جلسه بعد- ختم جلسه
رئیسـ دستور جلسه آینده قرائت میشود.
(بشرح زیر خوانده شد)
دستور جلسه ۱۳۲
روز سه شنبه هشتم دیماه ۱۳۴۳
۱ـ گزارش شور دوم لایحه اجازه استرداد املاک و اماکن مسکونی متجاسرین آذربایجان و کردستان شماره چاپ ۱۱۷۱
۲ـ گزارش شور اول لایحه صدور چک شماره چاپ ۱۱۸۰
رئیسـ به اضافه لوایحی که از دستور جلسه امروز باقی مانده بروز سه شنبه موکول میشود جلسه را ختم میکنیم جلسه آینده ساعت نه و نیم صبح سه شنبه خواهدبود.
(ساعت یک و ده دقیقه بعد از ظهر جلسه ختم شد) رئیس مجلس شورای ملیـ مهندس عبدالله ریاضی
سؤال:
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
طبق مادة ۱ از قانون مدنی قوانین پس از توشیح ملوکانه و ده روز پس از انتشار در روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی قابل اجرا میباشد. از دولت سؤال مینماید که آیا قانون دریافت وجه بابت صدور گذرنامه مسافران بخارج از کشور در زونامه رسی کشور منتشر شده است یا خیر؟ اگر منتشر شده است در چه تاریخ و کدام شماره است.
با تقدیم احترامـ حسین معتمدی