اعلامیه مشترک گفتگوهای ایران - شوروی ۱۲ تیر ۱۳۴۴ دستآورد سفر اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر به اتحاد شوروی
ساعت ۹ شامگاه ۱۲ تیر ماه ۱۳۴۴ اعلامیه مشترک ایران و شوروی در یک زمان در تهران و مسکو به چاپ رسید.
بنا به دعوت هیات رییسه شورای عالی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی و دولت شوروی، اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی شاهنشاه و علیاحضرت فرح پهلوی شهباوی ایران از تاریخ ۳۱ خرداد ماه تا ۱۲ تیر ماه ۱۳۴۴ (۲۱ ژوئن تا ۳ ژوییه ۱۹۶۵) از اتحاد شوروی بازدید رسمی فرمودند.
در مدت اقامت در اتحاد شوروی، شاهنشاه و شهبانو و همراهان علاوه بر مسکو از لنینگراد، ولگوگراد، سوردلوفسک، ایرکوتسک، براتسک، ناحیه بایکال، سیمسفروپل و یالتا دیدن نمودند و در شهر مسکو از آرامگاه و. ای . لنین دیدن و تاج گلی نثار کردند.
طی مسافرت در اتحاد شوروی اعلیحضرتین فرصت داشتند که با زندگی مردم شوروی آشنا شوند و بعضی تاسیسات صنعتی و هم چنین موسسات علمی و فرهنگی اتحاد شوروی را بازدید فرمایند.
در کلیه نقاط نسبت به مهمانان عالی قدر احساسات گرمی که نمونه احساسات دوستانه مردم شوروی نسبت به مردم ایران بود ابراز گردید.
طرفین مذاکره
در مسکو مذاکراتی بین شاهنشاه ایران و رهبران مملکت شوروی صورت گرفت. در این مذاکرات همراهان معظمله عبارت بودند از آقایان: عباس آرام وزیر امور خارجه ایران - امیراسداله علم نخست وزیر اسبق و رییس دانشگاه پهلوی - مهندس منصور روحانی وزیر آب و برق ایران - طهمورث آدمیت سفیرکبیر شاهنشاهی در اتحاد شوروی و از طرف اتحاد شوروی اشخاص ذیل شرکت داشتند آقایان: ل. ی. برژنف - آ. ن. کاسیگین - آ. ای. میکویان - ن. ک. ایگناتف معاون صدر هیات رییسه شورای عالی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی - پ. ف. اوماکو معاون رییس شورای وزیران اتحاد شوروی - آ. آ. گرومیکو وزیر خارجه اتحاد شوروی - س. آ. اسکاچکوف رییس کمیته دولتی شورای وزیران اتحاد شوروی مربوط به امور اقتصادی خارجی - ک. ت. زایتسف سفیرکبیر اتحاد شوروی در ایران - س. پ. کیک تیف رییس اداره کشورهای خاورمیانه در وزارت خارجه اتحاد شوروی.
محیط حسن تفاهم
مذاکرات در محیط حسن تفاهم و حسن نیت متقابلی انجام یافت و پیرامون مسایل مربوط به توسعه بیش از پیش مناسبات ایران و شوروی و همچنین پاره موضوعات بینالمللی مورد علاقه طرفین تبادل نظرهای سودمندی به عمل آمد.
مذارکات نشان داد که طرفین نسبت به لزوم سعی و کوشش همه جانبه برای کاهش تشنجات بینالمللی و استقرار صلح پایدار عقیده مشترک دارند.
طرفین مشترکا اظهار نظر کردند که روابط ممالک دارای نظامهای مختلف اجتماعی باید بر اساس اصول همزیستی مسالمت آمیز که با منافع حیاتی ملتهای ایران و اتحاد شوروی هم مطابقت دارد برقرار بشد.
شاهنشاه ایران و رهبران اتحاد شوروی عقیده دارند که حصول موافقت درباره خلع سلاح عمومی و کامل تحت نظارت موثر بینالمللی من جمله منع استعمال سلاح اتمی نقش بزرگی در تحکیم صلح عمومی ایفا خواهد کرد و منابع مادی بسیاری را برای توسعه اقتصادی کشورهایی که اخیرا در راه توسعه مستقلا گام بر میدارند آزاد خواهد ساخت.
طرفین نسبت به تقویت سازمان ملل متحد به عنوان عامل موثر در تامین صلح و امنیت جهانی بر اساس رعایت دقیق منشور سازمان ملل متحد اهمیت خاصی قایل هستند.