قانون اجازه تاسیس دانشسراهای مقدماتی و عالی
قانون اجازه تأسیس دانشسراهای مقدماتی و عالی مصوب ۱۹ اسفند ماه ۱۳۱۲ شمسی
ماده اول - دولت مکلف است از اول فروردین ماه ۱۳۱۳ تا مدت پنج سال بیست و پنج باب دانشسرای مقدماتی و یک باب دانشسرای دخترانه درتهران و در ولایات به شرح ذیل تأسیس نماید و دانشسرای عالی پسرانه را که بر طبق قانون مصوب ۱۳۰۸ تأسیس شدهاست تکمیل نماید:
در سال ۱۳۱۳ تکمیل دانشسرای عالی پسرانه در تهران و تأسیس پنج باب دانشسرای مقدماتی در تهران و در ولایات.
در سال ۱۳۱۴ تأسیس یک دانشسرای عالی دخترانه در تهران و پنج دانشسرای مقدماتی در تهران و در ولایات.
از سال ۱۳۱۵ تا ۱۳۱۸ سالی پنج باب دانشسرای مقدماتی در ولایات.
تبصره - از این به بعد مدرسه ابتدایی دبستان و معلم آن آموزگار - مدرسه متوسطه دبیرستان و معلم آن دبیر - مدرسه صنعتی هنرستان و معلم آنهنرآموز - هر شعبه از مدارس عالی (فاکولته) دانشکده و مجموع شعب عالیه (اونیورسیته) دانشگاه و معلم مدارس عالیه استاد نامیده خواهد شد.
ماده دوم - دانشسراهای مذکور در ماده فوق شبانهروزی و مجانی خواهند بود لیکن تا زمانی که بنای کافی برای آنها ساخته نشدهاست وزارتمعارف ممکن است آنها را موقتاً به صورت مدارس روزانه تأسیس نماید و لدیالاقتضاء به شاگردان آنها بر طبق مقررات خاص خرج تحصیل بدهد.
ماده سوم - دولت مکلف است از سال ۱۳۱۳ تا ده سال اعتباری سالیانه که از پانصد هزار ریال کمتر نباشد در بودجه مملکتی برای بنای دانشسراهامنظور نموده همهساله به مصرف مزبور برساند.
ماده چهارم - دانشسراهای عالی برای دبیرستانها و دانشسراهای مقدماتی معلم و معلمه تربیت مینماید. شرط اصلی ورود به این مدارس عالیهداشتن تصدیق فراغ تحصیل از دانشسراهای مقدماتی یا تصدیق متوسطه کامل میباشد.
دوره تحصیلات آنها کمتر از سه سال نبوده دیپلم ختم تحصیلات آنها علاوه بر مزایای اختصاصی معادل با لیسانس و دارای تمام امتیازات قانونی آنخواهد بود. تبصره(- فارغالتحصیلهای مدارس عالیه خارجه که در رشته معلمی تحصیل نموده و کمتر از دیپلم لیسانس نداشته باشند از مزایای این قانون نسبتبه دبیران استفاده خواهند نمود.
- پاورقی: به موجب قانون ۳ دی ماه ۱۳۱۳ فارغالتحصیلهای دبیرستانهای فلاحتی و لیسانسیههای دانشسرای عالی از سابق و لاحق نیز مشمولمقررات این قانون میباشند.
ماده پنجم - دانشسراهای مقدماتی برای دبستانها آموزگار تربیت مینمایند - شرط اصلی ورود به این مدارس تحصیلات سهساله اول متوسطه ودوره تحصیلات آنها دو سال و شهادتنامه فراغ از تحصیلات آنها علاوه بر مزایای اختصاصی دارای تمام امتیازات قانونی تصدیق متوسطه کامل خواهدبود. تبصره ۱ - هر یک از دانشسراها یک دبستان یا یک دبیرستان ضمیمه خواهد داشت که شاگردان سال دوم در آن جا تمرین و ممارست نمایند. تبصره ۲ - آموزگارانی که دارای تصدیقنامه فراغ تحصیل از دانشسرا نیستند چنانچه به اخذ تصدیقنامه مذکور نائل شوند یا امتحانات علمی و عملیمعادل آن بر طبق نظامنامه مخصوص بدهند مشمول این قانون خواهند بود. ماده ششم - رؤسا و استادان دانشسراهای عالی باید علاوه بر شرایط مقرره در فقرات یک و سه و چهار ماده دوم قانون استخدام کشوری کمتر ازسی سال نداشته و به درجه دکتری رسیده باشند لیکن برای رؤسا دانشسراهای مقدماتی حداقل سن بیست و پنج سال و حداقل درجه علمی داشتنتصدیق فراغ تحصیل از دانشسراهای عالی یا دیپلم لیسانس خواهد بود. تبصره - مادامی که وزارت معارف به عده کافی مستخدمینی که واجد تصدیقهای علمی مذکور در این ماده باشند در اختیار خود نداشته باشدمیتواند کسانی را که اطلاعات و مقام علمی آنها را کافی میداند به ریاست و معلمی این مدارس بگمارد لیکن انتصاب این گونه اشخاص به آن مشاغلآنها را مشمول مقررات مواد ۱۱ و ۱۲ و ۱۳ و ۱۴ این قانون نخواهد بود. ماده هفتم - محصلین دانشسراها باید در موقع ورود به مدرسه تعهد کتبی بسپارند که پس از فراغ از تحصیل مدت پنج سال با دریافت مقرری بهخدمت معلمی اشتغال ورزند و الا از عهده مخارجی که دولت درباره آنها موافقت نمودهاست برآیند. ماده هشتم - دولت مکلف است کسانی را که از دانشسراها فارغالتحصیل میشوند با رعایت شرایط مقرره در فقرات ۱ - ۳ - ۴ ماده دوم قانوناستخدام کشوری و ماده هفتم این قانون در سال تحصیلی بعد در مدارس با حقوق به خدمت بگمارد در سال اول خدمت آنها عنوان آزمایش را خواهدداشت چنانچه وزارت معارف آنها را مستعد شغل معلمی تشخیص ندهد میتواند سال بعد آنها را از خدمت معلمی معاف نماید. ماده نهم - مدیرها و ناظمها و مفتشهای مدارس از بین آموزگاران و دبیرانی که یک سال خدمت کرده باشند انتخاب میشوند ارتقاء و ترفیع آنها مانندمعلمین و معلمات است. ماده دهم - هر یک از مشاغل دوگانه آموزگار و دبیر از حیث حقوق و سابقه خدمت به ده درجه تقسیم میشود مدت خدمت هر یک از درجات اولو دوم و سوم کمتر از دو سال و در درجههای بعد کمتر از سه سال نخواهد بود ارتقاء از درجه به درجه دیگر منوط به لیاقت و حسن خدمت است کهتشخیص آن بر طبق نظامنامه مخصوص خواهد بود و همچنین تأهل در ارتقاء مستخدم از درجه به درجه دیگر مؤثر است. ماده یازدهم - میزان مقرری درجه اول آموزگاران به موجب قانون بودجه همهساله معین میشود - میزان مقرری درجه اول دبیران دو برابر میزانمذکور خواهد بود - مقرری مدارج دیگر هر یک از مشاغل دوگانه آموزگار و دبیر مساوی خواهد بود با مقرری درجه مادون به اضافه خمس آن. تبصره ۱ - رؤسا و استادان دانشسراهای عالی از حیث درجات و مقررات دیگر مانند سایر کارکنان دانشگاه مشمول قانون جداگانه خواهند بود. تبصره ۲ - آموزگاران و دبیرانی که از محل اقامت اصلی خود به خارج فرستاده میشوند مادامی که در آن محل باقی هستند ممکن است تا دو عشرمقرری خود را به عنوان مدد معاش اضافه دریافت دارند. ماده دوازدهم - وزارت معارف مجاز است که لیسانسیههای فعلی دانشسراهای عالی را که مشمول قانون استخدام کشوری هستند و نیز اشخاصی راکه دارای دیپلم کامل متوسطه یا بالاتر بوده و تا اول فروردین ماه ۱۳۱۳ سه سال در مدارس به شغل معلمی یا ناظمی یا مدیری مشغول بودهاند مشمولمقررات این قانون قرار داده و رتبه آنها را مطابق آخرین حقوق دریافتی تعیین نماید.(*پاورقی: حقوق مشمولین این ماده به موجب ماده ۱۸ قانون متمم بودجه سال ۱۳۱۳ تعیین شدهاست. ماده سیزدهم - از میان دبیران ممکن است اشخاصی را به خدمات اداری انتقال داد مشروط بر این که این امر با تعهداتی که قبلاً سپردهاند مخالفتنداشته باشد و رتبه آنها بر طبق آخرین حقوق دریافتی تعیین میشود. ماده چهاردهم - مواد و فصول ذیل از قانون استخدام کشوری در مورد آموزگاران و دبیران مجری خواهد بود مواد ۷ - ۸ - ۹ - ۱۹ - ۲۸ و فصلسوم. ماده پانزدهم - آموزگاران و دبیران میتوانند با پنجاه سال عمر و هر قدر سابقه خدمت تقاضای تقاعد نمایند دولت نیز میتواند با واجد بودن شرطمذکور و حداقل بیست سال خدمت آنان را متقاعد سازد مابقی شرایط آموزگاران و دبیران بر طبق فصل چهارم قانون استخدام کشوری با رعایتاصلاحاتی که در آن به عمل آمده خواهد بود به استثناء جزء (د) از ماده واحده اصلاحیه ماده ۴۳ قانون مذکور. ماده شانزدهم - از تاریخ تصویب این قانون کلیه قوانین و موادی که با مدلول آن مغایرت دارد درباره آموزگاران و دبیران بیتأثیر است. ماده هفدهم - وزارت معارف برای اجرای این قانون نظامنامههای مخصوصی تدوین و پس از تصویب کمیسیون معارف مجلس شورای ملی بهموقع اجراء میگذارد.
- پاورقی: نظامنامه فوق به قرار ذیل در تاریخ ۷ مرداد ماه ۱۳۱۳ به تصویب کمیسیون معارف مجلس شورای ملی رسیدهاست.