مذاکرات مجلس شورای ملی ۸ خرداد ۱۲۸۶ نشست ۹۵
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نخست | تصمیمهای مجلس | قانون اساسی مشروطه و متمم آن |
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نخست |
مذاکرات مجلس شورای ملی ۸ خرداد ۱۲۸۶ نشست ۹۵
مذاکرات روز پنجشنبه ۱۷ ربیع الثانی ۱۳۲۵ دارالشورای ملی.
خلاصه وقایع مذاکرات روز سه شنبه پانزدهم را اقا سید محمدتقی قرائت کردند.
آقا سید علینقی – لایحه که قرار شد بوزارت داخله فرستاده شود فرستاده شد یا خیر؟
رئیس- لایحه درچه خصوص؟
آقا سید علینقی – همان لایحه که در روز سه شنبه عنوان شد و مطالبی فهرست داده شد که به وزارت داخله فرستاده شود و انجام آن مطالبه گردد (گفته شد هنوز فرستاده نشده چون قرار بود تنقیح شود بتاخیر افتاده).
آقا سیدعلینقی – خوب است امروز تنقیح شود و فرستاده شود دیگر از مطالب مهمه یکی مسئله شهر است از قراری که وکلای آنجا اظهار میدارند این ایام مجدا اخبار تلگرافی و کتبی زیاد از عدم امنیت آنجا است.
آقای ثقه الاسلام – مکرر تلگرافا و کتبا از ناامنی شهر نوشتهاند از قرار معلوم اغتشاش شهر روز بروز در تزاید است و بهیچ وجه تاکنون در رفع این غائله اقدامی نشده گویا رعایت اینگونه از امور را لایق توجه نمیدانند و حال آنکه اهم امور اینگونه اقدامات است.
آقا سید علینقی – مجلس نباید طریق تامین را ارائه بدهد باید از وزارت داخله جدا امنیت ولایات را بخواهیم.
وکیل الرعایا – وزارت داخله شاید حصول امنیت شیراز را با بقای قوام بداند پس بهتر این است که دو مطلب خواسته شود یکی امنیت شیراز دیگری خواستن و حرکت دادن قوام الملک.
آقا سید محمد تقی – لایحه ایست از جانب متولی باشی قم رسیده قرائت میشود لایحه قرائت شد قریب باین مضمون:
- حضورمحترم اعضای دارالشوری بعرض میرساند دعاگو مکرر بعرض رسانیده و قابل بجواب نیامده مقصود از احضار من چه بود وکیل ثابت الوکاله داعی از جهت فصل دعاوی عارضین شرعا و عرفا حاضر بود اگر غرض امتحان داعی بود از اول کمال همراهی رابا این اساس داشته و دارم و از جهت رفع اشتباه بمجرد وصول تلگراف حاضر شدم پانزده روز است وارد و قبل از آنکه احضار شوم آدم مخصوص گماشته بودم که هر کس هر ادعایی اظهار نماید پس از ثبوت از عهده برآید چون این مجلس بجهت ترویج شرع مقدس تأسیس شده مستدعی است بذل مکرمتی شده تحقیق بعمل آید اگر محض غرض بوده معلوم شود و بنده را از سلسله مستبدین ندانند.
آقا سید محمد تقی – لایحه دیگریست که از طرف سادات خدمه بقعه مقدسه حضرت معصومه رسیده قرائت میشود (قرائت شد قریب باین مضمون بود).
- حضور محترم اعضاء مجلس ملی ما یک جمع سادات رضوی که بشغل خدامی بقعه مطهره حضرت معصومه اشتغال داریم موقوفات این بقعه مطهره متجاوز از سیصد هزار تومان است آنچه از مصارف شخصی اضافه بماند بما داده میشود و حال آنکه سالی نفری سه تومان بما بیشتر نمیرسد بمصارف استانه مقدسه هم نمیرسد تاکنون این موقوفات جزئ مستملکات شخصی بوده از این ببعد ما حاضر هستیم که بقدر هفتاد هزار و پانصد تومان حقوق خود را محدود داریم و اضافه از آن را تقدیم ملت نموده که بمصارف تاسیس مدارس و ابنیه خیریه باسم فاطمیه برسد و بیش از این زیر بار استبداد متولی باشی نباشند و ما هم هر یک مثل متولی باشی نباشیم الان در شهر مردم در کمال آسایش و امنیت هستند خوب است از طرف مجلس مقدس و دولت علیه تعیین یک نفر بریاست بشود یا اینکه ما خود بقرعه انتخاب نماییم.
آقا سید محمدتقی – پریروز لازحه از طرف متولی باشی بمجلس رسیده بود و حسب الامر خوانده شد پاره از مذاکرات هم بمیان آمد دیروز بعضی مرا تهدید و توبیخ کردند گویا نمیدانند که ما در این مجلس نشستهایم محض رتق و فتق امور است و هرچه داده شود خواهیم خواند وانگهی وکیل باید در اظهار عقاید خود آزاد باشد اگر بنا باشد در عقاید خود آزاد نباشد وظیفه وکالت خود را ادا نکرده است معلوم باشد که بنده مدتی است در این مجلس حاضر شده و مدتی است که خود را در این راه حار کرده و از هیچ اظهاری خائف نیستم این مطلب را محض آن میگویم که مردم بدانند وکیل در اظهار عقاید خودآزاد است.
حسنعلی خان – چنانچه آقا اظهار داشتند که وکیل در اظهار عقاید خود آزاد است ازینرو عرض میکنم که از قراریکه معلوم میشود ما در این مجلس کار معینی دردست نداریم و باید از طرفی از قبیل آذربایجان یا غیر آن مطلبی اظهار شود و چند روزی وقت شریف مجلس را بگذرانند یا اینکه لایحه مثل همین لایحه از طرف متولی باشی برسد و باختلاف ساعات مجلس را تضییع نماید و حال آنکه اظهار ومذاکره اینگونه مطالب بکلی از وظیفه مجلس خارج است وباید تمام این مطالب در انجمنها انجام پذیرد و اوقات شریفه مجلس مصروف امور مهمه و وظایف لازمه گردد. در خصوص مالیه و بانک ملی مدتی است هیچ مذاکره نمیشود در صورتیکه مهمتر از این دو مطلب مذاکره از برای مجلس نیست.
امروز روزنامه ببنده رسید آرتیکل پالتیکی راجع بایران نوشته در ذیل آرتیکل قریب باین مضمون نوشته است:
- ملت ایران حرکت غریبانه کرده قصد تأسیس بانک کردهاند اگر این قصد صورت وقوع بپذیرد خیالات دولتین روس و انگلیس و سایر دول در باب ایران باب خواهد ماند مخصوصا بهمین عبارت نوشته است.
فعلا نه ماه میگذرد که این مذاکره شده ولی هنوز نتیجه نبخشید چرا باید از عمل مالیه و تاسیس بانک ملی مذاکره نشود و اوقات مجلس صرف قرائت لوایح و عرایضی که حق مجلس نیست بشود.
آقا سید محمدتقی – پریروز هم گفتم که اگر مجلس بوظیفه خود عمل نماید تمام امورات منظم میشود.
آقا سید محمد جعفر- چطور میتوان تاسیس بانک را مقدم بر تحصیل امنیت فارس و غیر آن که پنجاه نفر مرد و زن کشته شده داشت مقدم بر تمام امنیت بلاد است تا امنیت نباشد تاسیس بانک نمیشود دیشب تلگراف آمده پنجاه نفر زن ومرد کشته شده ایل قشقائی بهم خورده.
رئیس- این کشته شدن چند نفر بواسطه تغییر ریاست ایل بوده ولی حالا رفع شده.
آقا سید محمد جعفر- این خبر تازه است که رسیده است.
آقا میرزا محمود خوانساری – امنیت مملکت موکول بپول است تا پول نباشد امن نمیتوان کرد دیروز عملجات اداره نظمیه متحصن شدهاند مدتی است حقوق آنها عقب افتاده و پول به آنها نرسیده بما اطلاع دادهاند که خودتان شهر را حفظ کنید همچنین مسئله سالارالدوله که فردا از کرمانشاه و غیره صدا بلند خواهد شد مقدم بر تمام باید تهیه پول نمود که بسهولت امنیت حاصل شود.
حاج سید عبدالحسین شهشهانی – دوره سابق دوراه استبداد بود که بهر شکل امکان میافت بلاد را منظم میکردند بعد از آن تغییر وضع یافته و سلطنت مستبده بسلطنت مشروطه تبدیل گردیده که بنای امور از روی عدل و مساوات گذارده شود.
قرار شد وکلا بیایند و وضع قوانین نمایند که بموجب آن قوانین امور مملکت بر وفق عدالت فیصل گیرد ولی مجلس بانجام وظایف خود تا حال نتوانسته اقدام کند این اغتشاش هم نمیگذارد. اگر از روی تعمق ملاحظه شود معلوم میگرد که هر یک از این مفسدهها که ظهور میکند کمتر ضررش آن است که مجلس از مقاصد اصلیه باز ماند و برفع این مفاسد جزئی بپردازد تاکنون تکالیفی که از طرف مجلس معین شده داده نشده با وصف این احوال روز بروز بدتر خواهد شد این حرکت دادن قوام قوه جبریه لازم دارد قوای سابق دولت از میان رفته شما هم نمیگذارید قوای خود را اعمال کند والا رفع این گفتگوها میشد این دست شیطانی است که این فسادها را تولید مینماید.
آقا میرزا محمود خوانساری – امروز بر وکلا لازم است که مقدم بر تمام بدو مسئله اقدام نمایند یکی اصلاح مالیه دیگری وضع قوانین این اقدام سالارالدوله را نباید کوچک شمرد اگر دولت پول داشت تاکنون جلوگیری نموده بود.
آقا سید محمد تقی – ما یک عده از وزرا را در تحت مسئولیت مجلس آوردهایم و هر کدام از آنها چند شعبه در تحت اداره خود دارند که اگر نقصی در آنها ملاحظه شود مسئول آن خواهند بود. منجمله یکی از شعب امنیت است که راجع بوزارت داخله است چرا باید مکرر از طرف ما ارائه طریق شود ما باید جدا تامین بلاد را بخواهیم که بهر طور که بتوانند امنیت بدهند.
احسن الدوله – آقایان انصاف بدهید ما تا حال بیست و چهار ساعت بوزراء مهلت ندادهایم که آنها بکارهای خود بپردازند هرروز عزل یک کدام را میخواهیم در حقیقت وزارت داخله و عدلیه خوب بکار خود مشغول شدهاند وزیر عدلیه بی نهایت سعی در کارهای خود دارد بقسمی که هر روزه مطالبه کتابچههای قوانین خود را میکند باید کاری کرد که سایر وزارتخانهها هم بهمین شکل مشغول شوند و وظایف خود را انجام بدهند مجلس هم بکارهای خود رسیدگی کند این عرایض و تلگرافات حاجت نیست در اینجا خوانده شود باید در کمیسیون قرائت شود.
آقا میرزا فضلعلی آقا – لایحه متولی باشی و عریضه شاکیهای او خوانده شد ومکرر هم این صحبت در مجلس شده است عرایض هم دو نوع است یکی تظلمات که برای آنها اجماع و اتفاق جماعت هست و دوم اینهاییکه صرف تظلم است قشم دوم را باید انجمن عرایض ملاحظه نموده بوزارتخانها ارجاع شود و قسم اول را لازم است که در مجلس یکمرتبه که مذاکره شد تکلیف معین نمود که دوباره اسباب اشتغال مجلس باین مطلب نشود امروز مقداری معطلی برای این صحبت شد و ختم صحبت باید باین شود که شاکیهای متولی باشی با ایشان بوزیر علوم رجوع نمایند تا تحقیق و احقاق حق نماید و اگر تا چند روز نروند و باز بمقام شکایت آیند مجلس محترم وقت خودرا ضایع نکرده و بمعزی الیه اذن مراجعت بدهد وگرنه وقت مجلس مصروف این قبیل کار خواهد بود وازوظیفه خود خواهد ماند.
حسنعلی خان- این مملکت هر قدر مغشوش شود اغتشاش زیادتر از اغتشاش روسیه نخواهد بود همه میدانید که درروسیه چه هنگامه بود پس از تاسیس مجلس وکلا روز اول باصلاح بودجه و مالیه مملکت پرداختند در روزنامهها هم نوشته در سایر ممالک هم همین طور بوده که شورای ملی باید اول عایدات مملکت را معین و منظم نماید اگر ما با اینکار اقدام ننماییم بهیچکاری اقدام نکردهایم بعلت اینکهاین مردم سالها در زیر پنجه ظلم و استبداد بودهاند و حالا منتظر نتایج صحیحه هستند که آسوده شوند وظیفه مجلس اصلاح مالیه است تظلمات و تشکیات هر چه برسد باید راجع بوزارت داخله نمود واز آنجا اصلاحش را خواست قوه اجراییه ما آنها هستند ما فقط حق نظارت داریم مثلا در خصوص سالارالدوله همینقدر باید بگوییم که جلوگیری شود حال خود دولت میداند بهتر ترتیب ممکن شود جلوگیری نماید وظیفه مجلس است که تا سه مرتبه اخطار نماید هر گاه تسامح شد آن وقت عزل آن وزیر مسئول را بخواهد و اوقات مجلس هم صرف اینگونه از جزئیات نشده باشد.
وکیل التجار – این اختلال بواسطه آن است که اتفاق واقعی در بین نیست هر وقت بگویید فارس را امنیت بدهید میگویند باید قوام بحال خود باشد انجمن هم برهم بخورد تا امن شود.
آقا سید جعفر- از برای شیراز سی روز است امنیت خواستهاید و آنجا آدم کشته شد تا حال چه اقدامی شده است من میگویم تا امنیت نباشد بودجه اصلاح نخواهد شد.
وکیل التجار- از اطراف خبرهای موحش میرسد ما باید هر هفته لااقل دو سه روز با هیئتی از وزرا نشسته مشاوره نماییم بنوشتن کار انجام نخواهد گرفت.
آقا سید محمد تقی – برای هر مطلب جزئی نمیشود اوقات یک وزیر مسئول را ضایع نمود باید جدا اصلاح بخواهیم.
آقاسید مهدی – مدتی است میگویید ولایات ناامن است واز وزارت داخله تامین میخواهید وزیر داخله دستورالعمل حکام را فرستاده که تصحیح شود نظامنامه انجمنها هم بصحه رسیده خوب است هر چه زودتر باینها اقدام و فرستاده شود تا آنها هم تکلیف خودشان را بدانند در خصوص امنیت فارس هم جدا باید خواست در خصوص متولی باشی آنهم راجع بوزارت عدلیه باید بشود.
آقا شیخ حسین – ما قسم خوردهایم که حرفی بر ضرر دولت و ملت نگوییم ما باید امنیت فارس را جدا از وزیر داخله بخواهیم.
وکیل الرعایا – اینکه گفتید پانزده ماه است به پلیس پول داده نشده پس این پول مملکت که گرفته شده کجا رفته است فرضا پنجاه کرور هم تهیه کردید باین نحو نتیجه ندارد.
آقا میرزا محمود خوانساری- امروز نمیشود بقشون گفت حقوق شما را فلان سرکرده خورده امروز در مملکت مجلس ملی هست باید از روی دقت پول را بافراد قشون داد.
آقا سید محمد تقی – خوب است مطالبی که مذاکره میشود فهرست شود که از بین نرود.
حسام الاسلام – ما دو وقت داریم یک وقت مختص بخودمان است یک وقت مختص بملت است وقتی که مختص بلمت است از وقتی است که باین مجلس مقدس وارد میشویم معلوم است خیلی قیمتی و گران بها است باید دقت شود که این وقت عزیز بیهوده صرف نشود.
رئیس- خوب است مطالبی که باید مذاکره شود از پیش نوشته شود و اخطار گردد تا مطرح شود.
حسنعلی خان – هشت ماهست این مجلس منعقد گردیده مکرر صحبت میشد میگفتند ایرانیها از همه بااستعدادتر و زیرک ترند حالا معلوم میشود بالعکس خیلی کم هوش هستیم در این مدت هشت ماه نتوانستیم امور داخلی مجلس خودمان را تصحیح کنیم با وصف این چطور میتوانیم امور مملکت را مرتب نماییم عاقیت نتیجه مذاکرات امروز چه شد.
آقا سید محمد جعفر- این بیچاره اهالی شیراز سه ماه است گرفتارند حالا هم بهمین حال باقی است ۲۵ روز است دکاکین بسته شده.
رئیس – صحیح است ولی حرف صحیح همان است که آقا شیخ حسین گفت باید ما امنیت را از وزیر داخله بخواهیم و اغراض شخصی را مخلوط ننماییم.
آقا سید علینقی – در اینجا شبهه شده است خوب است رفع شود ما باید حصول امنیت شیراز را بحرکت قوام منحصر ندانیم.
حاج امین الضرب – اشکال در همین مسئله شده است که جمعی میگویند فارس ناامن است قوام باید حرکت کند جمعی هم میگویند نباید حرکت کند این اختلاف باعث اغتشاش شهر شده است.
حسام الاسلام – همچو آدمی که حرکت و سکونش باعث فتنه است همچو آدمی وجودش روی زمین فایده ندارد خوب است قوام هم بجهة تبریک این مجلس بطهران بیایند.
ادیب التجار – در خصوص متولی باشی چه طور شد.
رئیس- چون دو رشته مطلب است یکی راجع بوزیر علوم و یکی راجع به وزیر عدلیه یادداشت شده که اخطار شود.
آقا میرزا محمود اصفهانی – بنده عرض میکنم مجلس رأی داد بحرکت قوام اعلیحضرت پادشاه هم دستخط فرموده باید اخطار او را از وزیر داخله خواست (رقعه از طرف وزارت داخله رسیده بود قرائت شد قریب باین مضمون)
- چند فقره تلگرافات واصله از شیراز از طفره قوام در حرکت ملاحظه شد در حرکت قوام تلگرافات مؤکده واقدامات لازمه شده است عارضین را اطمینان بدهید
(تلگرافی هم بعنوان حجج اسلامیه رسیده بود قرائت شد قریب باین مضمون:
- امروز هفت روز است که برحسب امر شاه و حکم مجلس با وجود گرفتاریهای زیاد قوام الملک بیک فرسخی شهر حرکت کردهاند دو سه هزار نفر از تجار و شاهزادگان و غیره موظف حرکت ایشان هستند چون میدانند حرکت ایشان باعث اغتشاش خواهد بود قوام کمال همراهی را با مشروطیت دارند ولی مجلس تحقیق نماید که بچه سبب این نسبت داده شده.
حاج امین الضرب – علت این اغتشاشات و تلگرافات اینست که قوام در نزدیکی شیراز مانده است.
امین الرعایا- این اهالی شیراز بیچارهها از دست رفتهاند خوبست یک بنای صحیحی در باره آنها نمایید.
مرتضی قلیخان – بعد ازاین نوشته وزارت داخله مذاکره در باب فارس بی نتیجه است.
آقا شیخ ابراهیم – این مطالب که مذاکره شده دو فقره آن اصلاح شد باقی هم خوبست معلوم شود.
رئیس- عیب کار در این است که این آقایان هر کدامی از محلی آمدهاند و نظر ایشان فقط بهمان محل است از اینجهت مطالب درهم و مجمل میماند.
ادیب التجار – مسئله بانک و مالیه و امنیت فارس مانده است.
رئیس- خوب است در خصوص بانک حالا مذاکره نشود با روسای بانک در خارج مذاکره شده بعد در اینجا مطرح شود.
آقا میرزا محمود خوانساری – اگر وکلا بدانند اهمیت مالیه را از فردا انجمن مالیه تشکیل و مشغول کار میشوند.
رئیس- از پس فردا انجمن مالیه دایر واعضا با حضور معاون وزارت مالیه مشغول کار خواهد شد. (در خصوص وقت انجمن مالیه مذاکره بمیان آمد گفته شد پس از مهیا شدن اجزا ترتیب کار داده خواهد شد).
ادیب التجار – نظام السلطنه شکایت کردهاند که مالیات را نمیدهند از اصفهان مینویسند مالیات حاضر است چون در روزنامها نوشته شده است که مجلس حکم کرده مالیات باید ببانک برسد باین ملاحظه معوق مانده است حالا وزیر مالیه بهر کس حواله بدهند حاضر است داده میشود.
آقا سید محمد جعفر- چند نظامنامه باید در این مجلس خوانده شود؟
رئیس- غیر از نظامنامه اساسی دو نظامنامه دیگر باید خوانده شود یکی مال وزارت عدلیه و دیگری مال وزارت داخله ولی میخواهم عرض کنم در میان ایام هفته یکروز را بجهة مذاکره مطالب متفرقه معین کنید که در ایام دیگر فقط از مطالب مهمه گفتگو شود.
(پس از گفتگو روز پنجشنبه معین شد).
وکیل التجار – چون امروز بجهت مذاکره مطالب متفرقه معین شد یک مطلبی راجع است بتجار اینجا و آن راهداریست که از هر باری فقط یکریال از تجار داخله میگیرند و از تجار خارجه نمیگیرند و با این حال نمیشود تجار داخله در مقابل تجار خارجه تجارت فقط نمایند خوبست در این باب چیزی بوزارت تجارت نوشته شود که نگیرند.
حاج سید محمد – قریب هشت ماه است عریضجات مردم از اطراف رسیده و تمام راجع بهیئت دولت شده و جواب دادهاند ولی ما یک مسئله را از مجلس خواهش کردیم که رسیدگی کند و آن مسئله شرکت عمومی است و تا حال همین طور مانده است.
رئیس- جواب در خارج بشما میدهیم.
حاج سید محمد – سه سال است غدغن شده بود نفط وارد شهر نشود و حالا وارد میکنند خوب است مقرر شود همانطور در خارج شهر باشد و هر کس میخواهد بتدریج وارد کند زیرا که بودن نفط زیاد در شهر باعث خیلی ضرر خواهد بود (لایحه که آقا سید جمال الدین واعظ اصفهانی بمجلس فرستاده بودند در تعیین حقوق وکلا قرائت شد).
آقا سید محمد تقی – مطلب صحیح است انشاءالله بعد از اصلاح مالیه تعیین خواهد شد.
وکیل التجار – همه میدانند در ملل خارجه اگر وکیل دارای میلیونها باشد دست از حقوق خود برنمیدارند همان روز اول حقوق آنها معین میشود.
رئیس- بجهت توضیح میگویم که این مطلب کلیت ندارد که در همه جا اینطور باشد در بعضی از جاها نمیدهند در بعضی جاها کم میدهند.
صدیق حضرت – چون مخارج مجلس مذاکره شد عجالة اگر ماهی مبلغی از وزارت مالیه باین مجلس داده نشود امورات مجلس مشکل است بطور نظم بماند از قراریکه در انجمن مذاکره شد ماهی ششصد تومان لااقل لازم است که حقوق خدمه و بعضی مخارجات لازمه داده شود اگر صلاح میدانید رأی گرفته شود که در این خصوص چیزی بوزارت مالیه نوشته شود
در خصوص وسعت وقت مجلس مذاکره شد رئیس فرمود سه ساعت بغروب مانده حاضر شوند دو ساعت بغروب مجلس منعقد شود.
آقا سید محمد جعفر معرفی از حاجی قوام دیوان که از طرف اعیان فارس منتخب شدهاند نمودند.
آقا میرزا محمود خوانساری – اظهار داشت که اعیان فارس یکنفر را سابقا وکیل کردند باید معلوم شود که میتوانند اضافه از یک نفر وکیل نمایند رئیس فرمودند باید تقسیم عده بر اصناف ملاحظه شود بالاخره گفته شد از طرف شیراز کلیه باید دوازده وکیل منتخب شوند این عده هم که تاکنون معین شده است از عده اصلی کمتر است.
آقا سید محمد تقی – پس از قسم خوردن وکلا چندین نفر بمجلس مقدس وارد شدهاند که هنوز قسم یاد نکردهاند خوب است که این اشخاص جدید الورود با اشخاصی که در سابق قسم یاد نکردند در یک روزی آنها هم قسم یاد کنند.
(قرار شد روز پنجشنبه قسم یاد نمایند)
اعلانی از طرف انجمن عرایض قرائت شد مشعر بر اینکه از جهة رفع پاره از محظورات بعد ازاین تمبر مخصوصی از جهت عرایض در تمام پستخانهها گذارده میشود که هر کس خواست عریضه بمجلس مقدس عرض کند از ولایات و اینجا از آن تمبر گرفته و با آن بفرستند در این خصوص مذاکرات بمیان آمد.
رئیس- حرف در تمبر است و علت تاخیر انتشار آن هم همان تمبر است حال باید وکلا تصویب کنند.
اغلب رأیشان بر این بود که برای رساندن جواب و ملاحظات دیگر تمبر لازم است و این یکقران هم پول پست خواهد بود نه اینکه مجلس میخواهد راه داخلی پیدا کند.
دو صورت تلگراف متضاده از اهالی قاین و بیرجند آقا سید محمد تقی قرائت کردند که جمعی هواخواه و طالب حکومت شوکت الملک و جمعی دیگر خواهان حکومت حشمة الملک بودند.